Županova Micka in Ta veseli dan ali Matiček se ženi
Linhart, Anton Tomaž
1790
Digitalna knjižnica IMP. Signatura NUKR10214-1790 [Kolofon] [Faksimile] [XML]

Kazalo po straneh

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187

Kazalo


[Stran 1]
[1]

ŞHUPANOVA MIZKA
E N A
KOMEDIA
v'
DVEH AKTEH.
Prenarjena po? tęj nęmshki :
Die Feldmúhle,
inu

v' LUBLANI

jègrana v'Lęjti 1790.

Stiſkana per Joan. Frideriku Egerju.


[Stran 2]
[2]

PERSHONE:
TULPENHEIM, en shlahtni Goſpod.
SHTERNFELDOVKA, ena mlada
bogáta Vdova.

MONKOF, Tulpenheimov perjatel.
JAKA, Şhupan.
MIZKA, njegova hzhęr.
ANSHE, Mizken shęnen.
GLASHEK, en Shribar.


[Stran 3]
[3]

PERVI AKT.
PERVI NASTOP.
Dvoriſhe pred Şhupanovo hijho ; doli na uni
plati Je sazhne en borſht, na ti drugi plati
je pole, inu ſe delezh vidi.

Jaka, Mizka.

Jak.

Lubesniva Mizka, povęj mi vùnder,
sakaj Anshęta nozhesh? — ali
ni on en lepi sali ſant? — ali nima
lepo hiſho , lępe njive ; shivinzo pak
tako , de ſe enimu ſerzę ſmeja, kader
jo vidi.

Miz. Ozha, povęjte meni , sakaj vi
kiſlu vinu radi nepijete?

Jak. Shema ! sato, ke mi ne duſhy.

Miz. Prov! jeſt tudi Ansheta nozhem, sa
to, ke mi ne dopade.

Jak. Ti ſhęntanu Deklé , sdej ſi me
plazhala —— ampak zhakej , sdej jeſt tebe
praſham, sakaj tebi Anshe nedopade ?

Miz. Sa to, ke mi nedopade — — —

Jak. Imaſh ſpęt prov. Deklè, ti imaſh
vezh pameti, koker tvoj Ozha — no ,


[Stran 4]
4

jeſt te ne bom vezh praſhal; pak
vunder, Mizka, Anshe je le en sali ſant!
Mizka ſturi meni to veſsélje inu
vsémi ga.

Miz. Kir mi pak ne dopade.

Jak. Tok ſturi, de ti bo dopadel.

Koku bom to ſturila?

Jak. Lohka, zhe le hozheſh.

Miz. De bi le Anshe tak hruſt ne bil —
— — on je toku grob —

Jak. Kaj ! grob? — Kaj tęj je ſturil? —
govori Mizka — — de te vunder! grob
praviſh,

Miz. Ja , prov grob jé —— On me per
pleisi okol paſsa prime, de mi vſe
rębra pokajo — inu kader naresen gremo,
me toku ſtiſne, de dolgu — dolgu
nemorem perſta ganiti —

Jak. Dekle, meni ſe vſe sdy , de on to
s'lubesni ſtury — —

Miz. On mi nigdar nizh lepiga nepovę —

Jak. Koku to meniſh ?

Miz. No — on mi nigdar ne rézhe, de
na mojih lizah roshze zvedó —

Jak. Roshze? —

Miz. De Kupido v' mojih ozheh ſedy,
inn v' njega ſtręla — —

Jak. Mizka ! — (ſe zhudi)

Miz. De je moj obraſs toku jaſn , koker
nebú — moj shvot toku raven, koker
ena ſmręka — —


[Stran 5]
5

Jak. Mizka!

Miz. De je moje pętje toku lepu, koker
od ene tizheze — od tęga on meni
nikoli nizh nepovę, koku ga bom jeſt
tedej lubila?

Jak. Mizka, aku bi jeſt nevędel, de ſi
ti pametna , bi te jeſt sdej sa
noro, dershal — — Slode me vsemi, zhe
ſim jeſt tvoji ranzi materi kaj takiga
povędal — inu vùnder ſim jo lubil —
pak kaj ſe vshę v' trideſéjtih lęjtih ny
prebernilu! morebiti je tudi v'iubesni
ena nova ſhęga gori priſhla — No ,
ti moreſh bol vedit, koker jeſt. — —
Vùnder Mizka, ti bi meni enu veliku
veſsélje ſturila, ke bi Anshęta vsęla —
Pole, moji laſsje vshę ſivi ratujejo!
Kdu vęj, koku dolgu bom ſhe shivel.
Jeſt bi tebe rad preſkerbleno vidil —
pak ſej si pametna — ti boſh vshę
vedela , kaj imaſh ſturiti — Pak vùnder
Anshe je le en sali ſant. — — Jeſt bom
en malu na pole ſtopil; ſonze bo
ſkorej doli. — — Perneii ta zhaſs en glaſh
vina gori — —

Miz. Vshę prov Ozha — —

Jak. Tjistiga per sidi — (grę)

Miz. Vshę vęjm. — (ględa sa njim)


[Stran 6]
6

DRUGI NASTOP.
Mizka ſama.

Sej bi jeſt Anshęta rada lubila, de bi
le mogla — — ( Pervlęzhe en pèrſtan is
nederja, inu ga salublenu ogleduje ) sakaj
ſim ſe pak v' tebe lohka salubila,
lubesnivi Shönheim? — Tukej ny tręba,
de bi moj Ozha rekal — lubi ga Mizka —
vsemi ga! Mizka, vsèmi ga, pole,
moji laſsje vshę ſivi ratujejo — —
Dones, lubesnivi Ozha, ſhe dones, inu
ke bi moglu biti, sdej per tęj prizhi —
Pak ſi tudi druge ſorte ſantezh — lep —
bogat — inu ſhe sraven en shlahten
Goſpod — inu jeſt bom tudi shlahtna
Goſpa ! — kok bo tu lepu ſliſhat! — —
Anshętova shena! ſej! — kaj jeſt
Anshętova shena bi otla biti ? — ſej —
O lubesnivi Shönheim! kje toku
dolgu oſtaneſh! Boſh priſhal, moj
Shönheim? boſh priſhal?

TREKI NASTOP.
Shternfeldovka, sraven tę popręjſhne.

Shter.

Ta je tedej tjiſta hiſha — enu
dèklé, tukej ? — morebiti je
ravèn Shupanova Mizka — — koku je
samiſhlena! — (ſtopi pozhaſsi sa Mizko ,
saględa perſtan, s' salubleo jęso.)


[Stran 7]
7

Miz. Ob oſmih boſh priſhal ? ob oſmih? —
ti ſi ſizer oblubil — zhe beſędo ne
dershiſh — — Sonze bo ſkorej doli —
(okoli poględa , sagleda Shternfeldovko, saupije,
inu puſty perſtan paſti. )

Shternf. perſtan hitru pobere. Lubka, kaj ſi
ſe vſtraſhla ? — Sej bo priſhal : ob
oſmih bo priſhal — — — Ovbe, kaj je to
sa en lep' perſtan. ( na ſtrani) o ti goluf
neſramni!

Miz. Naj mi ga dajo! kaj jim am grę ? —

Shternf. (sa ſe) Ravèn ta je — moj perſtan !
neſrezhni zhlovek! — Tukej je moje
imę.

Miz. Nasaj naj mi ga dajo.

Shternf. Tvoj lubizhek, kaj ne ?

Miz. Moj lubizhek , ja — jeſt ozhem
perſtan imęti —

Shternf. Zhe mi poveſh, koko ſe
imenuje —

Miz. Schönheim —

Shternf. Schönheim ! Tok je ſvoje imę
satajil! — (k' Mizki) Tu je enu lepu
imę — al je sa reſs toku lep, koker
imę kashe?

Miz. To ſe vę, de je lep — naj mi
dajo perſtan nasaj —

Shternf. Ti ſi prov nevoſhliva — puſti mi
ga en malu ględat — kok ſe lepu
ſvęti — inu ta lepi Goſpod, katęri je tebi
ta perſtan dal, tebe lubi?


[Stran 8]
8

Miz. Al menijo , de ne ?

Shternf. Inu ti ga tudi lubiſh?

Miz. Al imajo morebiti kaj zhes to?

Shternf Inu on te bo vsęl?

Miz. Kaj imajo ony praſhat — Naj mi
dajo perſtan , pravim jeſt.

Shternf. Dala ti ga bom — ſhe nekaj te
morem praſhat —

Miz. Kaj pak neki ſhe —

Shternf. Vsęl te bo, praviſh? —

Miz. Bo me ja — potler bom jeſt tudi
shlahtna Goſpa, koker ſo ony — bom
lepe gvante noſila, koker Goſpoda
doli v' Lublani — ſhe lepſhi , koker ſo
njih.

Shternf (sa ſe) vbogu dekle! kok ſe mi
ſmili! — ſhe bom to nedolſhnoſt
lohka reſhila — (k' Mizki) Ima ta Goſpod
eno dobro ſlushbo? al je bogat?

Miz. To ſe vęj, de; ſej je en shlahtni
Goſpod —

Shternf. Inu kdaj bo tedej poroka ?

Miz. Koker hitru bo njegov Striz vmerl
— pak naj mi dajo perſtan. —

Shternf. Tukej je , Lubka, ( sa ſe ) o
sapelivz gerdi! — (ſe joka.)

Miz. Sakaj ſe jokajo ? kaj jim je?

Shternf. (Mizko objame) Lubka moja,
Bogu ſe sahvali, de ſim jeſt priſhla — Ti
ſe v'eni veliki nevarnoſti snajdeſh. —


[Stran 9]
9

Miz. Jeshush Maria! v' kaj sa eni
nevarnoſli ?

Shternf. Tvoj lubi je en goluf —

Miz. Shönheim en goluſę — ony, ony
morejo ena golfiza biti, kir to pravijo —

Shternf On je en goluf, pravim jeſt! on
ſe ne imenuje Schönheim —

Miz. To ny mogozhe! — Naj me puſtę —
Kaj ſe is mene norza dęlajo —

Shternf On je vshę eni drugi oblublen — —

Miz. To morejo meni ſkasat —

Shternf. (en perſtan is perſta slęzhe) Poglęj
ta perſtan, inu poglej tvojga — al
nyſta oba glih. Vidiſh! tęga, kè ti
imaſh , ſim jeſt njemu dala, inu tęga
je Tulpenheim, (to je njegovu pravu
imę) meni dal — To je moje imę , inu
to je njegovu.

Miz. Tok ony ſo tjiſta Goſpa —

Shternf. Ja, jeſt ſim, vidiſh Srota , inu
ta tvoj sapeliviz je moj oblubleni
Shęnèn:

Miz. (Se vſtraſhi)

Shterf. Nikar ſe ne vſtraſhi! — me dvę
ga ozheva plazhat — on je obę golſal —

Miz. Gny ſhe nevedó vſe — Dones ob
oſmih ima ta gerdeſh ſhe s'enim
drugim, inu s'enim ſhribarjam priti —
de bodo shenitnu piſmu gori
poſtavili, inu v' tręh dnęh ima poroka biti —


[Stran 10]
10

Shternf. Naj le pride — me dvę ga boma
prejęle, de mo bode luſht preſhal,
nedolshne dekleta sapeluvati —

Miz. Tukej imajo njegov perſtan — mene
golfati ! inu jeſt ſim ga toku grosnu
lubila —

Shternf. Al vęj tvoj ozha od tvoje
lubesni ?

Miz. Nizh ne vedo! Ta goluf mi je
prepovędal, njim kaj povędat — Sej bi
Ozha tudi puſtili ne bili.

Shternf. Pejmo prozh tukej — pelji me
noter v'hiſho — ſe moremo kaj
pogovorit , koku ga bomo plazhale —

Miz. Is ſerza rada — le tiga gerdesha
naj mi is glave ſpravijo.

Shternf. Oſem bo skorej — pejva —

Miz. Mene golfati ! O ti neſramneſh
gerdi! (grę s' Shternfeldovko. )

ZHETERTI NASTOP.
Jaka, inu Anshe.

Jak.

Pregrob ſi — rębra jęj pokajo,
kader jo per pleſsi okol paſsa
primeſh

Ans. I kaj jeſt morem, de jo ſhtmam!

Jak. Nizh lepiga jęj ne vęjſh povędat —
koker poſtavim, ke bi ti hotel rezhi,
de je lepa, tok rezi, de je taka,
koker ena rosha —


[Stran 11]
11

Ansh. Kaj?

Jat Nje slivo t moreſh eni ſmreki per«
glihat —

Ansh. H o — ho !

Jak. Kader nje ozhy hozheſh hvalit, toku
rezi , de eden noter ſedy, katęri vun
ſtręla. —

Ansh. Ozha , ona bo rekla, de ſim
obnoril —

Jak Anshe, jeſt tęj povem, mojo dekle
ima vezh pameti , koker mi dva oba
vkup — ona vshę vęj, koku more
biti — toku ti salubleni ludję
v'Lublani med ſabo govorę —

Ansh. Naj pak bo — bom vidil , koku
ſe bom svunej navadil — ampak jeſt
vam povem , Ozha , mene bo ſmęh
ſilil — Ta ręzh gre vſe bol od ſérza,
kader jeſt rezhem : Deklé, ti meni
dopadeſh — Jeſt te ſhtmara, de bi te
vgrisnel — Shentej Ozha ! tjiſtikrat mi
ſerze prov poſkakuje ! —

Jak. Prov imaſh — ampak toku je le
Lublanska navada — mojo dekle more
vshe vedit —

Ansh. Naj bo — bomo vidili, koku ſe bo
ta norzhija odneſla —

Jak, Prov! — Pridi s'mano, bomo kaj
gorizhuvali; ſim puſtil en bokal vina
gori perneſti —

Ansh.


[Stran 12]
12

Ansh. Bom sdej priſhal, Ozha — bom le
ſhe poględal , zhe ſo moji hlapzi. inu
moje kerſhenze vshę dęlapuſt
naredile. —

Jak. Pak ſkorej pridi (grę v' hiſho.)

Ansh. K'malu ( doli gredeozh) Shęntani
norzi Lublanſki!

PETI NASTOP.
Tulpenheim, Monkof.

Tulp.

Tok ſe je ręſs vun pelala ? —

Monk. Ręfs Bratez , eno uro pred tabo.
Jeſt ſim jo vidil, meni verjami —
ſkusi vèrtne vrata je ſhla vun, inu tam
je v'kozhijo ſędla

Tulp. Kam Je neki ſhla !

Monk. Preke Lublani! — morebiti k'
tvojimu ſtrizu. —

Tulp. Kè bi bla pazh svędila — to'bi bil
vrag.

Monk. Kaj ti noter pade! — Saj jęj nyſi
povędal ?

Tulp. Zhe je pak Glashek vun sbrodil —

Monk. Sa tęga ti jeſt dober ſtojim.

Tulp. Si ga perpęlal ?

Monk. Je vshę tukej; pak je v' oſhtariji
doli ſtopil — bo kmalu priſhal —

Tulp. Kaj je sa en mosh vunder ? —


[Stran 13]
13

Monk. Bratez, tak je, vidiſh , koker ſi
ga le voſhit moreſh — sręl sa obęſit — ſizer je na kmętih per tęh graſhinah
doktaril — ampak ene lęjta ſèm ſo mo
prepovędali. Sdej pak na tihim
kmęte podpihuje , inu te Suplike mashe.
Ny davnu tęga, kar ſo ga na grad
djali. De mo le dnar pokasheſh, ti bo
ſturil, kar boſh hotel. —

TuJp. Sna pak tudi molzhat —

Monk. Koker sid.

Tulp. Jeſt bi ne hotel, de bi ta rezh
vunpriſhla.

Monk. Bog obari ! al bi. męſtni Goſpodje
gerdu ględali.

Tulp. Kaj je ſturiti ? — Na drugo visho
jo ny mogozhe dobiti — Jeſt ſim jęj
vshę vſe ſorte ponujal, oblubil,
s'lepimi beſsędami okoli nję hodil, pak
jęj ny mogozhe blisu priti.

Monk. Zhe je pak toku, tok ny
drugazhi, — ſila kola lomi.

Tulp. De le moja vdova nizh ne svej.
Ti vejſh, de ſim s'tabo vred en
ſromak. Zhe jo dobim , bova dobru
ſtala, me saſtopiſh —

Monk. Prov imaſh! Kdu bi ſi ſizer ta
kriſh na glavo natępel— Tukej je le
Glashek —


[Stran 14]
14

SHESTI NASTOP.
Glashek, inu ti poprejshni.

Glash.

Pohlęvni ſlushabnik !

Tulp. Dober vezher, Glashek!

Glash. Jeſt ſim ga en polizhek ſerknil ,
de ſe je duſha pervesala , vidijo; sdej
naj pak s' mano saſhaſajo.

Monk. Al nyſo tudi vęjſt sapili ?

Glasb. Lubizhek, vejſt, inu Doktarſtvu
ſe nizh kaj naglihata.

Tulp. Tok ſe bomo my terję tedej bol
glihali.

Glash. Poſębna zhaſt!

Tulp. Al vshe vedó vſe?

Glash. Vshę vejm! Lubizhek — Monkoſ
ſo mi vſe na tanku povędali. Eno rezh
bom pohlęvmi proſil, — de me per
mojmu imenu ne bodo klizali, kader bo
kdo sraven. Jeſt vęjm sakaj, vidijo;
vlaki zhlovek ima ſvroje ſovrashnike
— Lublanski Goſpodje ſo mi en malu
folſh savolo moje vuzhenoſti, me
saſtopijo ? —

Tulp. Nizh naj ſe ne boje! — Tiho! eden
pride — Bratez, ti ſe tukej doli ſkry,
v' te ulize — (k'Glashku) ony pak kje
v'pſhenizo — bi ne blo dobru, ke bi
naſs kdo tukej vkup najdel —


[Stran 15]
15

Glash. O joj moja baroka l —

Tulp. Se bo vshę supet popravila. —
(Monkoſ , inu Glashek gręſta vſaki na eni
plati doli.)

SEDMI NASTOP.
Tulpenheim ſam.

Deklé ! ſkorej boſh v' mojih peſteh —
Ob oſmih ſim jęj ohlubil priti
Sdej je vshę ſkorej devęt! — Per vſim
tim meni nizh ny kaj dobru per ſerzu.
Zhe Shternfeldovka svęj, tok je moja
rezh per kraji , tok bo slode to bogato
vdovo, inu ſhe na verh Mizko vsęl —
Mizko bi ſhe posabil, ampak bogate
vdove ſe nepobęrajo na zęſii. —

OSMI NASTOP.
Mizka na okni, inu Tulpenheim.

Tulp.

Mizka — Mizka —

Miz. Shönheim!

Tulp. Lubesniva Mizka!

Miz. So vſi ukup ?

Tulp. Vſi, Lubza!

Miz. V'eni uri naj ſe tam na prelasi
snajdejo; jeſt jih bom na vèrt noter
spuſtila, kader bodo vshę ozha ſpali.

Tulpe


[Stran 16]
16

Tulp. Oh Mizka ! — Koku teſhku bom
jeſt to ſrezhno uro dozhakai! Moje
ſerze bo sgorelu od prevelike shele—

Miz. Kaj me ręſs toku mozhnu lubijo? —

Tulp Jeſt bom ſhe od lubesni obnoril —

Miz. Ony ſo vshę gviſhnu Lublanske
punze tudi ſhtmali —

Tul. Jeſt ? — En kamen ratej, zhe ſim
kedaj katęro drugo ſhtmai, koker
tebe —

Miz. Naj ſi nikar nesakonejo ! bi bilu
ſhkoda, ke bi en tak sali Goſpod
kamen ratal — Je vshę njih ſtriz vmerl?

Tulp. Ne bo vezh dolgu vlękel, sdej ima
vshę ſhęſt Doktarjov okoli ſebe —

Miz. Tiho! Ozha me klizhejo — ſe
bomo vidili, Shönheim !

Tulp. Bog te obari, Angelzhek! —

DEVETI NASTOP.
Monkof nasaj pride.

Monk.

Bratez, zhe tvojga sdihvanja ne
bo ſkorej konz, ti bom damu
sdirjal!

Tulp. Ne bodi norz — ti bi meni
pravo bęrſo napravil — — Jeſt ſim s'
deklętam govoril; v'eni uri ſe imava
tam na pręlasi snajti —


[Stran 17]
17

Monk. Mene sębe , de ſe veſs tręſem —
niſim navajen po nozhi okoli
krivoritit — Huſh, huſh! kaj sa en vęter
od Kamenka doli piſhe ! —

Tulp. Sram te bodi! Ti ſe sadershiſh,
koker de bi 80 lęjt ſtar bil. Kadèr ſe
vaſvat grę , ſe neſmęj ględat, kaj je
sa enu vréme, de bi ravèn beſseda v'
uſtih smersnila. Zhe je mraſs od
sunej, je pak od snotręj gorkęjſhi.

Monk. Prov imaſh — ampak bodi ti jeſt,
inu jeſt bom ti —

Tulp. Meniſh? — obriſhi ſe, Bratez —

DESETI NASTOP.
Glashek, inu ti popręjſhni.

Glash.

Naj nesarnerijo Goſpodje —
morebiti ſim presgodej priſhal —
Jeſt ſim noter v'pſhenizo slęsil,
koker ſo saſhafali — Komej doli
pozhęnem, karſlishim od delezh en ſhum —
Jeſt ględam — poſluſham — —
Perderli ſo na enkrat ſhtirje ſantje
s'velikimi pręklatmi — Meni ſe vſę sdy,
de nizh dobriga ne miſlijo —

Tulp. Korasha vęlá!

Glash. Tim ludęm ni vupat , naj meni
verjamejo.


[Stran 18]
18

Monk. Huſh — hiuſh — huſh — (gori
inu doli hodi. ) Jih kaj sębe, Glashek?

Glash. En malu — en rnalu —

Monk. Le en malu ? Tok naj dajo plajſh
meni; mene slo sębe.

Glash. Sa boshjo volo jih proſsim —
Nikar — moja ſukna je od sad — —

Monk. ( Mo vſame plajſh po Jili, inu ſe
noter savije. Se vidi , de ſukna tih sadnih
dęjlov nima, inu de ſo ti prędni dęjli le s'eno
bęlo shnoro vkup ſpahneni.) Kaj hudizha
je to sa ena ſukna ? (Vſi ſe ſmęjajo,)

Glash. Po rankim onęm — — ke ſmo ga
na kant djali — pak ſim tę sadne
dęjle vun vsęl, inu ſim en par hlazh
s'njih narędil —

Monk. Kaj ony, ony Goſpod Doktar, ſo
en par hlazh narędili?

Glash. Sakaj pak ne ? Naj premiſlijo, dę
je vſe drago — Vinu je vshę po
petizi — de ſe le kakſhen ſold
perſhpara, dober je — Sakaj vuzhenoſt,
vidijo , ſe per ſedajnih zhaſsih neplazha —

Tulp. Tiho! nikar tak ſhum nedęlejte!
— mi moremo od tę hiſhe prozh jiti,
toku dolgu de ura pride. —

Glash. Jeſt bom ſhe en malu duſho
pervęsal, zhe ne bodo samęrili —

Tulp. De le uro nesamudę!

Glash. Nizh naj ſe ne boję! jeſt imam
vshę uro v'glavi! (gredo.)


[Stran 19]
19

EDENAJSTI NASTOP.
Anshe ględa sa njimi.

Kaj nęki te Lublanſke beſhtje tukej
iſhejo ? — Pak ne, de bi hôtli s'
mojo Mizko vaſsvati — ſhentej! ke
bi jeſt to vędel , koku bi jih hotel
ſkopat — Ni saſtojn sazhęlu dekle
v' perglihah govoriti. Ta ręzh meni
ne grę v' glavo — De je le kję kaj
pridniga , toku more vshę slóde tę
Lublanſke fantaline sraven imęti. (grę
v' hiſho. )

DRUGI AKT.
PERVI NASTOP.
Jaka , Mizka jokajozha.

Jak.

Kaj ſi vunder miſlila, sa boshjo
volo, de ſi ſe hôtla ſkrivę
omoshit ? tvojga Ozhęta toku reshalit? —
Ali ſim te kedaj ſilil, Ansheta
jemati? — — No , Mizka, nikar ſe ne
jokaj ! nikar ſe ne jokaj! ſej jeſt le
govorim, vidiſh! — jeſt ſim tęj vshę
odpuſtil — — ti ſi vunder le moja
Mizka — — Shol bi meni bilu , ke


[Stran 20]
20

bi ſe ti toku savèrgla; ' pak
vunder jeit bi te ne mogel ſovráshit —
(ſe ſam joka) No, Mizka, obriſhi ſe —
de te Anshe ne bo jokat vidi.

Miz. Kdu bi bil rekal, de je en tak
goluſ. —

Jak. Kaj niſi vędla, de Goſpoda naſs
kmęte le rada sa noſs vosi ? —

Miz. Pak je bil toku perlisnen, toku ſe
je snal ſukat okoli mene , take lępe
rezhy mi je pravil —

Jak. Taki ſo le ti Goſpodje ; ſladki,
koker męd, pak tukej nizh ne velajo
(na ſerzę pokasajozh ) Vidiſh Dèkle ,
kader mi eden pravi , Jaka , vi ſte
en mosh, vi imate to nar Iępſhi ſhito,
per vaſs ſe en dober glashek vina pjé,
inu toku naprej, tok jeſt miſlim, beſtja,
ti lasheſh, inu mo dalej nevupam ,
koker ga vidim — ampak puſtimo to
rezh — Nizh nemarej, Mizka! mi mo
bomo vshę ozhy sbriſali — — On bo
ſhe na te miſlil — Eno tako lępo
udovo imęti, inu ſhe druge deklęta
salesuvati , to je vunder prevèzh, to! —
Jeſt bi ſkorej lùſht imel , vſe try
prov dobru skopat — Kaj neki Anshé
dęla, de toku dolgu ne pride, — ſej
boſh dobra s'njim, kader pride? kaj
ne Mizka ? —


[Stran 21]
21

Miz. Koku pak , prov dobra ! — Jeſt
vidim sdej, de on dobru smano miſli,
inu de me prov is ſèrza lubi —

Jak. Dèklé, deſsęt lęjt bom dalej shivel,
zhe je to ręſs.

DRUGI NASTOP.
( Anshe, klobuk na tri deshele napravlen ,
ſukno na shlishzhneke. Hlazhe, inu to
drugu vſe po kmęteſhku ) inu ti poprejſhini.

Anshe ſe po goſpoſku, pak prov narodnu
perklana.

Ans.

Ti ſi lępa, koker ena rosha, —
dolga, koker ena ſmreka , —
berhka, koker en hraſt, — v' tvojih,
tatinſkih ozhęh en fant notèr ſedy ,
katęri v'mene vunkej ſtręla — no,
koku ti to dopade ?

Miz. Lubi Anshé, puſti tę norzhije, —
nikar me ſhe ti ne jęsi —

Ansh. Koku je to? Sej ſhe ni dolgu
tega, de ſi take norzhije ſhtimala.

Jak. Anshe, ne bodi ſitèn — kar ſe je
sgodilu, ſe je sgodilu — kaj jo boſh
sdej vezh jęsil?

Ansh. Nizh ſe nebojte — (k' Mizki ) kaj
Mizka , ſej niſi huda?


[Stran 22]
22

Miz. Zhe ozheſh, de ti bom dobra, tok
mi nikar napręj ne mezhi —

Ansh. Sej jeſl niſim toku hudu miſlel —
Mizka, koku ti ta ſukna dopade ?

Miz. Prezh mi jo vèrſi, kmętiſhka je
gorſhi; nemorem te vidit takiga:

Ansh. Kaj ręſs, Mizka ? ne verjamem ,
ni mogozhe —

Jak. Anshe, zhe ne boſh tihu, ti bom
jesik odręsal —

Ansh. Klobuk imam tudi nov ; ſim dal
sân ſedemnajſt reparjov — koku ti
dopade Mizka —

Miz. Tudi klobuka na tri deshęle
nezhem — obdèrshi ti tvojo kioſèrsho ,
koker je ſama na ſebi —

Ansh. Sej ozheſh Goſpóda imęti, kaj
ne ? —

Jak. Anshe , boſh enkrat molzhal ?

Ansh. No, tok pak nebom nizh vezh
rekal — ( na ſtrani) — ta ſhęntana
Goſpoda mi ne grę is glave.

Jak. Jeſt ti ſvetijem, ja, de boſh
molzhal — ſizer ti per moji duſhi
deklęta ne dam — ſej je ſhe vezh drugih
salih ſantov v' ſoſędski — nizh ſe ti ni
tręba toku napihuvati — Pameten
bodi , Anshe! sadershi ſe, koker en
mosh — ſej vęjſh kaj imaſh ſtriti. Jeſt
ſim ti vshę povędal, inu Goſpá ti je
tudi povędala. Ne bodi grob s' njimi,
kader pridejo —


[Stran 23]
23

Ansh. Le mene puſtite, Ozha —

Jak. Sej mo bo doſti shol , kader bo
vidil, de mo deklęta pred nôſam prozh
vſameſh.

Ansh. Ha — ha — ta bo debęlu ględal —

Jak. Pak glęj, de ſe ne sagovoriſh —
ſizer nam boſh vſe spazhil — Sdej mi
pomagajte, to miso vùn snęſti —
(Neſéjo eno veliko miso vun ) (k' Mizki) ti
pak prinéſsi ene dva bokala tiga
dobriga.

Ansh. Ozhem s' tabo jiti, zhe ſe ſama
bojiſh —

Miz. Nizh ſe nebojim — le tukej oſtani,
Anshe; jeſt bom kmalu ſpęt priſhla —

Ansh. (En malu bol tiho de Jaka neſiſhi)
— De te kakſhni goſpoſki duli ne
ſrezha. —

Jak. ( Stole okoli mise pojlavla ) Tukej bo
Shribar ſedel, — tukej jeſt, — tukej
Anshe — tukej Mizka; — Ni prov,
Mizka more med mano, inu med
Anshętam sedęti — tukej ena prizha, inu
tukej ta druga — toku — ( Dene
papir, peręſa ct. na miso) pojdi Anshe ,
poglej ſkusi okno, al ſo vshę na
prelasu, inu pridi mi povędat.

Ansh. Vshę prov , (grę, Mizka prineſse
vino.)

Jak. Sem ga poſtavi , Mizka — bokal
more sravén mene biti — Dekle, ko-


[Stran 24]
24

rashna bodi — al — bodo debęle ozhy
dęlali ti Goſpodje , kader naſs bodo
tukej saględali — ha — ha —

TREKI NASTOP.
Shternfeldovka, Mizka , Jaka.

Shternf.

Je vshę vſe napravlenu ? —
Sdej vshę snajo priti.

Jak. Koker saſhafajo, Goſpa shlahtna —
Ta v'nebęſsih jim bo njih dobroto
povernil, de ſo od moje hzhęri to
nevarnoſt odvernili.

Shternf. Bres vſe hvale, Ozha; jeſt ſim
vezh sa me , koker sa vaſs ſturila —
jeſt bom od eniga malo. pridniga
zhlovęka odręſhena , kateri bi bil mene
na vſe moje dny neſrezhno ſturil —
(k' Mizki) Dèkle, ſhe ti ena
ſkuſhnava napręj ſtoji — al ſi mo vupaſh
pred uzhi ſtopit? al te tvoje ſerzę
ne bode sapęlalu ?

Miz. Oblubem de ne! on je mene toku
reshalil, de mo jeſt nigdar vezh
dobra ne bom.

Shternf Vunder ſe jeſt bojim, de bi nam
ti kaj neſpazhila. —

Miz. Gviſhnu de ne , Goſpa shlahtna—

Jak. Jeſt sa mojo hzhęr dober ſtojim.


[Stran 25]
25

Shternf. Jeſt ſe bom v'tim zhaſsi skrila
— Kader bo treba , bom vshę na dan
priſhla —

Jak. Mi mo bomo podkrili , per moji
duſhi , de mo bo lubęsen preſhla.

ZHETERTI NASTOP.
Anshe, ti popręjſhni.

Ansh.

Ha — hi — hi — hi —

Jak. Kaj ſe smęjaſh? —

Ansh. Ha — ha — ha —

Miz. Tok govori ſaj, Anshe! —

Ansh. To ſo prave ſhęme — ha —

Jak. Si jih vidil?

Ansh. Vidil, inu ſliſhal — ha — Eden,
(k' Mizki) meni ſe sdy, de je raven
tvoj shęnen, doli per prelasi v'rinke
hodi, koker de bi ſerſhęne v'ſebi imel,
inu sdihuje — klizheozh : Mizka ,
Mizka, al ſi ti Mizka? — ta drugi
ſhentuje, preklina, Mizko, Mras,
Lubęsen, ter v'pęſt piha huſh — huſh —
inu ſem ter kje skazhe, koker de bi
ga komarji pikali —

Jak. Ha — ha— inu Shribar?

Ansh. Sedy na enim kameni, koker de
bi pervęsan bil, polizhek vina sravèn
tebe , inu en glashek sa tim drugim
doli ſèrka —


[Stran 26]
26

Jak. Mizka sdej le pojdi po njie —

Miz. Tok gręm —

Jak. Pametna ſe sadershi , de ne bodo
zhutili —

Miz. Nizh ſe ne bojite — to je moja
ſkèrb — ( grę )

PETI NASTOP.
Anshe , Jaka.

Jak.

Vſędva ſe ma dua —

Ansh. To bo sa konz vsęti od ſmeha —
ha, ha — —

Jak. Le mene puſti govorit — me
saſtopiſh Anshe ?

Ansh. Vshę prov , Ozha —

Jak. Inu nizh ſe noter nevtikui —

Ansh. Ne beſędze ne bom govoril —

Jak. Py ga en glashek — de boſh
korásho dobil —

Ansh. Kaj menite, de je nimam ?

Jak. Vshę vęjm, pak vunder, vidiſh,
nesná vſaki s' Goſpodo, inu s' timi
Shribarji v' zakèr hodit —- kader bo
dober s'tabo, al kader mo boſh kaj
pernęſil, poſtavim enu téle , al kaj
takiga, bo toku perluden, inu
ponishen , tjiſtikrat bo tudi tebi jęsik
tękel, koker de bi ga bil namasal.
Kadèr boſh pak kakſhno prepirengo , al


[Stran 27]
27

sdrashbo imel, bo vſe drugazhi — on
te bo ſukal, on te bo svijal, de ti
bo beſęda v' uſtih oterpnęla —

Ansh. To je pazh ręſs — Ny davnu
tęga, ke me je Shribar v' graſhini
savolo primſhine v' ſtrahu imel — jeſt
ſim mo povędal , kar ſim vędil, potler
ſim pak molzhal, inu ſim mo figo v'
arshati molil —

Jak. Tiho — sdej pridejo. —

SHESTI NASTOP.
Tulpenheim , Monkof, Glashek , Mizka.

Miz.

Naj pridejo, no —

Tulp. Pak je eden noter —

Monk. Dva kmęteſhka —

Miz. Naj le pridejo — ſei moj ozlia
toku vſe vedó —

Jak. Le noter Goſpodje, le noter — naj
ſturę, hoker de bi doma bili — — me
veſsely, de take Goſpode per meni
vidim —

Tulp. (k' Mizki) Kaj ręſs vſe vedó?

Miz. Vſe na tanku —

Tulp. Ne samęrité Ozha — ( s' ſtraham )

Monk. Dober vezhęr —

Glash. (k' Tulp. ) Al vęj?

Tulp. Meni ſe sdy —


[Stran 28]
28

Glash. Ozha Şhupan, Bog vaſs sprimi!

Jak. Naj ſe doli vſędejo , Goſpod
shlahtni — inu ony tudi — Mi je prov
teſhko , de per meni vſe rastręsenu
najdejo — Pak ſej ne bodo samęrili —

Ansh. Na kmętih ni drugazhi —

Jak. To je vſe prevelika zhaſt sa me —
Jeſt ne vęjm, koku ſim jo saſhlushil? —

Tulp. ( k' Monk. ) Jeſt ne vęjm , per zhim
ſmo —

Monk. ( k' Tulp. ) Korashen bodi , ta ſtari
bo veſęl, de deklęta odpravi —

Tulp. Jeſt ſim vshę davnu voſhil,
Ozhęta te lepe Dekèlze posnati —

Jak. Naj grèdo —

Tulp. Vi ſte en mosh, de vam ga ni
para v' Krajnſki deshèli —

Jak. Kaj mi oni povedó —

Monk.. Kè bi jo eden v' krishem svęta
iſkal, tok take punzhke ne najde,
koker je vaſha Mizka —

Jak. Pak ne, de bi ſe ony norza dęlali ! —

Glash. Ta je roshza! Ta je zvęt ! ta je
krajliza shęnſkiga ſpola!

Jak Dèklé , sdej ſhe le vęjm, kaj nad
tabo imam — Pa naj nesamerjo,
shlahtni Goſpodje — jeſt męnim , de bi sdej
oblubo naprej vsęli — Goſpod Shribar,
ony ſe tukej gori vſędejo — Mizka ti
pak k' meni —

Tulp. Jeſt pak k' Mizki —


[Stran 29]
29

Ansh. (ga odrine ) Tukej bom jeſt ſedel —

Jak. Tukej Anshe — ( k' Tulp.) Ony
pak kjè zhęs , Goſpod shlahtni — ( k'
Monk. ) inu ony tukej sravèn — ( vſi
ſedę )

Vino nalije ; ( k' Glashku ) Mi dva ga
bova nar pred en glashek ſhterknila , kaj
ne ? — Jeſt jim dober ſtojim, de je
pravizhen , sakaj kè ſim ga ſam is Ipave
perpęlal —

Glash. Lubizhek, rad verjamem —
(ſprasne ) ſhe en glashek, zhe ſmęm
proſit — de ſe roka ne bo tręſla —

Jak. Me veſsely , de jim duſhy — No
Goſpodje, m sdravle Nevęſte ! —

Tulp. Is ſęrza rad —

Monk. S' veſséljam —

Jak. Vſi na enkrat, inu obéna kapelza
ne ſmęj noter oſtàti —

Glash Jeſt ſim tudi sraven —

Jaka , inu vſi na enkrat — na sravle
Mizke ! — ( pijejo )

Glash. She eno sdravizo —

Jak. Şhenenovo , kaj ne ? (nalije) —
Jeſt bom ta pervi — potler pak ti
drugi sa mano — Juhe! Na sravle
Anshęta !

Tulp. Anshęta?

Monk. Anshęta ?

Glash. Anshęta?

}

Se grosnu zhudijo.


[Stran 30]
30

Jak. Tok naj pijejo, no! — kaj jim ne
duſhy?

Ansh. Kaj jih morebiti glava boly?

Tulp. Bom vshę — bom vshę — (na ſtrani)
Meni ny dobru per tęj ręzhi.

Monk. Jeſt ſim donès per koſilu prevezh
jedel — ( na ſtrani ) De bi jeſt sunej
bil ! —

Glash. Bi blo ſhkoda, kè bi ſe prevezh
sgręlo — Tedej na sravle Anshęta!
( pije. )

Jak. Goſpod Shribar, naj ony sdej
shenitno piſmo gori poſtavijo —

Ansh. Inu le hitru — ti Goſpodje bi vshę
radi damu ſhli — vidiſh, Mizka, kok
shaloſtnu ględajo — pojdi jih malu
potroſhtat.

Miz. Kaj jim kaj ſaly? — Naj bodo
dobre vole — dones, ke je moja obluba —

Tulp. ( Jęso nasajdershy ) O ſej ſim dobre
vole — prov dobre vole — (sa ſe) —
De bi te slode —

Monk. Kok je vshę temà sunej — meni ſe
sdy, de bi ſe lohka obluba jutri
naprejvsęla — Nam bi ſe snala kakſhna
neſręzha pergoditi — Nozh ima
ſvojo mozh.

Tulp. Prov imaſh, Bratèz , ſej pak jutri
supet pridemo —

Ansh. Nizh naj ſe neboję; ſej jim bo vshę
damu ſvetilu —


[Stran 31]
31

Glash. Ozhka, bolſhi bi blo, kè bi ſe
obluba po dnęvi naprej vsęla; (k' Shupanu)
sakaj lubizhek, po nozhi ſe nizh kaj
nemore piſsat — per luzhi ſe enimu
vſe męſha pred ozhmy. (k' Monk. inu
Tulp.) Pjimo ga ſhe vſaki en glashek,
inu potler ſe pak ſkuſimo pozhaſsi —
eden sa drugim vùn is-ſukat.

Jak. Şhlahtni Goſpodje! jeſt ſim le en
kmét — ampak sa norza ſe ne puſtim
dersháti , de bi vi ſhe taki Goſpodje
bili — obluba more ſhe dones
dokonzhana biti !

Ansh. Sa Norza vam ne bomo! oblubem,
de ne! Goſpod Shribar, ony naj
piſhejo, al bodo kopáni —

Glash. Kaj jeſt kopan , jeſt ? (sa ſe)
Tiho bodi Glashek — s' kmetèſhkimi
ſanti ni varnu norze briti —

Jak. Anshe pameten bodi — ti ne ſmęſh
te Goſpode reshalit, sakaj ſo tvoje
prizhe —

Tulp. Prizhe ?

Monk. Prizhe ?

Glash Prizhe ?

Jak. Meni ſe sdy, ja — ſizer ne vęjm
jeſt, sakaj ſo mene objiskali ? — Tedej,
ony Goſpod Shribaſ, al niſo sa to
priſhli, de bodo shenitnu piſmu sa
mojo hzhęr goripoſtavili ?


[Stran 32]
32

Glash. Tjiſta je vshę ręſs, —

Jak. Sakaj tedej ozhejo odlaſhati ?

Glash. Nesamerite ozhka; meni ſe sdy,
de ſmo ſe malu sirali , kar imę
shęnenov amtizhe —

Ansh. Kaj v' mojim imęni ſte ſe sirali?
v' mojim imęni ? —

Glash. Tok ſi ti tedej shęnen , inu ta
prihodni sakonſki Mosh Mizken ? —
hm — hm — ut cenſeo ſtulti
habemur.

Tulp. ( na ſtrani) Moja ręzh je per kraji! —

Monk. Jeſt nevęjm, kaj bi dal, de bi
tukej ne bil!

Tulp. Mene ne terpy vezh tukej!

Glash. Sdej ſhe le saſtopim — hm — hm
— hm — tukej bo bolſhi, s' Shupanam
potegnit — vaſhe imę, ozha shupan —

Jak. Jaka Sanętovez —

Glash. (piſhe) inu shenenov imę —

Ansh. Anshe Hudoba —

Glash. To je enu grosnu imę — (k' Jaku)
Kaj miſlite vâſhi hzhęri dati?

Jak. Ny taka rezh — Vidite, to je
ſromazhija na kmętih — Sdej jęj dam
devęjt ſtó ranſh gotovih, inu sraven
eniga vòla, dve kravize, inu ſhtiri
ſvinje — po moji ſmèrti je pak vſe
njej, zèlu moje premoshènje —

Glash. Inu kaj jęj Anshe Hudoba nasaj
perpiſe?


[Stran 33]
33

Ansh. Drugih devęjt ſtó — kar bova
vkup perdęlala , bo pak obęma
ſliſhalu — kaj nè Mizka ?

Miz. To ſe vęj, de —

Glash. Anshe Hudoba , inu Mizka
Sanętovka ſe bota nar pervizh tukej
podpiſsala.

Glash. Jeſt ne snam piſsat — Mizka, ti
tudi né —

Glash. Tok bom jeſt obęh imęna sapiſsal,
— vi dva bota krishe sraven
naredila —

Anshe inu Mizka kriſh naredita , Glashek
jim roko pęle ,

Glash. Sdej pak vi, Ozha —

Jak. Vshę prov — (k' Glashku) meni ni
tręba roko pęlat — jeſt ſitn vshę bol
navajen — (naredy kriſh ) Sdej pak
prizhe — ( k' Tulp. Nar pervizh ony,
Goſpod shlahtni! —

Tulp, Jeſt? — sdej, sdej — De te
vùnder, meni je roka saſpala — — (
Prime sa pero s' jęso , inu mo nizh kaj od rok
ne grę.)

Monk. Inu meni je kèrzh noter
priſhal —

OSMI NASTOP.
Shternfeldovka prov veſęla, inu ti popręjſhni.


[Stran 34]
34

Shter.

Toku je prov, moji Goſpodje.
Ony k' oblubami , inu v' ſvate
hodijo; mene pak domá puſtę od
dolgiga zhaſsa konz vsęti —

Tulp. Gnadliva Goſpa — ſe je toku
permęrilu — jeſt niſim miſlil — jeſt ne
vęjm — (ſe ſramuje. )

Monk. Sdej bo pravi slode —

Shternf. Ony ſe zhudijo , Tulpenheim!
Niſo miſlili , de bom sa njimi
priſhla ? — Pak ſej vedó, de bres njih
nemorem shiveti.

Tulp. Gnadliva Goſpa — njih dobrota —
(vèſs smęſhan)

Monk. Sdej , inu nikoli vęzh ſe ne bóm
v' take smeſhnave podal —

Shternf. Naj bodo veſsęli, Goſpod
Schönheim — vidijo , kok je ta punzhéka
veſsęla — (pokashe na Anshęta ) njęj
shęnen, kaj ne ? —

Ansh. Ja, Goſpa shlahtna —

Shternf. No, ſte vshę dokonzhali ?

Jak. She né, te dva Goſpoda nózheta
podpiſsat —

Ansh. Enimu je roka saſpála, inu timu
drugimu je kèrzh noter priſhal

Shternf. Kaj ſe bodo branili? Naj ſe
podpiſhejo, ſaj sa volo mene, — jih
proſim —

Tulp. Konz me bode od jęse, inu od
ſramote — ( podpiſhe.)


[Stran 35]
35

Shternf. Inu ony Monkopf?

Monk. Vshę piſhem — (podpiſhe) od
togote ne vęjm, kaj dęlam —

Ansh. Sej ſe je roka vùnder ſhé sadoſti
vdala —

Shternf. Sdej pak, moji Goſpodje, bodo
sa Mizkeno doto kaj vkup sloshili,
kaj ne ?

Tulp. Ręſs je — koker saſhafajo —
Gnadliva Goſpa — Tukej imajo — (
moſhno kje poloshy )

Shternf. To je sa nevęſto — Vidiſh
Mizka, to le tębi ta Goſpod k'doti
perloshę — kaj pak ony Monkof?

Monk. She tęga mi je mankalu — (tiho)
to je hudizh od ene shene ! —
tukej — (vershe moſhno kje.)

Ansh. Lepu sahvalim —

Shternf. (k' Mizki) Jeſt ti morem tudi
kaj dati — ( potęgne en perſtan is perſta
doli, inu ga njęj da.) To je en slati
perſtan — vidiſh , kok ſe ſvęti — (k'
Tulp.) Naj ga poględajo, zhe je ta
pravi.

Tulp. Moj pèrſtan! — (ſe na zhélu vdari.)

Miz. Jeſt ga bom vſe moje dny v'
zhaſti dershála —

Shternf. Anshe , ſhe tebi eniga — No,
moj lepi Shönheim ( k' Tulp.) Vidijo !
ta je ravèn tajiſti perſtan, katęriga ſim
jeſt njim dala, katęri je njim mojo


[Stran 36]
36

lubęsen sashihral, na katęrim je njim
toku malu leshęzhe ( da perſtan
Anshetu)

Tulp. Oh !

Shternf. Sdej ſe tudi ſhe ſpodobi , de
na sravle shęnena , inu nevęſte
pijejo.

Glash. Na sravle shęnena inu nevęſte !
(pije )

Tulp. Na sravle — ( pije , inu glash s' jęso
kjè poſtavi )

Monk. (na ſtran ) De bi krépal —

Jak ( nalije ) Goſpa shlahtna , naj
nesamerijo , Bog jim daj dobro sręzho !
Anshe, Mizka , pjite vi tudi.

Anshe, Mizka , inu Glashek.

Na sravle njih, Goſpa. shlahtna !

Shternf. Lępu sahvalim — Lubi moji
ludje, Bog vaſs obari! Sdej gremo
damu, vidite, je vshę posnu — Goſpod
Glashek , jutri ſe bomo vidili — me
saſtopijo —

Glash. ( sa ſe ) Jemenes ! posna me ,
— kaj bo ?

Shternf. Nikar naj ſe neboje — mi bodo
le tudi shenitnu piſmu gori poſtavili —
s' Goſpod Shönhejmam — (pokashe ,
koker de bi ſe norza dęlala, na
Tulpenheima )

Tulp. Gnadliva Goſpa ! ( hozhe na kolęna
paſti )


[Stran 37]
37

Shternf. Saj ne bodo komędijo jègrali —
Naj ſe poberó — mi dva ſva narasen —

Tulp. Ampak — moj ſtriz —

Shternf. Ima vſe svędit — Lohko nozh,
Ozha — Shupan , — Mizka — lohko
nozh — dobru ſe imęjte — kader bo
poroka , mi bote puſtili vędit , kaj
ne? ( grędo )

Anshe , Jaka, Mizka (jo ſpremijo) Zhe
ſe ſmęmo podſtopit — Naj ſręzhnu
damu pridejo — Bog jim lonej! Bog
jih obvari !

Jak. (k' Tulpenheimu, inu Monkofu ) Ony
naj pak na shupanovo Mizko nikoli
ne posabijo.

Ansh. Inu na Anshęta !

Vſi Lohko Nozh! lohko Nozh —

Glash. (tezhe k' misi , inu eno flaſho pod
plajſh skrije ) Bi blo ſhkoda, kè bi ena
kapelza noter oſtala — (prozh ſlezhe.)

K O N Z.


[Stran 38]
[38]

Ta
VESSELI DAN,
ali :
MATIZHEK ŞE SHĘNI.
E N A
KOMEDIA
v'
PĘT AKTIH.
Obdęlana po ti ſranzoſki:
La ſolle journée , ou le mariage de
Figaro par M. de Beaumarchais.

Stiſkana v' Lublani v' lejti 1790 per Ignazi
od Kleinmayerja.


[Stran 39]
[39]

PERSHONE.

BARON NALÉTEL.

ROSALA, njegova Goſpa.

MATIZHEK , Gartnar graſhinſki.

NĘSHKA, hiſhna dękelza.

TONZHEK , en Shtudent na vakanzah.

SMEŞHNAVA , en Advokat na deshéli.

SHUSHEK , Kanzlir graſhinſki.

BUDAL0 , njegov Shribar.

JERZA, shupanova hzhęr.

JAKA, en Lakaj.

GASHPER, en Delòvz.

Rihtni hlapez.

Godzi.

Kmęteſhki ſantje , inu deklizhi.

Jegra ſe na enim gradi na gorenſkim ,
blisu ene vaſsy.


[Stran 40]
[40]

PERVI AKT.
En Zimer , napol ſpravlen. Na
ſrędi ſtoji en velik ſtol sa naſlonit.
Matizhek nekej męri po tlèh. Nęshka
ſtoji pred ſhpeglam, ſlamnek inu
rosho na njemu popravla.

PERVI NASTOP.
Matizhek, Nęshka.

Matizhek.

Devętnajſt zhęvlov je
dolgoſt; ſhrokoſt pak ſhęſt inu dvajſset.

Nęshka. Poglej, Matizhek, moj
ſiamnek ; toku bo lepſhi ſtal , kaj ne ?

Matizhek. Prov lepú ; ta rosha tudi
lepu ſtoji al lepſhi zvedé tvojih liz
rosha v' mojih ozhęh!

Nęshka (malu nasaj ſtopi) Kai pak
meriſh , lubi moj ?


[Stran 41]
4

Matizhek. Jeſt ględam , zhe bo
poſtela , katęro nama je Baron oblubil ,
doſti preſtora imęla.

Nęshka. Kaj tukej bo ſtala?

Matizhek. Tukej bo najo prebivalſhe.

Nęshka. Ta ne bo pęla , po obeni zęni.

Matizhek. Sakaj ne ?

Nęshka. Sadoſti , de jeſt nezhem.

Matizhek. Al ſe vunder povę , ſakaj ne.

Nęshka. Tudi to ſe ne povę !

Matizh. Toku je le , kader naſs shenę
enkrat v' ſvojo mręsho vjamejo.

Nęshka. Tiho bode! —

Matizh. Al vęjſh , Nęshka, de jeſt sa
naprej ne bom vezh kèrte lovil
doli po vèrti. Ti boſh mogla s'mano
drugazhi ravnati. Od dones tęga
dneva ſim jeſt ta pervi hiſhni
ſlushabnik, inu toku rekozh, perjatel
Baronov. Po tim , jeſt menim, boſh
vunder ſpdsnala, de v' zelim gradi
ni bolſhiga kraja sa naji dvá, koker
tukej v' ſrędi med Baronam , inu med
gnadlivo Goſpó. Kader Goſpó po
nozhi, poſtavim , trebuh boly, inu
sgonzhek sapoje , tri ſtopinze ſtriſh
— ferk! — inu noter boſh. Kader
Goſpod mene ozhe, inu sgonzhek
sapoje , jeſt dvakrat ſkozhim — ferk!
— inu per njemu bom.


[Stran 42]
5

Nęshka. Prov imaſh! Kader pak sutrej
sgonzhek sapoje , inu Golpod tebi
enu dolgu dolgu opravilu da , on
tudi tri ſtopinze ſtury, ferk ! — inu
je per mojih vratih , trikrat ſkozhi ,
ferk ! —

Matizh. Koku męniſh ?

Nęshka. Poſluſhej.

Matizh. Govori sa boshjo volo!

Nęshka. Naſh Baron Nalétel ſe je tih
lępih punz tukej okoli vshę
navelizhal; on bi ſe sdej rad lepu doma
dershal; almeniſh, per ſvoji Goſpę ?
Kaj pak de ? — Per tvoji shenizi ,
lubi moj Matizhek. Tiga ſtariga
Shusheka je najęl, de bi me na
njegovo plat spravil.

Matizh. Shushek! ta preklęti Shushek !
zhe mo jeſt rębra nepolomim —

Nęshka. Al ſi kedej miſlil , de bo on
meni doto dal sa volo tvoje ſlushbe ?

Matizh. Sakaj ne ? Meni ſe sdy, de ſim
vunder —

Nęshka. Uh! kok ſo ti vuzhéni ludję
nevumni! —

Matizh. Pravijo toku.

Nęshka. Al ta ſvęt vunder neverjáme.

Matizh. Ta ſvęt je nevumen.

Nęshka. Poſluſhej tedej. Naſh Baron
ozhe mene na ſkrivim sa ſe kupit ,


[Stran 43]
6

inu ti bi to veſsélje imęl , piajſh
dershati. — Ta miſl ni toku
napezhna , kaj meniſh ?

Matizh. Vshę mi bo jęsa zhelu
rasdjala —

Nęshka. Nizh ſe ne praſkaj po zheli.

Matizh. Sakaj ne ?

Nęshka. Bi vtęgnil kakſhen bùdenz vun
sboſti.

Matizh. Ti ſi vunder poredna ! —
Koku bi pak blo , ke bi mi dva to rezh
drugazhi svila. Jeſt ga ozhem
ſpelat , de bi on ſhe toku sbriſan bil ;
al dota more pred v' arshati biti.

Nęshka. Tò je le! dnar inu golfija
tebe vkup dershy.

Matizh. Baron ozhe mene golfat , raji
bom jeſt njega.

Nęshka. Al ſe nizh ne bojiſh!

Matizh. Koga ſe bom bal? Kdur ne
vaga , je bres blaga. (En sgonzhek ſe
ſliſhi.)

Nęshka. Goſpa je vshę gori; ſnozhi mi
je perpovdvala , de ozhe dones
s'mano nar pervizh govorit.

Matizh. To pak vshę kej pomeni.

Nęshka, Jeſt morem jiti; Moj bode,
Matizhek. Miſli na to , kar imaſh
ſturiti.


[Stran 44]
7

Matizhek. Kaj k'malu toku gręſh ? Ti
nizh prov ne ſposnaſh , koku grosnu
te jeſt lubim.

Nęshka. Kdaj boſh enkrat jęnal ,
meni letó od jutra do vęzhera pravit ?

Matizh. Koker hitru ti bom letó od
jutra do vęzhera ſkasat mogel.
(Nęshka doli ſtezhe)

DRUGI NASTOP.
Matizhek ſam.

To je ręſs! ena dekelza je ta, de ji
ni para ! okrogla koker Igrazheza ,
perpravna, perludna ! to je vſe shivó,
vſe polnu lubęsni, inu ogna ! — inu
sraven tudi koku pametna! — (grę
gori inu doli, inu roke riblę) — —
Ha, ha, lubi moj Baron , ſva
vkup? sdej jeſt ſhe le saſtopim,
ſakaj mene toku vſoku povſdignit
ozhejo. Jeſt bi njim ſlushil , oní
pak moji shęni; jeſt bi njih glavo
kriſhpal, oní pak mojo; jeſt bi ſe sa
njih shlahto trudil, oni bi pak sa
mojo ſkerbęli. Matizhek , toku dalezh
ſe ne boſh sgubil — Ti pak, ſtara lash-


[Stran 45]
8

niva beſhtja! perlisneni Shushek !
tebe bom jeſt — koga? — Matizhek,
dobru premiſli. Tukej ſe ne ſmęſh
prenaglit. Ti jih moreſh toku vkup
ſpravit, de ſi bodo eden drugimu
rogę odbili. Nar pervizh moreſh dnar,
inu Nęshko imęti ; Baronu eno
drugo koſt podloshiſh; Shusheka pak
dobru namasheſh.

TRĘKI NASTOP.
Smèſhnava , Matizhek.

Matizh.

Ho ! ho! Goſpod Smèſhnava ,
perſerzhni Goſpod , ſo v'ſvate
per— ſhli ? Vedó , de ſe bom jeſt shenil.
— No, no, me prov veſsely.

Smejhnáva. Perjatel, je ſzer
govorjénje od ene shenitve, ręſs je; al ne
zeló toku , koker ti miſliſh.

Matizh. Ta le, (na noſs pokashe) naj
ga pogledajo , ſe bo shénil. Oní pak
snajo miſlit, inu govorit , kolker ſe
jim polubi.

Smeſlmava. Sva ſama ? Naj obeden
neſliſhi ?


[Stran 46]
9

Matizh. De bodo zeló ſami, grem
jeſt tudi.

Smeſhnava. Zhakej , perjatel; mi dva
imava nekej poſębniga govorit. —
Ti ſi pred tremi lejti doli pod novim
Męſtam na gobovim gradi ſlushil. Je
ręſs, al ne ?

Matizh. Ręſs.

Smeſhnava. Tok posnaſh kluzharizo na
tiſtim gradi , imenuano, Maria
Şmrękarza?

Matizh. V' tręh letih ſim jeſt tolkajn
shęnſkih obrasov vidil; dobru vedó,
de ni mogozhe , vſe v'glavi
obdèrshat:

Smeſhnava. Na to niſi posabil. Al
morebiti ſe bolh ſaj na tiſtih dvęſtó kron
ſpomnil, katęre ti jé poſodila.

Matizh. Zhe mi jih je poſodila , ſim
jih tudi sapravil. Nizh ſe loshe ne
posabi , koker sapravleni dnar.

Smeſhnava. Poſodila ſub conditione
expreſsa —

Matizh. Nikar , po latinſki mi jih ni
poſodila.

Smeſhnava. To ſe rezhe , s'tim
perſtavkam , s' to savęso — de jih boſh
nasaj plazhal, inu de jo boſh vsęl.

Matizh. Toko ! tiſta je pak druga;
Al je Iępa ?


[Stran 47]
10

Smeſhnava. Se sajde.

Matizh. Mlada ?

Smeſhnava. Per narbolſhih letih ,
okoli ſhtirdeſsęt.

Matizh. Meſnata ?

Smeſhnava. Redy ſe dobru; ne bode ji
oponoſhenu.

Matizh. Velika , majhena ?

Smeſhnava. Pokaj to praſhanje ? — Ti
jo dobru posnaſh; nikar ne taji.

Matizh. Sa to , Goſpod shlahtni , kir
njim raven eno tako oſhim. Naj
jo oni vsamejo ; Njim ſe bo bol
perlegla. Moj dolg ji pak sa doto
puſtim.

Smeſhnava. Perjatel , ne posabi , s'kom
govoriſh. Te tvoje sviazhe ti ne
bodo nizh pomagale.

Matizh. Vęjm; ke bi Doktar bil , bi
mi kej noterneſle.

Smeſhn. Sadoſti je prasnih besedy. Al
jo plazhaſh , inu jo vsameſh ? To
je mojo praſhánje — Poglej, ona ti
je ſhe sdej dobra; mi je piſala, de
imam to ręzh lepu na tihim
porovnáti; zhe ſe pak raji pravizi koker
nję dobroti podversheſh , te imam
toshit, sdajzi , per ti prizhi —
Govori , Matizhek.


[Stran 48]
11

Matizh. Vidijo , ta ręzh ſe more s'
jaſno tręsno glavo dobru prevdarit,
inu premiſlit. Dones ſim jeſt pijen,
pijen od veſsélja, pijen od lubęsni, koker
vſaki shęnen, Naj poterpę, saj do
jutriga.

Smeſhn. Fantalin, ti ſe s' mene norza
dęlaſh. Le zhakej , jeſt ti jo bom
saſolil per seleni misi, de boſh vſe
tvoje dní miſlil na Smeſhnávo.

Matizh. Nikar naj ſe ne jesę, Goſpod
shlahtni.

Smeſhn. Se bova saſliſhala per
goſpodſki, inu ſhe dones! inu ſhe dones !
(ozhe jiti , v' tim pride Nęshka , inu
sad obſtoji.)

Matizh. Naj gredo s'mano doli na vèrt;
jim bom dal eno dino pokuſit , de
ſe bodo ohladili. Sizer bi jim jęsa
ſhkodvala. (gręſta obá.)

ZHETERTI NASTOP.
Nęshka ſama.

Se bova saſliſhala , per goſpodſki ,
inu ſhe dones ! inn ſhe dones! —
Kaj to pomeni? — Je pak vshę spet


[Stran 49]
12

Smeſhnava kakorſhno sdrashbo
narędil. — Nizh ne dę , jeſt ſe na
mojga Matizheka sanéſsem. On imá
pamet , inu dober jęsik. (vèrshé gvant,
katęriga je na rozheh pernéſsla, na
en ſtol.) Sdej ſama ne vęjm , kaj
tukej iſhem.

PETI NASTOP.
Nęshka. Tonzhek.

Tonzhek. (pertezhe.)

Nęshka ! vunder
te enkrat ſamo najdem; vshę dvę ure
ſim sa tabo lasil. Oh ! ti ſe boſh
moshila , inu jeſt — jeſt grem v'
Lublano:

Nęshka. Sa to, kir ſe bom jeſt
moshila, greſh ti v' Lublano ? koku je to
saſtopit ?

Tonzhek. (shaloſtno.) Nęshka, Baron
mi je ſlovo dal.

Nęshka. Se ſhe niſo vakanze vún; kaj
ſi pak spet sa eno otrozharijo
napravil ?

Tonzhek. Se vęjſh, Nęshka, de dones
na vęzher imajo k'shupanu godzi
priti ; — Jeſt ſim Jęrzi beſsędo dal, de


[Stran 50]
13

bom s'njo plęſsal; sa to ſim ſnozhi
doli k'nję ſtopil, de bi bla enu malu
ſkuſila. Komej jo ene dvakrat
saſuzhem, kar pride ta ſtara
shupanka , inu Barona napovę. She
niſim prov zhaſsa imęl ſe ſkriti,
je vshę noter perropotal. Uſta ſo ſe
mo pęnile od jęse , kader je mene
saględal. Poberi ſe , je djal, ti
paperk , inu ſhe eno drugo beſsędo ,
al me je ſram povędat — poberi ſe ,
dones is te hiſhe , inu jutri is
graſhine. Zhe ga gnadliva Goſpá ,
moja lępa boterza, ne bo
potolashila , tok je vùn s' mano : te moje ozhí
ne bodo nigdar vezh toku ſręzhne ,
tebe vidit.

Nęshka. Mene? kaj mene vidit? je na
meni vèrſta ? — Si ſe gnadlive
Goſpę vshę navelizhal ?

Tonzhek. Oh , Neshka ! nikar me ne
ſpomni; nję lepota je moje ſerze
ranila; al en ſtrah me objide , kader
smiſlim , de jo lubim.

Nęshka. Toko! sa to ſe sdej mene
primeſh , kaj ne ? o ti ſerboritnek !
(mo da en ſhnoberz.)

Tonzhek. Kok ſi ti ſrezhna, de jo zel
dan ględaſh, zel dan s'njo govoriſh,
sutrej jo oblazhiſh, na vęzher jo


[Stran 51]
14

ſlazhiſh — od jègle do jegle —
Nęshka ! jeſt ne ſmęjm dalej miſlit! —
tiho , nekej mi noter pade — ſkusi
mojo lubęsen ę ſkusi vſe , kar ti je
lubu , te proſsim , nikar mi doli
nevdari. —

Nęshka. Koga ?

Tonzhek. Eno podvęso od gnadlive
Goſpę.

Nęshka. Neſramneſh gerdi!

Tonzhek. To nar lepſhi pęſem, kè ſim
jo ſhe le narędil , ti dam sa njo.
(doli poklękne.) O daj mi jo ! kader
ſe bo moje ſerzę v' murjo tę
shaloſti potopilo , tiſtikrat bo ta podvęsa,
inu sravèn ſpomin na mojo Nęshko —

Nęshka. Tiho bode , kvanta. (ga na uſia
vdari.) Lubi moj, koliku jih imaſh
vunder ? — k' Jęrzi v'vaſs hodiſh : sa
gnadlivo Goſpó na ſkrivim
sdihujeſh; sa mano ſi tudi sazhęl nekej
ſleparit —

Tonzhek. Jeſt ręſs ne vęjm , kaj bo
s'mano, En zhaſs ſèm je sazhęlu vſe
vręti v' meni; de le eno shęnſko
saględam , vshę mi ſerzę bije ; de le
to beſsędo luhęsen ſliſhim , vshę ſe
tręſsem od shele inu veſsęlja, mraſs
inu vrozhina me na enkrat prevſame.
V' zhaſsih Iętam po borſhti , koker


[Stran 52]
15

en vędamz, inu upijem , jeſt te
lubim, de nevęjm koga; dervęſsam,
ſkalam , oblakam , inu vetrovam mojo
lubesen raskladam. —

Nęshka. Na tako visho boſh ſhe
obnoril.

Tonzkek. Joj! (saględa Barona , inu
ſe ſkrije sa ſtolam.)

Nęshka. Kaj ti je ?

SHĘSTI NASTOP.
Nęshka, Baron Nalétel, Tonzhek ſkrit.

Nęshka.

Ha! (saględa Barona , inu
ſe blisha k' ſtolu de Tonzhka sakrije.)

Baron. (blishe k'nje ſtopi.) Nęshka , ti
niſi nizh kej dobre vole; ſi ſama med
tabo govoríla: tvoje ſerzę je enu
malu nepokojnu, Al nemore
drugazhi biti , slaſti pak v' tęmu ſtanu.

Nęshka. Vaſha Gnada , kaj sapovedó ?
kè bi jih kdu per meni najdel ?

Baron. Bog obari! — al ti vejſh, de ſim
tvoj perjatel, de te rad vidim —
kaj bom druge beſsęde iſkal ! — de te
lubim. Shushek ti ji vshę toku
povędal. Jeſt ti bom v'kratkim ras-


[Stran 53]
16

loshil , kar ſi moje ſerzę oſhi ;
poſluſhej ! (ſe na ſtol vſęde.)

Nęshka. Jeſt nezhem nizh ſliſhat.

Baron. Eno ſarno beſsędzo! Ti vęjſh ,
de ſim Matizheka zhes vſe moje
ſlushabnike povsdignil; njému ſim
zhesdal, toku rekozh , goſpodarſtvu
mojga gradú, inu tebi — mojga ſerzá.

Nęshka. Naj nesamerijo, vaſha Gnada,
to nikamer nekashe — de bi jeſt
govorit ſmęla !

Baron. Govori , Lubka , dershi ſe tę
pravize, katęro ſi zhes me sadobila.

Nęshka. Jeſt nezhem obene pravize
zhes nje imeti. Naj me s'miram
puſtę , lepu jih proſsim.

Baron. Govori pred.

Nęshka. (s' jeso) Jeſt vshę ne vejm ,
kaj ſim otla rezhi —

Baron. Od Goſpodarſtva zhes moje
ſerzę je blo govorjénje.

Nęshka. Oní meni enú blagu ponujajo ,
kateru njih ni; ſram jih bodi!

Baron. Koku męniſh ?

Nęshka. Njih ſerzę , njih lubęsen
ſo gnadlivi Goſpę pred nebam inu
semló zhes dali; eni Goſpę,
katęra je njih vrędna, katęre lepota
pod ſonzam nima enake, prut katęri
jeſt — naj ſe ględam koker ozhem —
ſęnza niſim.


[Stran 54]
17

Baron. Ha , ha , ha, ni drugiga, koker
to ? — Jeſt ti ne samęrim , Nęshka.
Vi ludję od tvojga ſtanu imate ſhe
te ſtare napezhne kvante med vami,
de en moſh ne ſmęj obéne drugę
lubit, koker ſvojo shéno , inu toku
naprej. Al mi Goſpoda ſmo te muhe
vshę davnu popuſtili. Veſsélje inu
vshiték , Nęshka , to je naſha
poſtava. Dokler me veſsely , mojo
sheno lubit , jo lubim ; kader me ne
veſsely vezh, pak eno drugo. Kaj bi
ſe ſilil? Kamer ſerzę pela, tam
vela. Lubesniva moja Nęshka, pridi
dones na vezher doli v' borſhtek,
na konz verta; jeſt kej poſtavim ,
de ti bom tvoje muhe is glave
ſtepel.

Shush. (sunej govori.) Al niſo tukej
Goſpod Baron.

Baron. Kdu je ?

Nęshka. Jeſt boga ſrota!

Baron. Pojdi vún , de obeden noter ne
pride?

Nęshka. Kaj njih pok ozhein tukej
puſtíti?

Shushek. (sunej) Ni davnu tęga , kar
ſim jih vidil noter jiti; jeſt morem
s'njimi govorit.


[Stran 55]
18

Baron. Se nimam nikamer ſkriti — pazh,
tukej sa ſtolam — glej , de ga ſkorej
ſpraviſh.

(Nęshka mo vprut ſtopi; on jo en
malu prozh porine, toku de raven med
njim , inu med Tonzhkam oſtane. V'
tim zhaſsi , kader Baron sa ſtolam
doli pozhęne , ſe Tonzhek okoli ſtola
ſplasi, ſe noter vſęde , inu nogę na
ſe potęgne. Nęshka tiſti gvant ,
katęriga je pred prineſsla, zhes
Tonzhka vèrshé , inu ſe pred ſtolam vſtavi.)

SĘDMI NASTOP.
Baron inu Tonzhek ſkrita , Nęshka ,
Shushek.

Shush.

Niſi vidila Goſpod Barona?

Nęshka. (s' jęso.) Sakaj bi jih jeſt
imęla vidit ?

Shush. Ke bi ti en malu bol brihtna bla,
bi ne praſhala, sakaj. Matizhek jih
iſhe.

Nęshka. Tok iſhe ſvojga Sovrashnika.

Shush. Kaj ſe to pravi shęnena
ſovrashit, kader ſe ozhe nevęjſti dobru
ſturiti ?


[Stran 56]
19

Nęshka. Vęjm de ne, po njih navuku!

Shush. Moj navuk je letá : lub
iMatizheka , ampak lubi tudi njegóvo ſręzho,
inu kir bo Baron njegóvo ſręzho
ſturil, tok lubi tudi Barona.

Nęshka. (s' jeso.) Sram jih bodi. Kdu
jim je rekel , ſemkej priti.

Shush. Tiho! tiho! nikar ſe ne jęsi!
ſej ſe bo vunder vſe sgodilu, koker
boſh ſama otla. Matizhek je
pameten, on ne bo ſam ſebi na ſonzi ſtal. —
Al meni ſe vſe sdy, ta mali ſhtudent —

Nęshka. Tonzhek?

Shush. Tonzhek , raven ta — katęri
smiram sa tabo lasi. Vshę dones
sjutrej pred eno uro ſim ga vidil
tukej ſunej ſèm inu kje hodit, toku
dolgu , de ſe je k' tebi ſplasil. —
Rezi , de ni ręſs, zhe moreſh.

Nęshka. Koku pak!

Shush. Al ní tudi eno pęſem od tebe
sloshil? Saſtojn jo gviſhnu ne ſkriva.

Nęshka. (jęsna.) Kaj pak de ! od mene !

Shush. Ali pak od gnadlive Goſpę. Sim
vshę ſliſhal, de ſe okoli nję tudi
nekej ſlini — — Al ſhentej, tam naj
ſe varje; kar to am tizhe, ſi
Baron ne bo puſtil pod noſam
bèrbat.


[Stran 57]
20

Nęshka. Kdu jim je pak neki to
natvęsil? Kaj ſi bodo ſhe smiſlili?

Shush. Kaj ſim ſi jeſt smiſiil? — Vſe
ludję toku govorę.

Baron (vſtane.) Vſe ludję toku govorę !

Nęshka. (preſtraſhena na ſtran.) Sdej
mi bog pomagej.

Shush. Ha, ha , ha !

Baron, Shushek , naj rezhejo hlapzam,
de mi ga is graſhine ſtepó.

Shush. Meni je shol, de ſim sraven
priſhal.

Nęshka. O moj Bog !

Baron (k' Shusheku.) Deklé ſe je
preſtraſhilu ; Nęshka, vſedi ſe tukej doli.
(jo ozhe na ſtol poſadit.)

Neshka. (ga prozh porine.) Jeſt nezhem
ſedęti. K'meni priti, na tako visho!
komu ſe to ſpodobi!

Baron. Se ſva dva, lubka. Sdej ſe ti
ni tręba nizh bati.

Shush. Vaſha Gnada , naj ne samęrijo ,
de jim po pravizi povejm. Meni je
shol , de ſim zhes ſanta govoril; jeſt
ſim ſi le smiſlil, vidijo, de bi bil
kej s'nje spravil — ſizerpak —

Baron. Vſe saſtojn — ſant more jiti.

Shush. Sa volo ene otrozharije?

Baron. Otrozharije ? — ſhe le ſnozhi
ſim ga per shupanovi hzhęri najdel.


[Stran 58]
21

Shush. Per Jęrzi ?

Nęshka. So pak vshę gnadlivi Goſpod
per nję tudi kej opravit imęli.

Baron. (veſsęl.) Ta pregovor meni
dopade.

Shush. Se bo vshę vdala po zhaſsi;
jeſt imam vupanje.

Baron. Pak ne sa tęga volo — Jeſt ſim
imęl s' shupánam nekej govorit; gręm
tedej doli , ſnozhi vshę po mraki ,
odprem vrata, najdem deklizha vſiga
preſtraſhenga — Boſhtvu ſe ni
vedlu kam djati. Meni ſe je to zhudnu
sdęlu. Jeſt praſham, ględam, iſhem,
vidim sa vratmi en Interſat , al
nekej takiga , doli viſsit; ſtopim blishe,
ga lepu fletnu gori vsdignem.
(pokashe , koku je narędil , inu ta gvant
na ſtolu , pod katęrim je Tonzhek
ſkrit , gori vsdigne) kar saględam —
— — (saględa TonzhkaJ) Ha!

Shush. Ha , ha , ha !

Baron. Ta je pak ſhe gorſhi , ta!

Shush. Verjamem.

Baron. (k' Nęshki.) Toko , toko ,
deklé ; sazhętek je dober. Tvoj
shęnen ſe ima veſseliti. Sa volo ſanta
ſi tedej mene gonila , ſi otla ſama
biti ? — Inu ti mladenzh , ti màrzheſs,
ti ſe poſtopiſh, nevęjſto Matizhkovo


[Stran 59]
22

salesuvati ! — Zhakej, beſhtja! — al
je s'vami priſhal, Shushek?

Nęshka. Nizh se ní tręba jęsiti , vaſha
Gnada; on je vshę tukej bil, kader
ſo s' mano govorili.

Baron. De bi legála ! Njegov nar
vezhi ſovrashnik bi mo to neſręzho ne
oſhil.

Nęshka. On me je priſhal proſsit , de
bi bla s'ajn per gnadlivi Goſpę eno
dobro beſsędo noter poloshila. V' tim
pak gnadlivi Goſpod pridejo ; kaj je
otel ſtriti , koker de ſe je hitru ſkril.

Baron. Skril ? Kję? Tukej? — To je
lash! to je lash ! od konza ſim jeſt
ſam noter ſedęl?

Tonzh. Vaſha Gnada, tiſtikrat kader
ſo oní noter ſedęli, ſim jeſt sad sa
ſtolam zhepel.

Baron. Lashnivi tat ! sad sa ſtolam ſim
ſe jeſt ſkril.

Tonzh. Tiſtikrat, vaſha Gnada , ſim ſe
jeſt okoli splasil, inu noter vſędil.

Baron. Tok je tedej okoli ſhvigal,
koker en martinzhek — naſs je
poſluſhal?

Tonzh. Vaſha Gnada, jeſt ſim ſi
vſhęſsa satiſnil, de niſim zeló nizh ſliſhal.

Shush. Tiho ! Ludję pridejo.


[Stran 60]
23

Baron. (Tonzhka is ſtola slęzhe , inu
ga na noge poſtavi.) Ta pręklęti
paglovez bi ne maral , de bi pred
zelim ſvętam noter obtizhal.

OSMI NASTOP.
Tonzhek , Nęshka, Baron , Shushek,
Matizhek Goſpá , Jęrza , inu ſhe
drugi kmeteſhki ſantje , inu
punze , vſi lepu oblęzheni.

Matizh.

En kranzelz , is belih inu
rudezhih rosh spleden , v' rokak
dershy, inu pravi k' gnadlivi Goſpę :)
Vaſha Gnada, naj proſsijo sa naſs.

Goſpá. Poglej, lubi moj mosh ! Ti
ludję menijo , de jeſt per tebi ſhe
tolkajn premorem. Al vunder, kir njih
proſhna —

Baron. (En malu smęſhan.) Se vęjſh,
de tebi nizh doli ne vdarim. Kaj
ozhejo ?

Goſpa. Matizhek bo vſe povędal.

Matizh. (k' Nęshki.) Proſsi ti tudi.

Nęshka. Jeſt mo prov pridem.

Matizh. Le proſsi, le proſsi.

Baron, (k' Matizhku.) Kaj ozheſh ?


[Stran 61]
24

Matizh. Vaſha Gnada , dones pridejo
godzi k' shupani; kaj ne Jęrza ?

Baron. Inu ti bi rada pleſsala ; kaj ne?

Jęrza. (ſramoshiiva.) Tò bi vshę.

Baron. (k' Matizhku.) Inu potler?

Matizh. Mi proſsimo , zęla vaſs proſsi ,
vſi ſantje inu deklizhi proſsijo , de
bi ſe ſmęli poſtopit, s' godzi v'
graſhino priti.

Baron. Kaj ti praviſh , Nęshka ?

Nęshka Jeſt tudi proſsim.

Goſpá. Per shupani je en malu tèſnó,
tukej imajo ſaj doſti preſtora.

Baron. Perpelite jih tedej ; vaſho
veſsélje bo to moje; Jeſt inu moja
Goſpá ozheva sraven biti.

Matizh. She nekej , vaſha Gnada.

Baron. Govori.

Matizh. Ta kranzelz ſim jeſt is tih nar
lępſhih roshez , is belih , inu
rudezhih , sa mojo Nęshko ſplędil. On
pomęni krono tiga diviſhtva. Kir
ſim jeſt tedej shęnen , inu kir je
Nęshka nevęjſta, tok proſsiva , de bi
oní, vaſha Gnada, dones, kader
godzi pridejo , krono tiga
diviſhtva moji Nęshki na glavo poſtavili.

Baron. Kaj ti noter pade, lubi moj
Matizhek? ſaj od tę zeremonije
nigdar ní blo ſliſhat v' krajnſki desheli.


[Stran 62]
25

Matizh. Pazh , vaſha Gnada ; vlani po
simi, kader ſmo v' Lublani bli , ſim
jeſt vezhkrat v' komediji bil; tok
enkrat ſim vidil , de ſo s' eno
nevęjſto take zeremonije imęli. To mi
je toku dopadlu , de ſim ſi
naprejvsęl, de more per meni, kader ſe
bom jeſt shenil, raven toku biti.

Baron. Kaj je mogla sa ena komedija
biti?

Matizh. Po nęmſhki ſo ji rękli: Die
Hochzeit des Figaro.

Baron. Ha, ha, ha!

Matizh Na kolęnih jih proſsim. (doli
poklękne , Nęshka sa njim;
Matizhek pokashe od sad s' rokó
kmęteſhkim ſantam inu dekletam, de
imajo tudi poklęknit. Poklęknejo ,
inu rokę gori vsdignejo.)

Goſpá. Jeſt mojo proſhno s'njimi
ſklęnim ; ſturi jim to nedolshno veſsélje.
Ze je kedej moja lubęsen prut tebi
kej samogla. —

Baron. Vshę sadoſti, sadęla ſi to
pravo ſtran mojiga ſerzá. Sa volo
tebe bom vſe ſturil, kar koli ozheſh.

Goſpá. Lubesnivi mosh ! (k' tim drugim)
Gori vſtanite ! vaſha proſhna je
vſliſhana.

(Vſi savukajo, inu gori vſtanejo.)


[Stran 63]
26

Baron. (Vùs smęſhan, ſi zhelu riba ,
inu rezhe ſam per ſebi.) Vjęli ſo me !

(Matizhek, Nęshki , inu ti drugi
pridejo po verſti, Baronu , inu
Goſpę ſukno kuſhnit.

Matizh. (k' Tonzhku.) Kaj pak ti,
Tonzhe; ſe ne boſh nizh veſselil ?

Nęshka. Sromak je shaloſten;
gnadlivi Goſpod ſo hudí n'ajn.

Goſpá. Jeſt s'ajn proſsim.

Baron. Ti ne vęjſh, sa koga proſsiſh.

Goſpá, Al je ſhe mlad !

Baron. Ne toku mlad , koker męniſh.

Tonzhek. (Se tręſse.) Vaſha Gnada , naj
mi opuſtę; Jeſt ſim bil en malu
nepoſajen , al sa naprej bodo vidili —

Goſpá. V' kom je raven gręſhil, to
nevęjm. Al tvoje jęse ni saſlushil,
to bi otla vganiti. Sej vęjſh, lubi
moj — zhe mo ti roko odtęgneſh ,
je sgublen.

Baron. Bog obari!

Matizh. V' njegovih Ięjtih marskatęri
ni pámeten bil.

Nęshka. To je mladoſt — kaj ſe ozhe

Jęrza. (ſramoshliva inu bojęzha.)
Vaſha Gnada — jeſt — ſe vedó —
ſnozhi — ſej ſim jeſt —

Baron. Vshe vęjm , vshę vęjm. —
No, kir tedej vſe s'ajn proſsi, tok


[Stran 64]
27

ozhem posabit, kar ſe je sgodilo.
Jeſt bom s'ajn ſkerbel, bom njegov
ozha , sa naprej, koker doſehmal.
Al to ſi bom sgovoril, de more ſhe
dones sdej k'malu bres vſiga
odlaſhanja v' Lublano jiti. Ti Matizhek,
puſti kobilo napręzhi; (k' Tonzhku)
inu ti tvoje kopita v'kup ſpravi , le
urnu!

Tonzhek. (Baronu roko kuſhne.)

Baron. Od tvoje botre ſlovo, vsemi ,
inu perporozhi ſe Iepu flętnu.

(Tonzhek pred Goſpó s' enim kolęnam
doli poklękne , inu nemore beſsędze
vùnſpravit.)

Goſpá. Kir tebi ni perpuſhénu, le eno
uro vezh per naſs prebivat, tok
pojdi tedej , lubi moj Tonzhek.
Dobru ſe vuzhi; pokoren bodi tvojim
naprejpoſtavlenim; hudiga
tovarſhtva ſe vari. Spoſhtui tvoja
dobrotnika ; neposabi na to hiſho , kir ſe
je tvoji mladoſti tolkajn sanéſlu ,
inu puſti kej vędit od tebe.

(Tonzhek vſtane, inu ſtopi na ſvoj kraj.)

Baron, (k' GoJpé.) Koker vidim, tok
tebi gre slo k' ſerzi —

Goſpá. Ne bom tajila; bojim ſe s'ajn;
njegóve lęjta ſo nevarne. Jeſt ſim
njegova botra.


[Stran 65]
28

Baron. (k' Shusheku.) Shnshek, oni ſo
vunder prov imęli. Naj gredó
s'mano. (k' tim drugim.) Deklizhi,
ſantje, po pol dan ſe bomo tedej
vidili. (Baron ſvojo Goſpó pod
pasdigo pęle, inu vſi gredó.)

DEVEJTI NASTOP.
Matizhek , Nęshka , inu Tonzhek.

Matizh. (jih pozuka , inu nasaj
perpęle.)

H

a, ha , ha ! ta ſe je nelètel.

Nęshka. De vęjſh , dobru ſi ſi jo smiſlil.

Matizh. Sdej puſtimo to ręzh. —
Nęshka, jeſt ti imam nekej povędat. Kè
bi, poſtavim, ti ſliſhala, de je
Smèſhnava vzhes me kakorſhno toshbo
noterpoloshil , inu de ta toshba ,
poſtavim —

Nęshka. Tok ſe nimam vſtraſhit , kaj
ne? — Nizh se ne boj. Meni ſe je
vshę nekej sasdęvalu; al jeſt ſim ſe
na te sanéſla.

Matizh. Kè bi ſhe dalej naprej
priſhlu , de ſim jeſt, poſtavim , v' eni
nadlogi , v' eni — ſili, predem ſim tebe
posnal , moj Angelzhek, od ene ſtare,


[Stran 66]
29

gerde , ſhkilaſte, ſhkerbaſte
kluzharize na gobovim gradi pod novim
Męjſtam ene dnárze prejęl, inu de
ſim jo verjęti ſturil, de bi meni
mogozhe blu, njo sa mojo sheno
vsęti; kaj bi ti rekla, Nęshka?

Nęshka. Tvoje ozhy bi ti vùn
ſkopala. (na ſtran.) Ampak kaj ſe ozhe!
(k'jemu) Ona je ſtara , gerda,
ſhkilaſta, ſhkerbaſta, praviſh? — No, to
je ſhe tvoja ſręzha. Sizer — —
(mo shuga.)

Matizh. Kar to drugo sadęne , le
mene puſti.

Tonzhek. Matizhek , ti ſi posabil, de
morem ſkorej jiti.

Matizh. Je ręſs ; inu ti bi rad tukej
oſtal?

Tonzhek. Inu koku rad !

Matizh. Oſtal boſh, nizh nemarej.
Vsemi ſlovó od vſih; plajſh na ramo
obęſsi; tvoje buqve, gvante ,
perilu, inu kar imaſh, v'kup ſpravi,
de bodo vſl vidili. Jeſt bom puſtil
kobilo napręsheno doli pred vratmi
ſtati. Ti ſi daj opravit, noſsi, vęshi,
popravlej. Po tim ſe gori vſędi, inu
dirjej doli do borſhta; tam kobilo
na ta pervi hraſt pervęshi, inu ti pak
k' nogam ſkusi vèrt nasaj pridi. Ba-


[Stran 67]
30

ron bo męnil, de ſi vshę blisu
Lublane. Al ſkriti ſe boſh mogel ,
dokler ga ne potolashimo.

Tonzhek. To bi blu vshę dobru — al
jeſt ſe bojim —

Nęshka. Nizh ſe neboj. Matizheh je
glava! le njega bogej.

(vſi gredo.)

DRUGI AKT.
(En lep Zimer, Doli v' dno v' eni
alkofi ſtoji ena velika poſtela. Na
vſaki plati ſo ene vrata; v' dno tudi
ene sraven alkofe , inu na ti
drugi plati eno okno.)

PERVI NASTOP.
Nęshka , inu Goſpá prideta Jkusi
vrata na dęſni plati.

Goſpá. (Se doli vèrshé na ſtol.)

Vrata sapri , Nęshka , inu povęj
mi vſe na tanku.


[Stran 68]
31

Nęshka. Jeſt jim niſim nizh satajila,
vaſha Gnada.

Goſpá. Al je mogozhe , Nęshka?
Sapęlat te je otel ?

Nęshka. Sapęlat raven ne; ſo me le
otli kupit.

Goſpá. Inu ta mali ſant je bil sraven ?

Nęshka. Sa tim velkim ſtolam je
zhepel. On me je priſhal proſsit , de bi
bla per njih s'ajn proſsila.

Goſpá. Sakaj pak k' meni ni priſhal? —
Al ſim mo kedej kej doli vdarla ?

Nęshka. Jeſt ſim mo k'malu rekla ; al
boshez je vùs preſtraſhen. Toku od
hiſhe sgnan biti , inu od njih ſe
lozhit , vaſha Gnada ! — Kaj menijo ,
de je to majhena ręzh ? — O Nęshka,
toku je prut meni sdihnil, nję
lepota je moje ſerzę ranila; al en ſtrah
me objide , kader smiſlim , de jo
lubim.

Goſpá. Al ręſs toku ſtraſhnu vùn
vidim , Nęshka ? — Sej ſim mo vùnder
vſelej rokó dershala.

Nęshka. Kaj menijo , kaj ſi je ſhe
potler smiſlil ? — — Ne vęjm, zhe bi
jim povędala, al né —

Goſpá. Le povej, le povej, Nęshka.

Nęshka. Naj premiſlijo ; eno podvęso
od njih je otel po vſi ſili imęti.


[Stran 69]
32

Goſpá. (na ſmęh.) Podvęso ? —
Boſhzhek !

Nęshka. Jeſt ſim ga kręgala, de ſe je
poſtopil , kej takiga miſlit. Tiſtikrat
pak — vidijo, gnadliva Goſpa, jeſt
jim nemorem povędat, kaj je pozhęl
— on ſe je na tla vergel, ſvijal pred
mano, koker ena kazha; ozhy ſo ſe
mo bliſkale , koker iſkre; vriſkal je
pak, koker en jęſihar.

Goſpá. (v' miſlih.) Kai pak ſhe Nęshka ?

Nęshka. Sam slode je v' timu ſantu —
Po tim je na enkrat gori ſkozhil,
inu me je objęl, rekozh , kader
mojo boterzo ne ſmęjm, bom pak tebe.

Goſpá. (v' miſlih.) Puſtímo , puſtímo
tę norzhije — — Tedej, luba
moja , kaj ti je ſhe moj Goſpod na
sadne rekel?

Nęshka. De Matizheka ne bom
dobila, zhe ſe jim po njih voli ne vdam.

Goſpá. (gori vſtane, ſem ter kje hodi,
inu s'veternizo grosnu maha.) On
me nizh vezh ne lubi!

Nęshka. Kaj ſe bodo jesili , vaſha
Gnada!

Goſpa. Taki ſo le vſi moshję. Jeſt
ſim ga prevezh lubila ! moja lubęsen
ga je vtrudila ! to je moja
pregreha. Al ti ſe nizh ne boj; dobila


[Stran 70]
33

ga boſh. Jeſt ti s'ajn dobra ſtojim
— bo ſkorej priſhal ?

Nęshka. Koker hitru gnadlivi Baron na
jago odidejo.

Goſpá. (s' veternizo maha.) Odpri to
okno. Tukej je taka vrozhina —

Nęshka. Sa to , kir toku hitru gori inu
doli hodijo , inu s' rokami mahajo.
(okno odpęra.)

Goſpá. (samiſhlena.) Mene popuſtiti !
— Nehvalęshni zhlovek!

Nęshka. (saupije per okno.) Raven
tukej gnadlivi Goſpod po verti
jèsdarijo. Jaka tudi; inu eden , dva,
terję , ſhtirjé pèſę.

Goſpá. Raven prov , to je vshę dobru
— Nęshka , eden terka.

Nęshka. (odpęrat tezhe, inu poje.) Tò
je moj Matizhek ! tò je moj
Matizhek!

DRUGI NASTOP.
Matizhek, Nęshka, Goſpá ſedeozha.

Nęshka.

Tok pridi , pridi enkrat,
lubi moj ! gnadliva Goſpa te vshę
nemorejo dozhakat.


[Stran 71]
34

Matizh. Mene? — Kaj je taka ſila? —
Vaſha Gnada, kader jeſt prov
premiſlim , tok vidim na sadne , de vſe
prov grę. Gnadlivi Baron mojo
Nęshko radi vidijo ; inu ta je prov.

Nęshka. Prov?

Matizh. Meni bodo goſpodarſtvu po
zęli graſhini saupali; inu to je prov.

Nęshka. Mozhi, mozhi , kvanta.

Matizh. Sa to pak , kir ti goſpodarſtvu
po tvoji graſhinzi njim nezheſh
saupat, tok, gnadlivi Goſpod na eno
golfijo miſlijo ; inu to je prov —
Kir pak ſhe dalej ta ſvęjt toku s'ſabo
perpęle, de ena golfija to drugo
premaga, tok ſim jeſt tudi na eno
miſlil; inu to je tudi prov!

Goſpá. Lubi moj Matizhek , koku
moreſh ſdej norzhuvati ?

Matizh. Al jeſt , vaſha Gnada ?

Nęshka. Na męjſt de bi shaloſten bil —

Matizh. Kaj ní sadoſti, de ſi glavo
vbijam, koku mi naſho rezh vùn
ſpeláli bomo ? — Vaſha Gnada, naj me
poſluſhajo. Jeſt męnim, toku:
gnadlivi Goſpod ſo po mojim kruhu
lazhni; tedej je tręba , eno ſkèrb v'
njih obuditi, de bi ſvojga laſtniga ne
sgubili.


[Stran 72]
35

Goſpá. Vshę prov, Matizhek; al koku?

Matizh. To je vshę ſturjenu; jeſt ſim
jim vshę podkuril. Njih ſim satoshil,
vaſha Gnada !

Goſpá. Mene ? — Al noriſh ?

Matizh. Jeſt ne; al Baron bodo
noreli.

Goſpá. On je toku grosnu nagle jęse !

Matizh. Raven taki morejo biti.
Kader kry vré, ſe glava męſha. Jeſt
ſim Budalu enu piſmize v' roko
vtiſnil, de ga imá gnadlivimu Goſpodu
dati, inu ſim jim saſtopit dal , de imá
ſhe dones en sali Goſpod k'njim v'
vaſs priti.

Goſpá. Inu ti ſe poſtopiſh , eno tako
lash zhes mojo zhaſt —

Matizhek. Vaſha Gnada, le per njih
je lash ; per eni drugi bi bil
morebiti sadel.

Goſpá. Na tako visho ſe ti bom ſhe
môgla sahvalit.

Matizh. Naj mi povedó , al ni to Iępa
ręzh , de ſim jim dęlu sa zęl dan
napravil. Sdej ne bodo vędili, al bi
eno varuvali , al bi sa to drugo
lasili. Na męjſt de bi Nęshko
sapeluvali, bodo njih ſęnzo lovili. Oni ſe
bodo repęnzhili , oni bodo ſèm inu
kje krivoritili, s' dolgim noſsam. V'ti


[Stran 73]
36

smoti bo dan pretękel, inu Nęshka
oſtane Matizhekova.

Nęshka. Bomo vidili, koku bo ſhe
pravda vùn padla.

Matizh. Na pravdo jeſt ne smiſlim ,
per moji duſhi! — Nęshka, ti
gnadlivimu Goſpodu puſti vędit, de boſh
dones na vęzher v' borſhtki na nje
zhakala.

Nęshka. Ti meni to praviſh ?

Matizh Uh ! puſti ſi dopovędat! kdur
s' nizh nizh naredit ozhe, nizh ne
ſtury , inu ni sa nizh. Me saſtopiſh ?

Nęshka. Ta bi bla lępa!

Goſpá. Ti tedej ſam pervoliſh , de bo
Nęshka v' borſhti —

Matizhek. Kaj ſhe! Bog obari! — Jeſt
le enga v' Neshkin gvant vtaknem,
ina ga v' borſht doli poſhlem.
Goſpod bodo k' malu sraven ; mi pak sa
njimi. Bodo vidili , kaj bo to sa
en ſhpaſs.

Nęshka. V' moj gvant ? koga nęki ?

Matizh. Tonzheka.

Goſpá. Se je vshę prozh.

Matizh.' Sa me je ſhe tukej; de bi le
mene puſtili rovnati!

Nęshka. Na Matizheka ſe snajo
saneſti , vaſha Gnada. Ti praviſh tedej —


[Stran 74]
37

Matizhek. De bom Tonzheka , dokler
Barona doma ne bo, ſemkej poſlal. Ti
ga oblęzi , inu lepu napravi; jeſt ga
bom potler saperl , inu sa naprej
podvuzhil. (grę.)

TRĘKI NASTOP.
Nęshka, Goſpá ſedeozha.

Gospá.

Sa boshjo volo , Nęshka ,
poglej, kakòrſhna ſim — Mladęnzh bo
sdej tukej.

Nęshka. Ta boshzhek ſe meni prov v'
ſerzé ſmili.

Gospá. (pred ſhpeglam.) Boſh vidila,
kok ga bom kręgala.

Nęshka. Naj ga puſtę to pęſèm pęti,
vaſha Gnada. (jo njejna rozhe
poloshy.)

Gospá. Pak ręſs; moji laſsję ſo toku
ſkùſhtráni.

Nęshka. (popravla.) Nizh ne dę, ga
bodo ſhe loshé kręgali.

Gospá. (samiſhlena.) Kaj ſi rekla,
Nęshka?


[Stran 75]
38

ZHETERTI NASTOP.
Tonzhek, Nęshka, Goſpá.

Nęshka.

Le noter , le noter , Goſpod
Lublanzhan!

Tonzhek. (ſe vùs tręſse , inn blisha.)
Straſhna beſsęda! — Nikar me ne
ſpomni, Nęshka, de me ſkorej hribi inu
doline od gnadlive moje Goipę
lozhili bodo.

Nęshka. Od moje Goſpę.

Tonzhek. Oh!

Nęshka. (ſe sa njim pazhi.) Oh ! — kaj
sdihujeſh? — Pęl boſh,
ſhinkovzhek, pęl. Inu le urnu!

Goſpá. (Pęſem v' roko vsame.) Kdu ję
narędil to pęſem ?

Nęshka. Naj ga poględajo , kok je
rùdezh ratal.

Tonzhek. Ai je gręh , pozhutke
imęti ? —

Goſpá. Snaſh pęti, Tonzhek?

Tonzhek. Vaſha Gnada , jeſt ſe vùs
tręſsem — — —

Nęshka. (ſepazhi.) Nja, nja , nja, nja:
gnadliva Goſpa ozhejo imęti , inu ti
boſh tedej pęl. Le hitru!


[Stran 76]
39

(Goſpá ſedy , pęſem v' rokah dershy ,
inu jo bere. Neshka sa njo noter
ględa. Tonzhek pred gnadlivo
Goſpo ſtoji, vùs ſramoshliv , inu
sazhne pęti.)

Tonz. De polna plemęna
Lubęsen ognęna
Rasdjala me bo ,
De boshez oparjen
Sim pizhen , ſim vdarjen,
Kaj morem sa to!

Nęshka. To ſo ſile , ſo teshave !

Goſpá. Vęjſh, de ſantezh ní bres glave.

Nęshka. Nizh ne marej , ſe ſi moj.

Goſpá. Le sapoj ſhe , le sapoj.

Tonz. Kar kuje, kar tôzhe ,
Preneſt' ni mogozhe ,
Pre ſilnu je to!
Tiranſka Lubęsen!
O huda bolęsen !
Kaj dęlaſh s'manó?

Nęshka. Grosna je Lubęsen taka.

Goſpá. Lępa je beſsęda vſaka.

Nęshka. Konz ga bo , oblubim dé.

Goſpá. Men' ſe ſmili , ręveſh jé.

Tonz. Le ena je v' ſtano
Sazelit to rano ,


[Stran 77]
40

To zhutim , to vęjm !
Al gori poględat,
Jèn to ji povedat,
Jeſt ręveſh neſmęjm.

Nęshka. Tonzhe, Tonzhe, ſi poręden.

Gospá. (

Tonzhek. Odpuſhanje, zhe ſim vręden.

Goſpá. Shpaſsej ſant, al miſli s'kom.

Gospá. ( Sram me je , ſerzę mi bije.

Tonzh.

Nęshka. Sram jih je, ſerzę jim bije.

Vſi. Tozhe , pezhe , ſuka , vije ,

Tonzhek. Jeſt nevęjm , kaj ſturil bom.

Gospà. ( Jeſt ne vęjm, kaj ſtrila bom.

Nęshka. (

Nęshka. No , Tonzhek! — al vshę
vęjſh , koku te bomo naſhęmili ? Ti
moreſh en gvant od mene oblęzhi.

Tonzhek. Vshę vęjm , Neshka.

Goſpà. Jeſt ſe bojim, de mo prov
ne bo.

Nęshka. Pazh; ſe je toku velik ,
koker jeſt. (ſe k'njemu vſtopi.) Nar
pervizh ſukno doli. (mo ſukno doli
potęgne.)

Goſpà. Zhe pak kdu sraven pride.

Nęshka. Kaj kej hudiga dęlamo ? —
Vunder morem vrata sapręti.
(vrata sareglá.) Kaj mo bomo na glavo


[Stran 78]
41

djali ? — Le tiho , vshe vęjim — moj
portek, inu to prashenzhno pęzho.
(gre doli ſkusi tę poſtranſke vrata.)

PETI NASTOP.
Tonzhek , inu Goſpá ſedeozha.

Gospà.

Toku dolgu , de godzi
pridejo, moj Goſpod ne ſmęj vedit, de
ſi v' gradi. Potler mo bomo rekli,
de na piſmu zhakaſh , inu de ſi pręd
niſi v' Lublano upal.

Tonzhek. (shaloſtno.) Piſmu vshę imám,
vaſha Gnada; Shushek mi ga je
dal. (piſmu kje da.)

Golpà. Vshę ? — grosna ſila je bla
vunder! (piſmu poględa) Sej ni prov
sapezhatenu ; poglej, tukej grę vſe
narasen. (mo piſmo ſupet nasaj da.)

SHĘSTI NASTOP.
Tonzhek , Goſpá , Nęslka.

Nęshka.

Pernéſse portek, inu eno
pezho.) Kaj grę narasen , vaſha Gnada?


[Stran 79]
42

Goſpà. To piſmu.

Nęshka. Kaj sa enu piſmu?

Goſpà. Na Preſekta v' Lublano.

Nęshka. Vshę.

Goſpà. Jeſt ſim ſe raven tudi zhudila.

Nęshka. Tonzhe, sdej le hitru.
Doli poklękni. Nar pred ti morem
kito ſpléſti. (ſplęta.) Ti beſhtiza, kaj
imáſh sa ene lepe laſsę —

Goſpà. Le hitru jih vkup spravi.
Toko bo vshę dobru; ſej pęzha zhes
pride —

Nęshka. Sdej pak portek — en malu bol
na zhelu — toko —

Goſpà. Pęzho puſti 'lepA sad doli
mahat — Srajzo en malu narasen , de
ſe bo vrat vidil —

Nęshka. Aj ti tat! kok mo lepú ſtoji!
— To ne bo nizh; on me pre vezh
nasai dęva. (ga sa brado prime.)
Fantezh, lepú te proſsim , ne bodi
toku lęp.

Goſpà. Jmaſh kakorſlino buzko , al
zinkepinko ? —

Nęshka. Bom potler poiſkala.

Goſpà. Rokávo ſe more gori pervihat
— (ga perviha , inu saględa eno
ranizo.) Kaj je to ? nekej kervaviga! —

Nęshka. Kję ſi to dobil?


[Stran 80]
43

Tonzhek. Dones sjutrej, kader ſim ſe
imel prozh pelat, ſim vojnize
popravlal. V'tim je pak kobila s'ujsdo
na ſtran mahnila, de ſim ſe toku slo
opraſhnil.

Nęshka. Boshzhek! — lępo roko ima, to
je ręſs! — bęlo koker en deklé !— je
bol bęla, koker moja ; naj
pogledajo , vaſha Gnada, (rokę , eno prut
drugi, dershy.)

Goſpà. Kaj mi to praviſh ; pernſési raji
eno rutzo , de ſe obęshe.

Nęshka. Eno podvęso, vaſha Gnada.
Jeſt jim oblubim, de imá s'ajn eno
poſębno mozh. (ſe ſmęja , Tonzhka
od sad pahne , vsame njegovo
ſukno , inu grę doli Jkusi te ſrędne
vrata.)

Goſpà. Gredej snaſh tudi tvoj gvant
pernéſti.

SĘDMI NASTOP.
Tonzhek klezheozh , Goſpá jedeozha.

Gospá.

Kaj je rekla od podvęse?

Tonzhek. (s'ſtaham.) Vaſha Gnada! —
— od — podvęse? —


[Stran 81]
44

Goſpà. Od podvęse , ja ! — ſantezh ,
ſantezh! — mi dva imáva ſhe eno
veliko rajtengo v'kup — jeſt tvoje
otrozharije vſe vęjm.

Tonzhek. Zhe vedó , vaſha Gnada —
Oh ! tok naj puſtę njih jęso zhes me
paſti; naj naredę en konz s' mano !
— Jeſt to uro, kader bi ſe imęl od
njih lozhit, toku ne bom preshivel.
(ſe joka.)

Goſpà. (sa ſe.) Sdej ſe pak joka ,
revéſh. Kaj ozhern s'njim pozhęti ?

Tonzhek Raji vmręti , koker njih
sapuſtiti !

Goſpà. Mozhi, mozhi ! ní ene
pametne beſsęde is tvojih uſt ſliſhat. (eden
terka, ona glaſnu klizhe.) Kdu je?

OSMI NASTOP.
Tonzhęk , Goſpà , Baron.

Baron, (ſunej.)

Sakaj ſi ſe saperla?

Goſpà. (ſe vſtraſhi , inu vſtane.) Moj
moſh ! — sa boshjo volo , kaj mi
je ſturiti! — (Tonzhek vſtane.) ſant
bres ſukne! na pol ſlęzhen! pęzho
na glavi! jeſt s'njim saperta! — O
moj Bog ! moj Bog ! —


[Stran 82]
45

Baron. (sunej.) Boſh odperla ?

Goſpà. Jeſt ſim — zelu ſama.

Baron, (sunej.) Sama ? s'kom tedej
govoriſh ?

Goſpà. (okoli ględa.) S'kom drugim
koker — s'tabo ?

Tonzhek. (na ſtran.) Kaj bo s'mano !
kaj bo s'mano! (ſtezhe v' ſhtibelz, inu
vrata sa ſabo sapré.)

DEVĘJTI NASTOP.
Goſpa , potler Baron.

Goſpà. (Kluzh od ſhtibelza vùn
potęgne , inu potler tézhe Baronu te
druge vrata odpręti.) Sam slodi me
je motil, de ſim Matizheka bogala.

Baron. (s'ojſtrim poględam.) Sizer ni
bla tvoja navada , de bi ſe sapęrala.

Goſpà. (oſtraſhena.) Jeſt — — jeſt ſim
ongavela — ſim imęla opravit — —
ja, ja — s'Nęshko,— raven sdej je vùn
ſhla.

Baron. Koker vidim, ſi ſe vſtraſhila ? —

Goſpà. Ni zhudu — ſe vęjſh, de ſim
bojęzha — Me dvę ſva raven od
tebe govorile — ja ja, od tebe — —


[Stran 83]
46

koker ſim rekla — raven sdej je vùn
ſhla —

Baron. Od mene ſta govorile ? — ſim
pre sgodej priſhal, morebiti ? — Enu
piſmize me je nasaj vernilu. Jeſt
ſizer to , kar noterſtoji, ne
verjamem — al vunder — mi po glavi
hodi.

Goſpà. Kaj sa enu piſmize?

Baron. V' katęrim ſtoji , de ima
dones eden k'tebi v' vaſs priti — —
Jeſt oſhim, de bi slàgánu blo —

Goſpà. Neſręzhni zhlovek , kdur ſi je
to smiſlil!

Baron. De bi ti ne vędla? —

(Tonzhek en ſtol okoli vèrshé v'
ſhtibelzu.)

Baron. Kaj je saropotalu?

Goſpà. Saropotalu?

Baron. Nekej je moglu paſti.

Goſpà. Jeſt niſim nizh ſliſhala.

Baron. Tok ſo tvoje miſli grosnu
rastręſsene.

Goſpà. Rastręſsene? — sakaj ?

Baron. Shéna, eden je noter.

Goſpà. Kdu bo nęki noter ?

Baron. Raven to jeſt praſham;

Goſpà. Ja , ja — Neshka bo, Neshka.
Meni ſe sdy , de raven spravla.


[Stran 84]
47

Baron. Sej ſi pręd rekla, de je per
tih vratih vùn ſhla.

Goſpà. Per tih, al per unih — vshę
ne vęjm prov.

Baron. Zhe je tedej Nęshka , sakaj ſi
ſe pak vſtraſhila ?

Goſpà. Vſtraſhila? jeſt? sa volo moje
hiſhne ?

Baron. Al ſi ſe sa volo tvoje hiſhne ,
al ne, to ne vęjm ; ampak de ſi ſe
vſtraſhila, to vidim.

Goſpà. Jeſt tudi vidim, de je tebi na
timu deklętu veliku vezh leshęzhe,
koker na meni.

Baron. (jęsen.) Tolkajn mi je na nję
leshezhe, de jo ozhem sdej k'malu
vidit.

Goſpa. O ſe vęjm , de jo doſtikrat
vidit ozheſh: — al de meni toku
malu saupaſh, to je gerdó —

DEŞSETI NASTOP.
Baron, Goſpà, Nęshka , pernéjse en
gvant na rozhi, vrata kje naſlony.

Baron.

Le sa me , zhe tvojo
nedolshnoſt ſkasheſh. (govory prut ſhtibelzu.)
Nęshka , vùn pridi, jeſt ti sapovęjm.


[Stran 85]
48

(Nęshka per alkofi oſtane.)

Goſpà. Nikar! ona je na pol naga , to
bi blo lepú; ona nemore sdej vùn
priti. Jeſt ſim ji dala moje
gvante poſkuſit, katęre ſim ji namenila ;
v'tim pak ti prideſh; ona ſe je ja
mogla ſkriti pred tabo.

Baron. Zhe ne more vùn priti, tok
bo ſaj odgovorit snala. (prut
ſhtibelzu.) Nęshka odgovori , al ſi noter ?

Nęshka , katera je per alkofi ſtala , ſe
pozhaſi noter splasi.

Goſpà. (prut ſtibelzu.) Jeſt ti
prepovęjm odgovorit, Nęshka ;

Baron. (gre blishe k' ſhtibelzu.) Kader
tedej nozhe govorit, tok jo jeſt ozhem
vidit, naj bo naga, al oblęzhena.

Goſpà. (mo naprej ſtopi.) Drùgé ti
nemorem branit, al ſaj tukej ti bom
branila — —

Baron. O le tihu! — — jeſt bom
tvojo ſkrivno Nęsho na dan ſpravil, de
bi ne vęjm kję bla. Tebe sa kluzh
ne ſmęjm proſsit, to ſe toku saſtopi.
Pak ſej ſe te vrata lohka gori
dęnejo. He ! ni obeniga?

Goſpà. Kaj ludy boſh v'kup klizal, de
bo ſmęh inu pohujſhanje med
drushino , de ſe bo glaſs od tvojiga lę-


[Stran 86]
49

lępiga sadershanja ſkusi zęlo vaſs
raslęgal ?

Baron. Prov imaſh ; ſej mi ní
obeniga tręba; jeſt snam ſam po kladuvo
inu po klęſhe ſtopit. (ſtury, raven
koker de bi otel jiti , inu ſupet nasaj
pride.) Ampak de bo vſe oſtalu ,
koker jé , boſh to dobroto imęla ,
s'mano jiti. Na tako visho ne bo
lmęha, inu ne bo pohujſhanja.
Ozheſh? —

Goſpa. Sakaj bi ne ſhla? — (ſe vidi,
de ne gre rada.)

Baron. Pozhaſsi ! Jeſt ſim na tę vrata
ſkorej posabil; jih morem sapręti ,
de boſh mogla tvojo nedolshnoſt
popolnama ſkasat. (sapré tę ſrędne
vrata , inu kluzh vùn potęgne.)

Goſpa. (ſama per ſebi.) Kaj ſim ſtrila !
oh kaj ſim ſtrila!

Baron. Pojva tedej. (ji da roko.) Kar
pak to Nęshko tukej noter am tizhe,
me bo vshę mogla pozhakat.

Goſpa. Kaj ti vunder sa enę traparije
pozhęnaſh — —

(Baron jo pęle , inu vrata saklęne.)


[Stran 87]
50

EDENAJSTI NASTOP.
Nęshka , Tonzhek.

(Nęshka pride is Alkofe , tezhe k'
ſhtibelzu, inu ſkusi lukno od
kluzhavenze noter govory.) Tonzhek !
odpri hitru; le hitru, inu vùn pridi !

Tonzhek. (vùn pride.) Oh Nęshka! v'
kaj sa enim ſtrahi ſim jeſt !

Nęshka. Sdej le pojdi , poberi ſe; nizh
ne zhakej!

Tonzhek. Kję pak ozhem vùn jiti?

Nęshka. Jeſt ne vęjm ; al jiti moreſh.

Tonzhek. Kader pak nikér vùn
nemorem ?

Nęshka. Pomiſli, kaj bo s'tabo , zhe
te Baron najde. — Tezi inu povej
Matizheku —

Tonzhek. Skusi to okno; ſej toku
viſsoko raven ni. (gre kjé , inu poględa
ſkusi okno.)

Nęshka. Nikar, sa boshjo volo ! ti ſe
vbijeſh!

Tonzh. (nasaj pride.) Sej je mehkó
doli — Zhe raven ene dvę, tri
dine smèſhkam —

Nęshka. (ga nasaj dershy.) Nikar , sa
boshjo volo te proſsim!


[Stran 88]
51

Tonzh. Oh Nęshka ! v' en goręzhi
bręsen ſim v' ſtano ſkozhit , de le njo
ręſhim. (ſkozhi ſkusi okno.)

DVANAJSTI NASTOP.
Nęshka ſama.

Oh! (ſe vèrshé na en ſtol , ſedy en
zhaſs , po tim grę s' ſtraham k'
okno , doli poględa , inu ſupet nasaj
pride.) Ni ga vezh ! Tò je en ſant,
koker iſkra. — Tiho, jeſt ſe morem na
męjſt njega noter sapręti. (grę v'
ſhtibelz.) Sdej naj le vrata rasbije,
kader ozhe. (ſe sapré.)

TRINAJSTI NASTOP.
Baron , Goſpa.

Baron. (Perneſse kladuvo , inu klęſhe,
inu jih na en ſtol vèrshé.) Kader
tedej ni drngazhi , koker de jeſt
morem vrata goridjati, tok glej ti
gori, shéna. Jeſt te ſhe enkrat
praſham , al ozheſh vrata odpręti ?


[Stran 89]
52

Goſpá. Lubi moj moſh , kè bi ti is
lubęsni prut meni toku rasſajal , bi ti
vędla sanéſti; al kadęr vidim — —

Baron. Naj bo is lubesni, al is
slodja! — odpri vrata , ſizer jih gori
vèrshem.

Goſpa. (mo na prut ſtopi.) Pozhaſsi,
zhe ſmęjm proſsit. Tok vunder
miſliſh , de bi jeſt v' ſtani bla , mojo
dolshnóſt posabit ?

Baron. Jeſt ozhem vedit , kdu je noter.

Goſpa. Zhakej tedej — jeſt ti bom
povędala. Al lepú te proſsim, lubi moj
moſh , nikar ſe ne jęsi.

Baron. Tok ni Nęshka?

Goſpa. Pak tudi obeden, kdur bi tebi
krivizo dęlal — — Mę ſva otle
toko eno otrozharijo napravit — eno
otrozharijo , sa ręſs — prov
nedolshno , — — jeſt ti perſęshem —

Baron. Ti perſęsheſh?

Goſpa. De niſmo miſlili tebe ras —
shalit , ne jeſt , ne on.

Baron. (hitru) Ne ti, ne on ? Tedej
je en moſhki ?

Goſpa. En otrok,

Baron. Kdu?

Goſpa. Nigdar ga ne ſmęjm imenuvat!

Baron. Vbijem ga!


[Stran 90]
53

Goſpa. Sa boshjo volo !

Baron. Govori!

Goſpá. Ta mali — — ſhtudent —

Baron. Shtudent! — Tò je lé !
ſkasalu ſe jé, kar piſmu govory.

Goſpá. (rokę gori vsdigne) Lubesnivi
moſh , nikar ne miſli — —

Baron. (s' nogó od tla vdari, na ſtran)
Ta preklęti ſant! tok ga morem
povſod najti, (glaſnu) Odpri vrata ; sdej
vshę vſe vęjm , vſe na tanku. Tudi
saſtopim to donaſhnu slovojemanje
Kè bi med vami nizh hudiga ne blo,
bi bil ſant mene bogal, on bi bil ſhal,
bi ſe ne dershal, koker ſęnza , per
gradi , bi ſe ne ſkrival ; ti bi ne bla
tolkajn làshy v'kup ſplédla —

Goſpá. On ſe je tebe bal.

Baron. (vùs ſerdít , prut ſhtibelzu.)
Vùn , vùn , beſhtja mala, vùn pridi !

Goſpá. (ga objame od sad , prozh
vlęzhe.) Oh ! lubi moj ! perſerzhni
moj moſh ! — nikar , nikar ! ti ſe boſh
ſposabil nad ſantam. Nikar ne
verjęmi; ni toku, koker męniſh. Zhe
boſh tudi kej napèzhniga vidil —

Baron. Kej napèzhniga?

Goſpá. Nizh hudiga, nizh — — On ſe
je otel v' en shęnſki gvant oblęzhi;
nęshkino pęzho, inu portek na gla-


[Stran 91]
54

vi , bres ſukne , s' golim vratam, s'
savihavimi rokavi je otel —

Baron. Inu ti ſi s'njim saperta bla !
Neſramniza! — boſh saperta, zhakej,
boſh saperta ! — al nar pervizh ſi
morem ſanta is poti ſpravit, de me
ne bo nigdar vezh ſręzhal.

Goſpá. (doli poklękne, inu rokę gori
dershy.) Skusi vſe, kar sa lubu imaſh,
te proſsim , sanéſi mo ! premiſii, de
je en otrok ! — tok jeſt bom na
njegovi ſmerti kriva, moj Bog! —

Baron. Zhe ſe bol bojiſh s'ajn, vekshi je
njegova pregręha.

Goſpa. On ni nizh gręſhil, nizh —
on je otel jiti: ampak jeſt ſim ga
nasaj klizala.

Baron. (vùs ſerdit) Vſtani! pobéri ſe!
— To je vunder ſila, to ; ti, ti ſe
poſtopiſh, s'ajn proſsit?

Goſpa. Naj pak bo tedej! jeſt ne bom
nizh vezh rekla; jeſt ti bom kluzh
dala: ampak ſkusi tvojo lubesen, zhe
ſi kedej katęro prut meni imęl —

Baron. Skusi mojo lubęsen! — lubęsen!

Goſpa. (vſtane , inu mo kluzh da)
Oblubi meni , de ne boſh ſantu nizh
ſturil; ſpuſti potler tvojo jęso nad
mano , zhe ti ne bom ſprizhala —


[Stran 92]
55

Baron. (vsame kluzh.) Jeſt nezhem
nizh vezh ſliſhat.

Goſpa. (ſe vershé na soſo, inu s'
ruto ozhi sakrije.) Oh! vùn
je s'njm!

Baron. (odpré vrata, inu naſaj ſtopi)
To je Nęshka !

ŞHTIRINAJSTI NASTOP.
Goſpá, Baron , Nęshka.

Nęshka. (vùn ſtopi, ínu ſe ſmęja.)
Vbijem ga, obijem ga. Tok naj ga
tedej vbijejo, tiga ſhęntaniga ſanta!

Baron. (na ſtran.) Tukej ſim ſe
nalétel ! — (poględa Goſpó , katęra ſe
tudi zhudi) Inu ti ſi tudi oſtermęla ?
— — Al morebiti ni bla ſama
noter. (grę v' ſhtibelz.)

PETNAJSTI NASTOP.
Goſpa ſedeozha , Nęshka tezhe k' Goſpę.

Nęshka.

Nizh naj ſe neboję, vaſha
Gnada ; ſant je ſkusi okno ſkozhil; Bog
vęj , kję je vshę.


[Stran 93]
56

Goſpo. Oh Nęshka! konz me bode.

SHESTNAJSTI NASTOP
Goſpá ſedeozha , Nęshka , Baron.

Baron. (pride is ſhtibelza; en zhaſs
mozhy.) Ni obeniga ; ta bart ſim jeſt
ſalil — — Shéna —-- ti dobru igraſh
tvojo komędijo.

Nęshka. (luſhtno.) Inu jeſt , vaſha
Gnada?

Goſpá. (ruto pręd uſtmi dershy , de ſe
vkup ſpravi , inu nizh ne rezhe.)

Baron, (ſe blisha k' Goſpę) Ti ſi tedej
le norzhvala s' mano?

Goſpa. (vshę bol korashna.) Sakaj
pak né?

Baron. De te slode , inu tvoje ſhpaſse !
— Tok toku boſh s' manó rovnala ?

Goſpa. Al marej tvoje traparije kej
drugiga saſlushijo ?

Baron. Traparije , kader sa mojo zhaſt
grę ?

Goſpa. Sa me ne maraſh , me
saversheſh , inu vunder me kazheſh,
vunder mi ne upaſh — komu ſe to
spodobi ?

Baron. Shéna, ne bodi huda!


[Stran 94]
57

Nęshka. Kaj bi sdej blo , kè bi bli
Goſpá puſtili ludi v'kup priti , koker
ſo oní otli.

Baron. Imaſh prov ! — jeſt ſe morem
ponishat — odpuſti mi — ſram
me jé —

Nęshka. Pazh prov , de jih je ſram!

Baron. Sakaj pak niſi vùn priſhla,
kader ſim te klizal ? — Ti malopridna !

Nęshka. Niſim môgla; ſim ſe raven
oblazhila; inu Goſpá bodo vshę
vędili, sakaj me niſo puſtili.

Baron. Mozhi , mozhi od tęga;
pomagej mi raji , de jo potolashim.

Goſpa. Vſe saſtojn ; sdej je pre
posnu. Jeſt vidim, de ſe morem
lozhit od tebe. V' Melęſsovim per Nunah
bo sa naprej moje prebivalſhe.

Baron. Kaj to bi bla ti v'ſtano ſtriti ?

Nęshka. Jeſt oblubim, de bi ſe ta
pervi dan jokali.

Goſpá. Des raven ; jeſt ſe raji ozhem
jokat po njemu , koker odpuſtiti; on
me je pre vezh ras — shalil.

Baron. Rosalka !

Goſpa. O ! jeſt niſim vezh tvoja
Rosalka , katęro ſi ſizer lubil ! jeſt ſim
ena oboga shéna, ena ſirota —
nimam moshá!


[Stran 95]
58

Baron. Vſmili ſe!

Goſpa. Ti ſe niſi zhes mene.

Baron. Tiſtu preklętu piſmu — — je
narędilu , de mi je kry savręla.

Goſpa. Sej jeſt niſim pervoiila —

Baron. Tok ſi vędla s'ajn ?

Goſpa. Matizheh ga je —

Baron. Kaj on ?

Goſpa. — Budalu dal —

Baron. Budalu je rękel, de mo ga je
en kmet pernéſsel. Shęntani
keklavez ! — zhakej beſhtja, jeſt te bom
vuzhil làgát.

Goſpá. Ti ozheſh , de bi jeſt tebi
odpuſtila, inu ti drugim odpuſtiti
nezheſh. Vidiſh , kok ſi nevumen.
O moshję! moshję! — Zhe jeſt tebi
kedej odpuſtim , tok ſi bom vùn
sgovorila, de more vſim
odpuſhénu biti.

Baron. Is ſerza rad; Jeſt vidim , de
mojo sadershánje ni blo lepó.

Goſpa. Gerdó sa me, inu sa te.

Baron. O rezi, le sa me! — Al
vunder , jeſt vas shenę ne saſtopim. Vę
imate vſe ſorte obrase; veſsęle , inu
shaloſtne , ſlahke inu kiſle , koker
je tręba. Ti ſi bla rudęzha, inu ſi
ſe jokala; toj obrás je bil vùs opa-


[Stran 96]
59

den — Per moji duſhi! ſej je ſhe
s dej.

Goſpá. (ſe k' ſmęhu ſili.) Sim bla
rudęzha — sa to , kir ſim ſe na męjſt
tebe ſramvala. Ras — shalena
nedolshnoſt tudi rudęzha rata , koker
huda vęjſt. Al vi moshję ne snate te
dvę rèzhy narasen lozhit; vaſhi
obzhutki ſo pre tumpaſti.

Baron. (ſe poſmehuje.) Inu ſant s'
pęzho na glavi, bres ſukne, na pol
ſlęzhen —

Goſpa. Tukej je le pred tabo. Al ti
ni lubiſhi, de ſi tiga ſanta na męjſt
uniga najdel ? Meni ſe sdí, de
tęga ſizer rad najdeſh.

Baron. (ſe bol ſmęja.) Potler pak —
tvoje sdihvanje , tvoj jok !

Goſpa. Ti me k' ſmęhu perpraviſh ,
des nimam veſselja.

Baron. Jeſt ſim męnil, de mi moshję
vunder kej vęjmo, koku ſe ta ſvęjt
sa noſs vodi. Al ni ręſs , ni ręſs ,
nizh ne vęjmo ! otrozi ſmo! moja
shéna vſe v' ſholo pęle.

Nęshka. Vezhi dęjl ſo moshję krivi,
kader jih shenę sa noſs vodijo.

Gojpa. Puſtimo to sdej. Jeſt iim
morebiti mojo norzhijo predalezh gna-


[Stran 97]
60

la. Al kir jeſt tebi niſim samęrila,
tok upam , de ti tudi meni ne boſh.

Baron. Rezi ſhe enkrat , de mi
odpuſtiſh.

Goſpá. Al ſim to vshę rekla , Nęshka?

Nęshka. Jeſt niſim ſliſhala.

Goſpá. Nehvalęshni zhlovek ! al marej
saſlushiſh ?

Baron. Skusi mojo gręvengo.

Nęshka. Eniga moſhkiga per gnadlivi
Goſpę iſkáti!

Baron. O ſej ſim bil dobru plazhan.

Neshka. Inu ſhe neverjęti, kader Goſpá
pravijo , de je ta hiſhna noter !

(Od notrej ſe sliſhi ena Musika,
katęra s'miram blisiſhi pride.)

Baron. Rosalka, puſti ſe ſproſsit!

Nęshka. Oh Nęshka, jeſt ſe ſramujem
moje slaboſti! nikar ſe od mene ne
vuzhi; (Baronu roko da.) Sa naprej
ſe shęnſki jęsi ne bo vezh verjęlu. —

Nęshka. Ovbę ! godzi pridejo — — De
te vunder , dobru jo ręshejo !

Baron. (gnadlivi Goſpę roko kuſhuje)
Kaj je to ?


[Stran 98]
61

ŞEDEMNAJSTI NASTOP.
Nęshka, Matizhek, Baron, Goſpa.

Matizh. (pertezhe)

Vaſha Gnada,
godzi ſo vshę tukej; mladoſt od zele
vaſsy, fantje, inu deklizhi, ſunej
zhakajo, inu proſsijo —

Baron. So vſi v'kup ?

Matizh. Vſi, vaſha Gnada.

Baron. Tudi ta nesnáni perjatel ?

Matizh. Kaj sa eden ?

Baron. K' imá k' moji Goſpę priti ?
Ta v' piſmi , kateriga ſi Budalu
dal? —

Matizh. Jeſt? — jeſt né.

Baron. Kè bi jeſt ſizer ne vędil , bi
v' tvojih ozhęh bral , de lasheſh.

Matizh. Tok jeſt ne lashem ; moje
ozhy lashejo.

Nęshka. Tiho bodi, lubi moj ; nizh ſe
ne sgovarjej: me dvę ſva vſe
obſtale.

Matizh. Koga obſtale ? — Ti męniſh,
de ſim Budalo.

Nęshka. Obſtale , de ſi ti piſmu
narędil, sa to, de bi bli gnadiivi Goſpod
menili, de je fant noter, kir ſim ſe
jeſt saperla.


[Stran 99]
62

Baron. Rezi , de ni ręſs.

Goſpa. Kaj boſh tajil ? — ſdej je vshę
vùn.

Matizh. (pozhaſsi, raven koker de bi
ſkuſhal v'ganiti.) Sdej je — — vshę
vùn —

Baron. Kaj ti praviſh k' tęmu?

Matizh. Jeſt ? — jeſt pravim, de —
de godzi sunej zhakajo.

Baron. Ti tedej obſtaneſh, de ſi
piſmu —

Matizh. Kir gnadliva Goſpá ozhejo ,
Nęshka ozhe, inu oní tudi ozhejo ,
tok ja morem obſtati; al kè bi jeſt
na njih męjſti bil , vaſha Gnada, per
moji vęri, jeſt bi od tęga, kar mi
govorimo, beſsędze ne verjęl.

Baron. De bi làgal s'miram, ſhentani
svijazh! — Ni ene reſnizhne beſsęde
na njegovim jęsiki.

Goſpá. Pak ſi tudi zhuden, lubi moj;
ti ozheſh, de bi pravizo govoril.

Nęshka. (k' Matizheku, tihu.) Si vidil
ſanta?

Matizh. (k' Nęshki, tihu.) Vidil ſim ga ;
vùs je polomlen.

Nęshka. (tihu.) Boshzhek!

Goſpá. (k' Baronu.) Vęjſh, kaj je; kar
ſi oblubil , jim moreſh dershat; jeſt
bom puſtila ludy gori priti.


[Stran 100]
63

Baron. Pozhakej en malu — — jeit
ſe morem preblęzhi.

Goſpá. Sej ſo domazhi ludję; poglej ,
kakòrſhna ſim jeſt.

OŞSEMNAJSTI NASTOP.
Matizhek, Nęshka, Goſpa, Baron,
Gaſhper.

Gaſper. (pijen , perneſse eno vbito
kahlo s' roshami.) Kję ſo Matizhek? —
Po zęlim gradi jih vshę iſhem.

Baron. Kaj je, Gaſhper?

Gaſhper. Ho, vaſha Gnada — raven
prov — ſhkoda , ſhkoda ſe dęla. Naj
puſtę to okno sadęlat. To je ena
ręzh , de ní nikamer. Vſe ſorte
ręzhy doli męzhejo. Naj ſpremiſlijo,
ſdej ſo zlo enga ſanta doli vèrgli.

Baron. Skusi to okno ?

Matizh. Pojdi, pojdi, pijanz !— ſej
nemoreſh ſtati.

Gaſhper. Kaj jeſt? Bog obari! — jeſt
né — Per shupani ſo ga pili, to je
ręſs; inu jeſt ſim raven męmu ſhal —

Baron. Enga ſanta, praviſh, ſo doli
vergli ?


[Stran 101]
64

Gaſhper. Per moji duſhi , to je ręſs ,
vaſha Gnada. Naj poględajo tę
zhepine; vſe , vſe je prozh ; roshe ſo
pohojene , dine vſe pomèſhkáne —
Jeſt vam povęjm, Matizhek; de
potler nebote mene kriviga delali.

Nęshka. (tihu k' Matizheku) Glej , de
ga ſpraviſh.

Matizh. Vaſha Gnada, ſej vidijo , de
jé pijen. On ſe je gori savalil; ſej
ne vęj, kaj dęla. Pojdi, pojdi,
lubi moj Gaſhper, pojdi ſpat.

Gaſhper. Jeſt ſe niſim gori savalil —
jeſt vęjm, kaj dęlam. Per moji
duſhi, jeſt — jeſt —

Baron. Kję jé tiſti ſant, kję jé ?

Gaſhper. Kję jé ?

Baron. No ja ?

Gaſhper. Raven to ſim otel rézhi.
Jeſt ga ozhem imęti. Jeſt morem
sa moje dęlu dober ſtati. Naj
ſpremiſlijo! na enkrat pade en ſant
doli, koker de bil is nebęſs perlétel —

Nęshka. (tihu k' Matizhku.) Saverni,
saverni.

Matizh. Pjana ſvinja, de ſe poſtopiſh —

Gaſhper. Kè bi na pil, koku bom
pak dęlal?

Goſpá. De bi vshę pil sa potrebo.

Gaſhper. I kaj pak ozhem, kader ſim
shęn?


[Stran 102]
65

Baron. Ti praviſh, de ſo enga ſanta
ſkusi to okno vergli ?

Gaſhper. Ja , vaſha Gnada — v' eni bę
li kamsholzi. Pak ſe je beſhtja
hitru pobral, inu je ſtękel.

Baron. Sakaj ga niſi dershal?

Gaſhper. Sim otel; pak mi je
ſpodletęlu.

Baron. Al bi ga ſaj posnal?

Gaſhper. To ſe vęj — — kè bi ga bil
vidil.

Nęshka. (tihu k' Matizhku.) Ni ga vidil.

Matizh. Kaj je to sa enu vpitje sa
volo enih dvęh din! Al je muje
vrędnu ? — Moja dolshnoſt je, Goſpodo s'
dinami preſkerbęti; ti mozhi,
Gaſhper. Vaſha Gnada, nizh naj ſe
gori ne dershę; jeſt ſim ſkusi okno
ſkozhil.

Baron. Ti?

Gaſhper. Ho, ho , Matizhek ! — tok ſte
ta zhaſs grosnu sraſil; ſte bil vſe bol
majhèn inu tènàk vidit.

Matizh. Koku pak ? Kader ſe ſkozhi ,
ſe zhlovek v'kup vsame.

Gaſhper. Jeſt bi pred rękel, de je bil
ta mali —

Baron. Tonzhek, ozheſh ręzhi ?

Matizh. Kaj pak de! V' Lublani pred
vratmi je okoli obernil , inu ſe je


[Stran 103]
66

nasaj pertiral, de je s' vosam inu s'
kobilo vred ſkusi okno ſkozhil.

Gaſhper. Nâ, tiſtu pak né, tiſtu — to
niſim rękel — kobilo niſim vidil
ſkozhit — kè bi jo bil vidil, bi bil
tudi po pravizi povędal.

Baron. Skorej me bo jęsa popadla.

Matizh. Jeſt ſim tam per shenáh
ſedęl v' ſami kamsholzi : sakaj je blo
toku vrozhe! — — tam ſim zhakal
na Nęshko ; kar ſliſhim njih priti,
vaſha Gnada — meni je to piſmu
noterpadlu, ſtrah me je prevſęl;
nekaj me jo blo spodbodlo ; na enkrat
jeſt puhnem ſkusi okno , de ſim ſi
ſkorej nogo slomil (s' roko po nogi
riba, koker de bi ga bolęlo.)

Gaſhper. Sna biti — Zhe ſte vi bil,
Matizhek, tok vam morem vunder
nasaj dati, kar vam ſliſhi — To lé
— to ſim sa vami pobral: (mo ozhe
dati enu pijmu.)

Baron. Meni daj! (mo piſmu vsame.)

Matizh. (na ſtran.) Sdej bo slode.

Baron. (k' Matizheku.) V' timu ſtrahu
ſaj niſi tudi posabil, kaj sa ene
piſma v' arshati noſsiſh. Kaj sa enu
piſmu je letó ?

Matizh. (ijhe v' arshati , ene papirzhe
vùn slęzhe, inu jih sgleduje.) Zha-


[Stran 104]
67

kejo — ima zhlovek tolkajn tę
piſsarije, de ne vęj , kję mo glava ſtoji. To
— to je enu piſmu is dolęnſkiga od
ene ſtare perjatelze — veliku
beſsedy , malu pridnih — Ho, ho! — sdej
vshę vęjm — morebiti je tiſti papir,
kęr tlako samerkujem — Nâ shentej,
tukej je le. V'tim arshati ſim ene
ſęmena sapiſsane imęl — —

(Baron piſmu ogleduje.)

Goſpa. (k' Nęshki tihu.) Piſmu na
prefekta v' Lubláno.

Nęshka. (tihu k' Matizhku.) Piſmu na
prefekta v' Lublano

Baron. No , Matizhek, ti ſizer tolkajn
vęjſh. Boſh vganil, al ne?

Gaſhper. (blisu Matizheka.) Pravijo,
al bote vganil?

Matizh. Tiho bode , neſlanz!

Baron. Tok tedej ne vęjſh ?

Matizh. Ho, ho, ho, ho! Jeſt tepez!
— To je gviſhnu Tonzhekovu
piſmu na Prefekta v' Lublano. Kaj ne ?
— Jeſt ſim mo ga posabil nasaj
dati. — O ti ſhęntana betiza! (ſe na
zhelu vdari.) Sromak, kaj bo
pozhęl! — ſe more sa njim —

Baron. Koku je pak ſantu noter
padlu, de ga je tebi isrozhil?


[Stran 105]
68

Matizh. On — on je męnil , de bi kej
sraven perſtavili —

Baron. Koga ? (Piſmu ogleduje.) —

Goſpá. (tihu k' Nęshki.) De bi pézhat
popravili.

Nęslika. (tihu k' Matizheku.) De bi
pezhat popravili.

Baron. {k' Matizheku.) Govori, kaj je
męnil ?

Matizh. De bi — de bi pezhat
popravili.

Goſpá. Morebiti niſi prov sapezhatil ?

Baron. (jęso nasaj dershy.) Ręſs jé ;
oſek ni perjęl — prov imaſh — (sa
ſe) Tok mi je tedej narejénu, de
ne bom nigdar nizh svędel! —

Matizh. Vaſha Gnada ! — Godzi
zhakajo — jih ſmęjm poklizat ? —

Gaſhper. Koker vidim, mene ne bo
nizh vezh tręba — Nò, naj
nesamerijo. (grę.)

DEVĘTNAJSTI NASTOP.
Skushek, Baron, Goſpa, Nęshka,
Matizhek.

Skush. (perneſse en kùp piſm pod
pasdego, inu med vratmi nasaj govory.)

Vùn


[Stran 106]
69

Vùn , le vùn , pravim jeſt.
Poberite ſe ! — Oſli, kaj menite , de je
tukej oſhtarija? (k' Baronu.) Vaſha
Gnada , zęla vaſs je s' godzi v'
graſhini. Zhe jih bol vùn gonim , bol
noter rijejo , — Jeſt ne vejm , kaj je
to sa ena ręzh dones.

Baron. She to mi sdej manka!

Matizh.' Nizh naj ne ſkerbę , Goſpod
shlahtni. Zhe ozhejo vędit, kaj to
pomęni, jim bom jeſt ras--lozhil.

Shushek. Matizhek , s' tabo imam tudi
govorit.

Matizh. De tedej vedò : ti ludję ſo
meni inu moji nevęjſti na zhaſt
v'kupej. Dones bomo ſklenili; sa jutri
jih pak v' ſvate povabim.

Shush. Vshę jutri , męniſh? —
Pozhaſsi! — Mi bomo ſhe eno
besſędzo pred govorili, (slęzhe enu
pijmu vùn, inu ga da Baronu.) Naj
beréjo, vaſha Gnada ! To je dones
noterpoloshénu.

Nęshka. k' Matizheku.) Gviſhnu je
ſmrękarzhina toshba.

Matizh. (k' Nęshki.) Nizh ſe neboj.

Baron. (bere.) ”Maria Smrekarza
Beſchlüſ”ſerinn zu Schwammburg contra N. N.
vul”go Matizhek & c.& . in puncto mutui &


[Stran 107]
70

”promiſsi matrimonii” Tokó ! ſmo
tukej domá ? — Dobro , dobro! —
Nęshka ſe imá veſseliti. (k'
Malizheku.) Kaj ti praviſh, Matizhek?

Matizh. Jeſt — jeſt , vaſha Gnada? —
Te sadne beſsęde ſo blę latinſke —
jih niſim prov saſtopil.

Baron. Jih niſi prov saſtopil ? — Tok
zhakej , ti jih bom po krajnſki
povędal. Poſluſhej tedej: v' tih
beſsędah je sapopadenu , de is tę
donaſhne zeremonije inu is tvoje
shenitve ne bo nizh; de ſe imajo
godzi, per ti prizhi, vunkej is
graſhine pobrati; de ſi ti en neſramni
goluf, en sapeliviz ; de bom jeſt letó
nedolshnoſt is tvojih parklov ręſhil,
inu tebe sapręti puſtil — me sdej
saſtopiſh ?

Goſpá. Kaj to pomęni, Nęshka ?

Nęshka. Nizh, nizh, hudiga — Nizh
naj ſe ne preſtraſhijo; jeſt vshę vſe
vęjm.

Matizh. Bog naſs vari! — to ſo
grosovitne beſsęde — Al jeſt
perſęshem, de ta golfija —

Shush. Kaj ? — Golfija ? — Golſija ? —
Bomo vshę vidili. Smeſhnava ti bo
vshę ſhe pod noſs povędal , kar ti
ſliſhi —


[Stran 108]
71

Baron. Je Smeſhnava tukej?

Shush. Tukej je, vaſha Gnada.

Baron. Naj ga k' meni perpęlejo —
Nikar ! bom jeſt ſam k'njemu ſtopil ;
jeſt morem s'njim govorit. (ſam per
ſebi) Ta rezh, koker je sdej
napelana, lepú kashe. (k' Matizheku,
kader vshę grę.) Tvoje zigovze mi
vùn spravi; inu te hitru. Jeſt jih
ne terpim, kratku inu malu né ! (grę
s' Shushekam.)

Matizh. Jeſt tudi né, toku dolgu , de
ſe bo moja nedolshnoſt ſkasala. (ozhe
doli jiti.)

Nęshka. (ga od sad pozuka, de ſe
okoli oberne.) Ti, kaj bo ?

Matizh. Vſe dobru! — jeſt jo bom vshę
svil. Ta zhaſs bodo godzi per
shupani pozhakali. (grę doli; godzi
pozhnéjo sunej en shaloſtni Marſh,
katęri ſe smiram majn ſliſhi.)

DVAJŞSETI NASTOP,
Goſpa, Nęshka.

Goſpa. (ſe vſęde na soſo.) Kaj bo s'
tvojim shęnenam? —


[Stran 109]
72

Nęshka. O jeſt ſe sanéſsem na njegovo
glavo.

Goſpá. Ta predęrti Matizhek s'
njegovim piſmam! — Kaj mi je sa en
ſtrah naredil ! oh Nęshka, men' ſe je
hudo godilu!

Nęshka. Vaſha Gnada, kè bi ſe bli oni
vidili, kakſhni ſo bli; blèdy, koker sid.
Al to je preſhlo , koker ena meglá;
pozhaſsi ſo pak ſpęt rudęzhi, toku
rudęzhi rataii —

Goſpá. Tok ſkusi okno je ſant ſkozhil ?

Nęshka. Koker ena kobilza —

Goſpá. Na sadne pak ſhe ta pjani
Gaſhper! — me je vſo smamil —
jeſt niſim vędela, kaj govorim —

Nęshka. O ! kaj pak de ! ſim ſliſhala —
Tokú ſe jim je vesalu, vidijo — Jeſt
bi ne bla nikoli verjęla, de snajo
toku dobru làgat.

Goſpá. Kaj ręſs męniſh, de je moj
moſh vſe verjęl ? — Zhe pak ſanta v'
graſhini najde —

Nęshka. Jeſt bom vshę ſkerbęla, de
ga ne bodo najdli.

Goſpa. On more v' Lublano jiti, ni
drugazhi. Sakaj po tim , kar ſe je
sgodilu , lohka vęjſh , de mene nizh


[Stran 110]
73

vezh ne veſkely, njéga doli v' borſht
poſhilat.

Nęshka. Ręſs je , ſej bi jeſt tndi ne
otla doli jiti. Al na tako visho ſe ſùpet
ne boni moshila —

Goſpa. Tiho! kaj bi pak bio , ke bi
jeſt ſama na męjſt tebe doli ſhla.

Nęshka. Ony , vaſha Gnada ?

Goſpa. Toku nebo obeden v'
nevarnoſti — moj moſh ne bo mogel vezh
tajiti — on ſe bo ſam nalétel — bo
preprizhan — potler ga bom ſhe le
ſtrahvala. — Ena mi, je vshę ratala;
morebiti mi ta druga tudi rata —
Vęjſh kaj je, Nęshka; ti mo le
puſti vędit, toku hitru koker
moreſh, de ſe boſh v' borſhti
snajdla. Al de obeden drugi —

Nęshka. Saj Matizhek —

Goſpa. Tudi ne — on ne ſmej vędit;
on bi ſe ſizer v'męſs vtikval.
Pojva en rnalu vùn ; tukej je taka
sapárza, de ní mogozhe oſtati. Se
bova ſhe dalej pogovorile.

Nęshka. Oní ſo pazh to pravo
vgànili, vaſha Gnada; ta na vſe platy prov
kashe , koker jo prevdarim. Shpaſs
bo ta vęlki , inu na sadne jeſt
Matizhka dobim.


[Stran 111]
74

TREKI AKT.
Graſhinſka Kanzlija.
PERVI NASTOP.
Baron , Jaka , Budalo.
Budalo per eni misi ſedy, inu piſhe.
Jaka je napravlen sa prozh isdarit ,
inu enu piſmu v' rokah dershy.

Baron.

Si me saſtopil?

Jaka. Ja, vaſha Gnada! (gſę.)

Baron. (zhes en zhaſs, ga klizhe.)
Jaka !

Jaka. (pride nasaj.) Vaſha Gnada !

Baron. Te ní obeden vidil?

Jaka. Obeden.

Baron. Shębza vsémi.

Jaka. Je vshę oſedlán.

Baron. V' eni ſapi prut Lublani. Koker
hitru doli prideſh , tok praſhej , zhe
je ſant priſhal. Inu slaſti, kdaj je
priſhal?

Jaka. Vshę saſtopim.

Baron. Daj mo to piſmu, de ga
Preſekal néſse , inu k'malu nasaj pridi.


[Stran 112]
75

Jaka. Zhe ga pak v' Lublani ny.

Baron. Tok ſe hitru oberni , inu mi
pridi povędat.

(Jaka grę.)

DRUGI NASTOP.
Baron, Budalo.

Baron.

Budalo!

Budalo. (kekla.) Vaſha G-Gnada!

Baron. Poklizhte Matizhka. Naj
k'malu ſèm pride.

Budalo. Kanzlir tudi, inu Sme —
Smeſhnava?

Baron. She ne. Şam Matizhek.

(Budalo grę.)

TRĘKI NASTOP.
Baron ſam , gon inu doli hodi, v'
miſlih.

Ni drugazhi ! sa Norza me imajo
— Tukej eden mi da enu piſmu,
v' katęrim ſtoji, de mi shena rogę
ſtavi. Jest pridem damu , inu to hiſh-


[Stran 113]
76

nu deklé per nji najdem. Tamkej
eden ſkusi okno ſkozhi, inu ta
drugi pravi , de je on ſkozhil. Shena
ſe vſtraſhi, mene vidit, inu k'malu
po tęm me prov dobru osmęrja —
To ne grę vkup — Kok ſo ſe
poſmehvale ! kok ſo ſi ena drugi
migale ! — Ja , ſe pravim, shenę,
shenę , kdur vaſs ne posna, bi vaſs
dragu plazhal! — Inu vunder jeſt tiga
marzhésa nemorem popuſtiti — Kaj
me moti ? — Kai nęki ? — Norſka
glava! — Jeſt vęjm, kè bi ne bla
toku terdovratna , bi je bil vshe
davnu ſèt, bi ſe bil vshę davnu nave.
lizhal. De bi jeſt ſaj vędel, al je
Nęshka mozhala, al ne! (Matizhek
pride , inu doli v' dno theatra
obſtoji.) Matizhek dolgu ne pride ! —
Jeſt morem beſsędo tokú napélat,
de bom svędeſ, zhe on vęj , al ne,
de njegovo nevęjſto lubim.

ZHETERTI NASTOP.
Matizhek, Baron.

Matizh. (na ſtran.)

Tò je lé!


[Stran 114]
77

Baron. — Zhe je Matizhku le beſsędzo
povędala —

Matizh. (na ſtran.) — Meni ſe je
k'malu sdęlu —

Baron. — Tok je pravda njegova
sgublena.

Matizh. (na ſtran.) Lępa praviza !

Baron. — Potler bomo vidili , kję ſe
bo shénil —

Matizh. Per Nęshki, nikér drugé.

Baron. (ſe okoli oberné, inu ga
sagſęda.) He! kaj je ? kdu je ?

Matizh. Jeſt ſim, vaſha Gnada.

Baron. Kaj ſe rękel?

Matizh. Jeſt nizh.

Bàron. Per Nęshki, niker drugé.

Matizh. Ja, to! — svunej me je eden
praſhal , kję ſim bil — ſim pak
rękel; per Nęshki , nikér drugé.

Baron. Per Nęshki! — vlazhugar!
sakaj pak toku dolgu ne prideſh, de
morem sa tabo poſhilat.

Matizh. (ſtury, koker de bi Je bil
raven preblękel.) Sim ſe bil vùs
vmasal, kader ſim ſkusi okno ſkozhil;
sa to ſim ſe mogel preblęzhi.

Baron. Eno zęlo uro ſi ſe preblazhil ?
— poglejte , ti poſli ſe dalej
oblazhijo, koker mí Goſpoda.


[Stran 115]
78

Matizh. Sa to, kir poſlov nimajo.

Baron. Jeſt ſhe sdej ne saſtopim, kaj
te je perſililo , de ſi ſe v' to
nevarnoſt podal, inu ſkusi okno —

Matizh. Nevarnoſt! bi komej blo, ke
bi bil v' en brésen padel.

Baron. Le obrazhej , ie obrazhej
beſsędo. Govorjénje ni blo od
nevarnoſti; ampak jeſt le praſham, kaj
te je perſililo , de ſi ſkusi okno
ſkozhil.

Matizh. Vaſha Gnada , naj ſami
premiſlijo. Oni ſo dami priſhli,
naſsajéni, de naſs Bog obari; po vſi ſili
ſo otli enga moſhkiga per gnadlivi
Goſpę najti, vrata ſo otli gorivręzhi,
ſtęno ras — biti! — Permerilu ſe je
pak raven, de ſim jeſt blisu bil; v'
ti jęsi bi bli mene —

Baron. Sakaj pak niſi po ſhtęngah
doli ſhal ?

Matizh. Bi jih bil raven ſręzhal.

Baron. (s' jęso.) Sręzhal ? — (na ſtran)
Se neſmęjm jęsiti, ſizer ne bom
nizh svędel.

Matizh. (na ſtran.) Bom le vidil,
kaj bo.

Baron. Pak ſe od tęga niſim ravèn
otel govorit; naj bo. Jeſt ſim
miſlil — ja , ſim miſlil , tebi, inu Nęsh-


[Stran 116]
79

ki poſtelo prezej sraven mene
napravit , de bi vaj per rokah imęl;
pak ſim to rezh sdej drugazhi
prevdaril —

Matizh. Kaj ſo ſe premiſlili, vaſha
Gnada ?

Baron. Pervizh ſe neſpodobi.

Matizh. Sakaj neki ne! — kar njim
dopade, ſe tudi ſpodobi.

Baron. Męniſh ?

Baron. Męnim de ! — kaj bodo
druge lùdy praſhali. Zhe je njim prov,
inu meni , tok more vſim ludęm prov
biti. Meai ſe bo ſkusi to ena
velika zhaſt sgodila; inu Nęshka vshę
hrepeny od veſsélja, vshę nemore
dozhakat —

Baron. (na ſtran.) Vunder nizh ne vęj ;
deklé mo ní nizh povędalu.

Tonzh. (na ſtran.) On męni, de nizh
ne vęjm ; jeſt ga bom ſhé ſpodbodil,
jeſt !

Baron. Lubi moj , kaj je Goſpę
noterpadlu, de mi ie ta ſhpaſs naredila.

Matizh. Per moji duſhi, vaſha
Gnada, oní morejo bòl vędit, koker jeſt.

Baron. Sej jeſt lepú ravnam s' njo ;
ſej ima per meni vſe , kar ſerzę nję
shely.


[Stran 117]
80

Matizh. Le njih ſerzá nima. Tęmu
ſe malu hvale vęj, kdur nam da,
sa kar nemaramo , na męjſt tęga , kar
bi radi imęli.

Baron. — V' zhaſsih ſi meni vſe
povędal.

Matizh. Sdej jim pak nizh netajim.

Baron. Koliku ti je moja shena
plazhala , de ji ſlushiſh ?

Matizh. Sa mojo dolshnoſt ſe ne
puſtim plazhat.

Baron. Ni drugiga, koker lash , inu
golfija, kar is tvojih uſt grę.

Matizh. Kdur golfijo iſhe, jo najde.

Baron. Gèrdé rezhy ſe od tebe ſliſhijo.

Matizh. Pak ſim jeſt lępſhi. Bi blo
dobru, kè bi vſaki Goſpod v'ſtano bil,
to rezhi.

Baron. Ti tvojo ſręzho iſheſh ; pak
nikoli ne po ravni poti.

Matizh. Kdu bo po ravnim hodil?
Tam zel ſvęt v'kup s'haja; ludję ſe
dręnajo, ſujejo, shokajo ; jeſt niſim
norz, de bi med nję hodil.

Baron, (na ſtran.) Ni mo mogozhe
blisu priti. Kader zhlovek męni, de
ga v' peſtęh imá, ſe mo na enkrat
smusne,

Matizh. (na ſtran.) Svit je, beſhtja ;
al jeſt ſim ſhe bol!


[Stran 118]
81

Baron. Matizhek, kaj pak bo, zhe
pravdo sgubiſh ? Boſh mogel
Smrękarzo jemati.

Matizh. Bog obari! to dolęnſko
bàságo jeſt ne vsamem. Vaſha
Gnada me ne bodo obſodili , kir
nam ſami vſe te mlade punzhke pred
noſam prozh jemlejo.

Baron. Jeſt te ne bom ſodil; ampak
praviza te bo ſodila.

Matizh. Praviza goſpodo lubi, sa
ſromake nemára.

Baron. Ti męniſh, de jeſt s'tabo
norzhujem ?

Matizh. Kdu vęj, zhe ne. Na
sadne bomo vshę ſhe vidili, al ſo sa
ręſs menili.

Baron. (na ſtran.) Vſe vęj; dèklé mo
je vſe povędalu. She s'njo morem
govorit.

Matizh. (na ſtran.) Me je otel
vjęti; pak ſim mo koſs.

PĘTI NASTOP.
Nęshka , Baron , Matizhek.

Nęshka. (pertezhe , de ji ſapa vhaja.)
Vaſha Gnada ! vaſha Gnada !


[Stran 119]
82

Baron. (kader jo saględa , na ſtran.)
Raven prov ! (k' Matizheku.) Pojdi
Matizhek, poklizhi Shusheka,
Smeſhnavo , inu Budalo, de ſe ta pravda
sdej k'malu naprej vsáme; jeſt ozhem
ſhe dones vedit, per zhim ſmo.

Matizh. Sdej — sdej k'malu ? — — Al
more Nęshka tudi sraven biti?

Nęshka. (tihu k' Matizheku.) Le pojdi,
le pojdi ; to drugu ti bom vshę
povędala.

(Matizhek grę.)

SHĘSTI NASTOP.
Nęshka, Baron.

Nęshka.

Naj nesamerijo.

Baron. Kaj je, Nęshka !

Nęshka. So toku hudi —

Baron. Kaj ozheſh ?

Nęshka. (ſramoshliva.) Gnadlivo Goſpó
je sazhęlu ſhipat —

Baron. Kaj je potler? — Pojdi k'
Urſhi, naj ji kamilze skuha — Sej bo
tebe tudi ſkorej ſhipálo.

Nęshka. Oh mene né — to bolęsen
imájo le Goſpę; me dękelze nizh
ne vęjmo od nję.


[Stran 120]
83

Baron. Nevęjſta bres shęnena ! —

Nęshka. Zhe pak Smrękarzo plazham!
— ſej ſo mi doto oblubili —

Baron. Jeſt , praviſh , ſim ti doto
oblubil ?

Nęshka. (ozhy k'tlam.) Meni ſe sdy,
de ſim jih prov saſtopila.

Baron. Ja ! zhe ti tudi mene saſtopiſh.

Nęshka. (ozhy k'tlam.) Sej je moja
dolshnoſt, njim pokorna biti.

Baron. Sakaj mi pak to pred niſi
povędala? Eh ti!

Nęshka. Sej reſsniza nikoli pre posnu
nepride.

Baron. Tok ozheſh tedej v' borſht
priti ?

Nęshka. Sej ſim ſkorej vſaki vezhęr
doli.

Baron. Dones sjutrej ſi bla toku
terdovratna.

Nęshka. Dones sjutrej ? — Shtudent sa
ſtolam —

Baron. Imaſh prov; na to niſim
miſlil. Sakaj pak potler niſi
pervolila , kader je Shushek —

Nęshka. Kaj je blo tręba Shusheku
vędit ?

Baron. Imaſh ſpet prov. Ampak
Matizheku ſi vſe povędala, kaj ne ?


[Stran 121]
84

Nęshka. Kaj pak de ! — Jeſt mo vſe
povęjm; le to ne — kar vędit ne
ſmęj.

Baron. (poſmeheozh.) Lubesniva
Nęshka! al tedej oblubiſh ? — Zhe ſe pak
slasheſh! — De me prov saſtopiſh,
Nęshka; zhe doli ne prideſh, ne bo
shęnena!

Nęshka. Zhe ne bo dote, inu shęnena,
tudi ne bo Nęshke sa vaſho Gnado.

Baron. (na ſtran.) Dobru ſe je
odręsala! Zhlovek ſe more v' njo
salubit, de bi ne otel. (k' Nęshki.) Kaj
bo Goſpá rekla , de toku dolgu ne
prideſh. Pojdi, pojdi k'nję, inu
rezi hitru Urſhi, de kamilze ſkuha.

Nęshka. ( ſe poſmehuje.) Oh ſe ní
toku hudú. Sim ſi mogla kaj smiſlit,
de ſim ſmęla k'njim priti.

Baron. (jo ozhe ohjęti.) Serzhek moj!

Nęshka. (mo vjide.) Ludję pridejo.

Baron. (na ſtran.) Imam jo ! imam jo !

Nęshka. Sdej le hitru gnadlivi Goſpę
povędat, (doli ſtezhe , gredeozh
pravi k' Matizhku.) Pravda je
dobléna.


[Stran 122]
85

SĘDMI NASTOP.
Baron , Matizhek , Budalo , Smeſhnava.

Matizh.

Nęshka, Nęshka! pozhakej
en malu. Jeſt morem sa njó. (grę)

Baron. (na ſtran.) Pravda je dobléna,
je rekla, ſe mi sdy. Predertu
deklé! ſdej ſpet ne vęjm, zhe ſim
krop, al ſim voda. Ké bi me obá
sa norza imęla ! — Oh le pozhaſsi!
— ſej pravda ſhe ni dobléna! ſhe ni
doblęna. (grę.)

OSMI NASTOP.
Budalo , Smeſhnava.

Budalo.

Morem ſtole, inu miso
napravit; bo ſe — eſsion. (eno miso na
ſrędo slęzhe, inu ſtole okoli poſtavi;
na misi je tinta, papir, peręſa , inu
en kup akt.)

Smeſhnava. Imate smiram doſti dęla,
Budalo !

Budalo. Tolk — kajn , vidijo , je
opravit , de ne vęjm, k — kję mi glava
ſtoji.


[Stran 123]
86

Smeſhnava. Verjámem , ſej jeſt ſam
ſkorej na vlaki drugi tęden pridem.

Budalo. Oh kaj oni! Njih ſe
ſve-eſselim , kader pridejo« Juſtiziale, ſhe
vunder k — kej notér neſse.

Smeſhnava. Saſtojn te maſhke ſhvigajo.

Budalo. Le Kraſsija, K — Kraſsija, ta je
naſh kriſh. Naj ſpremiſlijo,
dvanajſt pro — otokolov morem jeſt ſam
pelat. K — kdaj je blo to ſliſhat ?
Jeſt ſim vshę dva inu trideſset lejt
in p — praxi , niſmo imęli drugiga
p — protokola , koker tukej (pokashe
na zhélo.) inu je ſhlo vſe dobru.

Smeſhnava, Protokol more v' glavi
biti , to drugu je vſe nizh.

Budalo. S' kmęti je pak zló ta velka
te-eshava. De mo le kolzhkej na
krishim hodi, vshę ga slode v'
KKraſsijo neſse, vshę vupije, praviza,
praviza ! —- V' zhaſsih ſmo mo Ięſskovo
p — pravizo po herbti dali, pak je blo !

Smeſhnava. To je pazh ręſs. Kmet je
prevsęten ratal.

Budalo. Tolkajn je s' njim opravit,
de jim nemorem povędat. Inu vſe
to saſtojn, naj premiſlijo,
sa-aſtojn ! —

Smeſhnava. Uh oſli!


[Stran 124]
87

Budalo. Sdej nam ozhejo zló ſh —
ſholo napravit. Ne vęjm , al bi ſe
zh — zlovek ſmęjal, al bi ſe jesil.

Smęſhnava. Traparije! kaj ſi ludję
smiſlijo ! —

Budalo. Oh ſmo jim vshę dali saſtopit.
Ne bo ſhole , toku gviſhnu ,
koker ſim jeſt Bu — budalo, de bi ſe
Kraſsija na glavo poſtavila. Pak ſ- ſe jo
kmet ſam nozhe, to je ſhe dobru !

Smeſhnava. Na hvali, de je kmet
nevumen; ſzer bi bla naſha ręzh per
kraji.

DEVĘJTI NASTOP.
Budalo , Smeſhnava, Shushek.

Shush.

Jé vshę vſe perpravlenu ?

Budalo. J — Je vshę.

Shush. Baron bo k'malu tukej. On ozhe
dones ſam sraven biti. (k'
Smeſhnavi.) Goſpod Smeſhnava, naj mi ſhe
kej povedó od moje te ſtare. Je
srava, terdna ?

Smeſhnava. Oh terdna; redy ſe grosnu,
kaj menijo.

Shush. Je bla s'miram na to debęlſhi
plat.


[Stran 125]
88

Smeſhnava. To me prov veſsely , de jo
posnajo.

Shush. Toku dobru, koker njih, zhe
ne bol. O terjazeh je b]o raven
trideſset lęit, de ſva na gobovim
gradi vkup ſiushila, jeſt sa ſhribarja,
inu ona sa hiſhno. Med nami
rekozh , jeſt bi jo rad preſkerbléno
vidil.

Smeſhnava. Sej je sdej lohká , koker
ſmo vshę govorili, Matizhek jo
more vsęti.

Shush. Baron mi je tudi saſtopit dal.
Tihu, raven pride.

DEŞSETI NASTOP.
Baron , Shushek, Smeſhnava , Budalo,
rihtni hlapez.

(Baron ſe vſęde ; sraven njęga na
dęſni plati Shushek , na ti lęvi
Budalo. Smeſhnava ſtoji na ſtrani: doli
per vſatih rihtni hlapez.)

Shush.

Berite, Budalo !

Budalo. Po verſti ?

Baron. Le od kraja, le od kraja.


[Stran 126]
89

Budalo. (bere enu piſmu.) ”An das
löbl”O-Ortsgericht der Herrschaft Haberburg —
”Juri K — Kopriva, im Dorſe Globoko
”ſeßhaft ge = eweſener Unterthan — contra
”Mathija S — Satilnik wegen Vergütung
”der Meliora = azionen.”

Shush. Jeſt jim bom sapopadek tę
toshbe v'kratkim rasloshil, vaſha Gnada.
Ranki Anshe Kopriva , ozha jurjov,
je sapuſtil eno mitenſko semlo ;
sraven ſhe ſędem otrok. Juri, ta nar
ſtarſhi med njimi, ni mogel sa kup
sglihat. Semla je tedej
gruntni Goſpodſki nasaj padla , inu je
bla potler predána Matiju Satilniku
sa devęjt inu ſhędeſset ranſh. Sdej
Juri Kopriva naprej pernéſse, de je
njegov ozha, Anshe, na męjſt te
ſtare leſsęne kajshe novo hiſho
goripoſtavil, inu semlo sa ſto inu
trideſsęt ranſh pobolſhal. On pravi tedej,
de je Matija Satilnik dolshan , ta
dnar njemu nasaj povernit.

Baron. Tęga bi imel jeſt povernit.
Sakaj semla je meni nasaj padla , jeſt
ſim jo Satilniku predal — is hiſho
vred.

Shush. Kaj ſhe ! kdur na mojim grunti
sida, meni sida. Kajsha je ſtala vshę
ſto inu dvęjſset lęit; pak bi jo bil ſhe


[Stran 127]
90

on puſtil. De ſe ti ręzhi v'
kratkim en konz ſtury, ſe Juri Kopriva
nar pervizh v' shold da ; ti drugi
otrozi ſi bodo vshę po ſvęti kruha
iſkali. Tukej ſunej ſe jokajo. Zhe
ozhejo , vaſha Gnada, jih puſlim
noter priti.

Baron. Ni tręba, Pak jutri —
pojuterſhnim — al pak dones tęden —
Ta toshba ſe en drugi dan naprej
vsáme. Otrokam ſe jęſti da, inu
naj potler damu gredó.

Shush. (glaſno k' hlapzu.) Juri
Kopriva , inu Matija Satilnik imata dones
tęden priti; (na ſtran.) Jurja ne
puſti is grada, me saſtopilh.

Marka grę, inu zhes en zhaſs ſpet
pride.)

Baron. Le naprej, le naprej !

Budalo. (bere enu drugu piſmu.) ”An
”das löbliche Ge = ericht &c.&c. Andre
Sa'kriloviz contra den Einnemmer zu
Bab”jadolina wegen wi = idenrrechtlicher Ab=
”name — ”

Baron. To ne ſliſhi k' meni. Le naprej !

Budalo. (bere ſpet nekej drugiga.) ”An
”Seine Hochfreiherrliche G = Gnaden &c.
”Marija S — Smrekarza Bechlüſſerinn zu
”Schwammburg contra N. N. vulgo
Mati”zhek, Gärtner, re — espective Hausmeiſtre?


[Stran 128]
91

”bei gochgedacht Seiner freihe = errlichen Gna=
”den in puncto m — mutui & promuſſi
ma”trimonii”

Shushek. (k' Marku.) Matizhek naj
pride ! (Marka gre vùn, inu spet pride.)

(Smeſhnava naprej ſtopi.)

EDENAJSTI NASTOP.
Matizhek , ti poprejſhni.

Budalo. (piſhe.)

C Contra N. N.” Tvoje
ime ?

Matizh. Matizhek.

Budalo. Primek?

Matizh. Ga nimam , ſim ga sgubil.

Shush. Koku ſe tvoj ozha imenuje ?

Matizh. Naj mi povedó , kdu je moj
ozha ?

Shush. O le tihu , ga bomo vshę
najdli. Tedej ''contra N, N. vuigo
Matizhek —

(Budalo piſhe).

”De Einspruch der obbenannten Maria
”Smrekarza wider die Heirath des eröfter=
”ten Matizhek N. N. betrefend.”
Smeſhnava, naj naprej ſtopijo. Ta Goſpod
bodo sa Smrękarzo beſsędili;
Matizhek ſe bo pak ſam odgovarjal.


[Stran 129]
92

Matizh. Jeſt ſam, ja. Jeſt snam jesik
bruſsit, koker en Doktar. Jeſt bom
moje dnarze toku lohká sapravil;
mi ne bo nikoli tręba , tih pjavk
najemat.

Skush. Tihu! — Goſpod Smeſhnava ,
naj oni nar pervizh njegov revers
doli beréjo.

Smeſhnava. (bere.) ”Jeſt spodej
podpiſsani” — Zhaſtitliva Goſpodſka ! jeſt
ſzęr vęjm , de ſe praviza po tih
novih poſtavah ne ſmej drugazhi ,
kokor po nęmſhku, iſkati.

Matizh. Zhe jo po krajnſku ne najdem,
ji bom mogel shvishgat. Sakaj
nęmſhku nesnam prov.

Slush. Tihu bodi !

Smeſhn. Kir je pak leta revers mojga
supernika po krajnſku gori
poſtavlen , tok proſsim sa diſpensazion pro
hoc casu , de ga bom tudi po
krajnſku doli bral.

Baron. Vshę dobru, vshę dobru!

Matizh. Tok moj revers po tih novih
poſtavah morebiti ne velá —

Shush. Tihu bodi! (k' Smeſhnavi) Naj
berejo !

Smeſhnava. (bere.) ”Jeſt spodej
pod”piſani sposnam , de mi je moja
lu”besniva dękelza, Maria Smrekarza,


[Stran 130]
93

”kluzhariza na gobovim gradi ,
dve”ſtó gotovih kron naſtęla; inu
oblu”bim is hvalęshnoſti, de jo bom vsęl,
”inu tudi tę dnarje, kader bo otla,
”nasaj povernil. Matizhek N. N.”
Jeſt pravim, de je Matizhek
dolshan, ſvojo oblubo dershati, to jé,
Mario Smrekarzo vsęti, inu dnarje,
katęre je prejęl , nasaj poverniti.
Zhaſtitlivi , viisoku vrędni, imenitni
Goſpodje ! — ſhe nigdar ni bla ena
toshba od enake imenitnoſti njih
ſodbi podvershena ! — inu sa Jakobam
v' ſtarim teſtamenti, katęri je ſędem
lęjt sa ſvojo nevęjſto ſlushil —

Baron. (mo v' bejsędo pade.) Prędem
dalej gremó — (k. Matizhku.) al
ſposnaſh ti tvoj revers ?

Shush. Sdej govori, jesizhnek !

Matizh. Kè bi jeſt en jesizhnek bil,
koker pravijo , bi nar pervizh rękel,
de letá podpiſs Matizhek N. N.
obéne savęse v' ſebi nima. Sakaj en
zhlovek bres imena nemore nizh
oblubit, nizh podpiſsat, nizh dolshan
biti. Ampak jeſt ſim en poſhténi
mosh; moja vęjſt mi je lubiſhi ,
koker dveſtó kron. Jeſt tedej
sposnam moj dolg, inu ta revers. Le
ſamu to proſsim samerkat, zhaſtitli-


[Stran 131]
94

va Goſpoſka, de ga Goſpod
Smeſhnava prov brali niſo. V' mojim
reversi ne ſtoji: jeſt oblubim , de jo
bom vsęl, ampak toku: jeſt oblubim,
de jih bom vsel, to ſe rezhe , tę
dnarje. To je en velik ras — lozhek.

Baron. Koku ſtoji noter, jo , al jih ?

Smeſhnava. Jeſt pravim jo.

Matizh. Jeſt pravim jih.

Shush. Naj pokashejo, Smeſhnava. (bere)
E — e — e — dekelza e — e- e — gotovih
e — e — e —- ha — inu oblubim is
hvalęshſti , jo — jih — jo — jih — Ni
mogozhe brati — je ena ſvinja gori.

Budalo. Ena S — Svinja !

Smeſhnava. Dato non conceſſo. Naj
bo tedej jih. Viſsoku vuzhéni
Goſpodje! oní bodo lohka saſtopíli, de
ſe je tukej Matizhek al na iaſh , al
sa ręſs prepiſsal. Sakaj njemu ni blo
tręba oblubit, de bo dnarje vsęl,
katęre mo jo naſhtęla, sa katęre je
proſsil —

Matizh. Katęre mi je vrinila — ona je
vędila, de ſo per meni dobro
naloshéni. Inu po tim — kè bi bil jeſt
oblubil, njo vsęti, bi meni ne blo
tręba, oblubit , de ji bom dnarje
povernil.


[Stran 132]
95

Smeſhnava. Is hvalęshnoſti, toku ſtoji
v' reversi: inu oblubim is
hvalęshnoſti.

Baron. (k' Shusheku.) Koku bomo to
ras — lozhili ?

Shnshek. (k' Baronu.) Na perſęgo ga
shenímo.

Baron. V' reversi ſtoji, de je oblubil
ta prejęti dnar poverniti, kader bo
ona otla. On ga more tedej dones
poverniti, ali pak naj jo vsame. (k'
Shusheku.) Bomo vidili, kok bo
piſkal; ſej nima zvénka.

Matizh. Kader bo ona otla, naj dobru
prevdarijo tę beſsęde, vaſha Gnada ;
od Goſpoſke nizh sraven ne ſtoji;
to oblaſt, meni zbaſs , ali dan
naprej piſsat, kdaj ſim jeſt dolshan
dnarje poverniti, je ona ſama ſebi
perhranila. Poſtavim pak, de bi jih
tudi ſhe dones poverniti dolshan bil,
inu de bi jih vunder ne povernil ,
tok je ſhe ena druga klanſiza sraven,
de jo nemorem vsęti.

Smeſhn. Kaj sa ena klanſiza ? Ti ſi
oblubil, tedej moreſh.

Matizh. Pozhaſsi! — Ni ſim mogel
oblubit; tedej ne ſmejm,

Shushek. Sakaj ne?


[Stran 133]
96

Matizh. Sa volo mojih imenitnih
ſtarſhov!

Baron. Imenitnih ſtarſhov, kurbe ſin! —

Matizh. Jeſt ſe nemorem
savręzhi, dokler moji ſtarſhi
nepervolę.

Smeſhn. Kdu ſo tvoji ſtarſhi, povej
jih, imenui jih!

Matizh. Naj en malu poterpe , Goſpod
shlahtni; jih bom ſkorej najdel, ſej
jih vshę ſedemnajſt lęjt iſhem.

Shush. Shęntani tat! na zęſti je bil
najden.

Matizh. Sgublén, Goſpod shlahtni , inu
vkraden ſim bil, zhe ozhejo vędit.

Baron. Sgublén , inu vkraden ?

Matizh. Ne drugazhi , vaſha Gnada!
— Na meni je veliku leshęzhe; ſizer
bi me obeden ne bil vkradel — inu
to snaminje na mojih rokah — (ozhe
to dęſno roko ſlezhi.)

Shush. (hitru.) En kriſhzhek na dęſni
roki ?

Matizh. Koku pak oni vedó?

Shush. Bog s' nami! on je! on je!

Baron. Kdu ?

Shush. Moj Jurzhek !

Matizh. Sna biti; zigani ſo mesa
Matizheka imenuvali.

Shush. Si bil od ziganov vkraden?


[Stran 134]
97

Matizh. (ſhtmano.) Blisu enga gradu !
— Goſpod Shushek , naj me moji
shlahti nasaj dajo ; sa en mernik petiz
jim dober ſtojim.

Shush. Sram me je ! — pak kaj bom
tajil ? — Natura je premagala ! —
Jurzhek! Jurzhek! — Ti tvoje
ſerzę nizh ne povęj ? —

Matizh. Nizh !

Shush. Tok objemi ga! pertiſni ga na
tvoje pèrſi!

Matizh. Koga?

Shush. Tvojga ozhęta. (ga objame.)

Matizh. (shaloſten.) O jej ! o jej i —
inu moja Mati?

Shush. Raven ona!

Matizh. Kdu ?

Shush. Smrękarza.

Baron. Njegova Mati ?

Budalo. To — ok jo ne bo vsęl.

DVANAJSTI NASTOP.
Nęshka , ti popręjſhni.

Nęshka. (pertezhe s' eno moſhno
dnarjov.) Ne bo jo vsęl; tukej ſo
dnarji. Gnadliva Goſpa ſo mi jih sa
doto dali; jeſt plazham Smrękarzo.


[Stran 135]
98

Baron. (na ſtran.) De bi ſlode ſhe
gnadlivo Goſpo — (grę.)

TRINAJSTI NASTOP.
Ti popręjſhni , sunej Barona.

Matizh.

Nęshka! le ohrani tvoje
dnarje.

Shush. She ta revers sraven. (ji da
Matizhekov revers.) S' zhaſsam bo
vezh , zhe Bog da.

Nęshka. Tok jo vsameſh,
Nehvalęshnik ?

Matizh. Vsamem jo — sa mojo
mamko. To ſo moj ozha! (pokashe na
Shusheka.)

Nęshka. Al je mogozhe ?

Shush. Ja Nęshka ! vſe ſe je
prebernilo. To je moj Jurzhek, poglej ga,
ſad moje tę perve lubęsni.

Matizh. Matizhek bom tudi sa naprej.
To imę je bòl okroglo , ſim ga bol
navajen.

Shush. Koker ozheſh. Jurzhek, al
Matizhek. Al ſin mojga ſerzá ,
veſséIje mojih ſtarih dní boſh. Doſti
dolgu ſim molzhal , me je ſram blo,


[Stran 136]
99

ſim tajil moj obzhutek. O natura,
sdej ſi premagala! —

Matizh. She moje dni ſe niſim jokal;
sdej mi ſolse po zurkih vùn ſilijo.
Tepez, al te bo ſram? — To veſsélje,
katęru jeſt zhutim , ſe ne zhuti
dvakrat v' shivlenji.

Shush. Nęskka tudi nekej biſtru gleda —
Kaj vela, de jo saſtopim. Tukej
ga imaſh. (ji Matizheka kje porine.)
Is mojih rok ſe ga niſi troſhtala.

Nęshka. O Matizhek!

Matizh. Nęshka !

Nęshka. (

Matizh. (

okoli Shusheka ſtopita.)
Lubesnivi ozha !

Shush. She nekej , lubi otrozi! — Jeſt
bom po vaſho mamko piſal.Al ozhem?

Nęshka. ( Le , le, ozhka!

Matizh. (

Shush. Jeſt jo bom k'meni vsęl — jo
bom sa mojo shéno ſposnal, inu
lubil — moje ſerzę jo je vshę davnu
ſposnalu!— Otrozi, ſhe ene dni
poterpite; jeſt bom poroko s'vami vred
dershal.

Matizh. Dvę poroke na enkrat, juhe!

Smeſhn. Koker vidim, tok moje
ſlushbe ne bo vezh tręba. Pravda je
doblena!


[Stran 137]
100

Shush. Dobiena je! inu , kar je to nar
gorſhi, od obęh partiji. Oblubim, de
take pravde ſhe niſo imęli. Oni
morejo per naſs oſtati; jeſt jih v' ſvate
povabim ; oní bodo moj ſtaraſhina.
(gredo.)

Budalo. Ozhem protok — kol ſklénit ?

Shush. (kader grę.) Vi, Budalo , tudi
sraven pridete. Kaj ſe vam sdí od
tę donaſhne pravde ?

Budaló. Per moji duſhi, jeſt ne vęjm,
k — kaj bi rękel; to je moja
mejninga. (grę.)

ZHETERTI AKT.
(En Moſhovſh, s' roshami prevlęzhen,
poln luzhiz. Spredej na ſtrani ſtoji
ena misa, inu en ſtol.)

PERVI NASTOP.
Matizhek , Nęshka.

Matizh.

Ha , ha, ha! ſmęjej ſe ,
luba moja !


[Stran 138]
101

Nęshka. Sim moje dni ſliſhala, zhe je
zhlovek bol poręden , vezh ſręzhe
imá.

Matizh. She vzhęrej ſim bil ſam na
ſvęti, koker en ptuji zklovek, niſim
vędel, zhga ſim ; inu dones na
enkrat moje ſtarſhe najdem — Ręſs je,
de toku imenitni niſo, koker ſim
pręd męnil ; pak boli bodo vunder,
koker zigani.

Nęshka. Niſi nîzh drugiga najdel ?

Matizh. Mojo Nęshko.

Nęshka. Jo lubiſh?

Matizh. Ké bi tolkajn jesikov imel,
kolker imam laſs na glavi , bi ne
mogel srézhi, koku grosnu jo lubim.

Nęshka. Lashnivez ! reſsnizo govori !

Matizh. To nar bol reſsnizhno od vſih
reſsniz!

Nęshka. Neſramneſh, kaj jih je marej
vezh ?

Matízh. To ſe vęj, de jih je vezh.
Stara neumnoſt s' zhaſsam modroſt
rata , inu is ſtarih malih lashy s'
zhaſsam mlade velike reſsnize vunkej
raſsejo. Sa to je tolkain rèſsniz.
Koker poſtavim , reſsnize , katęre
vęjmo , inu ne ſmęjmo povędat ; sakaj
veliku reſsniz ſe more samolzhati
reſsnize , katere hvalimo , inu


[Stran 139]
102

verjamemo; sakaj veliku reſsniz ſe
ne ſmęj verjęti: perſęge tih
salublenih , svęſtoſt tih mladih shęn,
ſolse tih ſtarih bab , ſromazhija tih
ſkopih , bogatija tih bohazhov,
obluba tę Goſpode ; o ! takih
reſsniz ni konza inu kraja. Al ta
nar bòl vashna reſsniza je moja
lubęsen prut Nęshki.

Nęshka. Kaj mi povęjſh! — No, ti
vshę morem verjęti. — Matizhek ,
povej mi sdej, kaj bo pak dones na
vęzher ? al ozhem Baronu beſsędo
dershat?

Matizh. Doli v' borſht priti, męniſh?

Nęshka. No ja.

Matizh. Nikar doli ne hodi!

Nęshka. Koker ozheſh.

Matizh. Oblubi mi , de ne boſh doli
hodila.

Nęshka. Is ſerza rada! — Meni je
veliku loshiſhi, de ſe mo slashem.

Matizh. Tvojo pravo rèſsnizo mi
povej.

Nęshka. O jeſt niſim toku vuzhéna,
koker ti; imam le eno.

Matizh. Me slo lubiſh ?

Nęshka. Inu koku slo !

Matizh. To ni veliku.

Nęshka. No !


[Stran 140]
103

Matizh. Vęjſh , de v' lubesni pre vezh
ſhe sadoſti ni.

Nęshka. Jeſt ne snam toku lepu
govorit, koker ti. Al to ti povęjm ,
de sunej mojga moshizhka ne bom
obeniga lubila.

Matizh. To ne bo po goſpoſki; al
pametniſhi bo , to ti oblubim. Vshę
vęla !

DRUGI NASTOP.
Goſpa, Matizhek, Nęshka.

Goſpa.

Sim djala, de bota ſpet v'kup.
Meni verjémi, Matizhek, kolkajn
sa naprej vaſsujeſh , tolkajn ſam
ſebi kradeſh. Vſe na te zhaka.

Matizh. Je ręſs, ſkorej ſim posabil.
To je moj sgovor! (Nęshko prime.)
Al mi morejo sa hudu vsęti ? (jo ozhe
prozh pelat.)

Goſpá. (Nęshko nasaj dershy.) Bo
k'malu sa tabo priſhla.


[Stran 141]
104

TRĘKI NASTOP.
Nęshka , Goſpá.

Goſpá.

Mę dvę bova gvante
premenile; je vshę vſe perpravlenu ?

Nęshka. Ne bo tręba, vaſha Gnada!

Goſpá. Toku? ſi ſe premiſlila?

Nęshka. Matizhek —

Goſpá. Ti me ozheſh golfati.

Nęshka, Moj Bog !

Goſpá. Jeſt vęjm, de Matizhek ne bo
doto prozh metal.

Nęshka. Koku pak menijo , vaſha
Gnada ?

Goſpá. Toku menim le: Ti ſe s'
mojim Goſpodam saſtopiſh ; tebi je shol,
de ſi meni kej povędala. O jeſt te
posnam. Poberiſe! (ozhe jit.)

Nęshka. (ſe na kolęna vershé.) Sa
boshjo volo, vaſha Gnada! — Oni ne
vedó , kaj sa eno krivizo meni
ſturę. Sej ſo bli vſelej toku dobri s'
mano!

Goſpá. (jo gori vsdigne.) No kaj je ?
— Jeſt ſama ne vęjm, kaj ſim vshę
rekla — zhe jeſt na męjſt tebe v'
borſht gręm , lubka , tok ja ti ne


[Stran 142]
105

gręſh doli; ti ſi tvojmu moshovu
sveſta, inu mojga mi nasaj daſh.

Nęshka. Oh kok ſo me vſtraſhili,
vaſha Gnada !

Goſpá. Sim bla mal pre nagla (jo na
zhelu kuſhne.) Kam ti je rękel priti ?

Nęshka. (ji roko kujhne.) V' borſht,
pod to vęlko lipo.

Goſpá. Tukej , vsemi peró, inu piſhi
mo en zędelz. (pokashe na miso.)

Nęshka. Kaj jeſt bom piſala?

Goſpá. Moreſh.

Nęshka. O jęmene , kaj bodo rekli!

Goſpá. Veſsęl bo — nizh ſe neboj.

(Nęshka ſe vſęde , inu gnadliva Goſpá
diktira.)

Goſpá. Kok flętnu bo doli, pod lipo
seleno — kok flętnu bo doli.

Nęshka, (piſhe.) Pod lipo seleno —
Kaj ſhe ?

Goſpá. Vshę doſti! Kaj meniſh de ne
bo saſtopil ?

Nęshka. Imajo prov. (papir vkup
sgane.) S'kom bova pak sapezhatile ?

Goſpá. S' eno jeglo , le hitru. Jo
k'malu nasaj poſhle , na męjſti , de bi
piſal. Sunęj pak sapiſhi: Naj mi
pezhat nasaj poſhlejo.

(Nęshka zędelz s' jęglo vkup perpné
inu ga v' arshat vtakne.)


[Stran 143]
106

ZHETERTI NASTOP.
Tonzkek , koker dèklé oblęzhen, Jęrza,
druge punzhke, Goſpá, Nęshka.

Jęrca.

Vaſha Gnada; tukej ſo
dękelze; jim roshize perneſséjo.

Goſpá. De te , lępe ſo ! — Mi je shol ,
punzhke, de vaſs vſe ne posnam —
(pokashe na Tonzhka.) Zhga je ta
boshza, kè je toku ſramoshliva ?

Jęrza. Ta ni is naſhe vaſsy , vaſha
Gnada; je le toku priſhla — ſmo ſi
en malu tih ſvojih.

Goſpá. Prov flętna je. Tolkajn roshiz
ne morem noſsit, tok morem vshę
od tę nesnane nar pred vsęti.
(vsame rosho od Tonzhka , inu ga na
zhelu knſhne. k' Nęshki.) Al ſe ti ne
sdí, Nęshka — de enimu glih vidi?

Nęshka. Raven ſim otla rezhi.

Tonzhek. (na ſtrani , rokę na ſerzé
poloshy.) Oh !


[Stran 144]
107

PĘTIN AS T O P.
Punzhke, Tonzhek med njimi, Jęrza,
Goſpá , Nęshka , Baron , Jaka.

Baron. (Kader noter ſtopi, prut Jaku.)
Tok ga ni blo v' Lublani ?

Jaka. Ni ga shivi zhlovek vidil.

Baron. Pre klęti ſant! Vrat mo bom
savil , zhe ga ſhe enkrat najdem.

Jaka. (Katęri ſe k' malu, koker pride,
k' deklizham ſpravi, Tonzhka ględa,
inu mo pęzho gori vsdigne.) Ho !
ho! tizhek! ſmo tukej ?

Goſpá. (ſe vſtraſhi , inu nasaj ſtopi.)

Nęshka. Nesręzhni ſant !

Baron. Toku, toku, shena!

Goſpá. Sej vidiſh , de jeſt ſama
oſtermim; kaj meniſh, de ſim jeſt —

Baron. O vęjm, vęjm — inu dones
sjutrej ?

Goſpá. Jeſt ti ne bom vezh tajila.
Jeſt ſim ga puſtila k' meni priti ,
zhe ozheſh vędit. Mę dvę ſva
sazhęle , kar ſo sdej otrozi
dokonzhali. Ti ſi sraven priſhal, kader ſva ga
oblazhile; ſant ſe je tvoje jęse sbal,
inu je vſhal; jeſt ſama ſim ſe
preſtraſhila. Kar ſe je potler sgodilu ,
je vſe ſtrah narędil.


[Stran 145]
108

Baron. (k' Tonzhku.) Sakaj pak niſi v'
Loblano ſhal?

Tonzhek. Vaſha Gnada — — —

Baron. Zhakej , beſhtja !

Jęrza. (kje v'en dan.) Naj mene
poſluſhajo , vaſha Gnada, Sej vedó,
kader k'meni pridejo , inu me
objamejo, tok vſelej pravijo: Jęrza,
zhę me rada imaſh, ti dam, kar le
ozheſh.

Baron. (rudezh rata.) Al jeſt ?

Jęrza. Oni , oui , vaſha Gnada. Naj
mi dajo Tonzhka , de bo dones
s'mano plęſsal , jeſt jih bom prov rada
imęla.

Baron, (na ſtran.) Fant jo je podvuzhil,
ni drugazhi.

Nęshka. Otrozi pravizo govorę.

Goſpá. Toku, toku, lubesnivi moſh!
— Ti moji ſęnzi ne vupaſh; jeſt pak
take rezhy od tebe ſliſhim ! — zelú ta
nedolshnoſt ſe ti vshę ne ſmili ; ſram
te bodi !

Baron. (na ſtran.) Ne ſmęjm ſe ganiti.


[Stran 146]
109

SHESTI NASTOP.
Ti popręjſhni , Matizhek.

Matizh. (k' Baronu.)

Vaſha Gnada ,
kaj bomo pak mi imęli, zhe bodo
oni deklizhe obdershali. Godzi, inu
ti drugi vshę zhakajo.

Baron. O le vsémi jih, le vsémi jih.
Matizkek, kaj boſh ti tudi plęſsal ; ſej
ſi ſe dones sjutrej na nógo vdaril.

Matizh. (ſe sa nógo prime.) Sej me
ſhe en malu boly; pak bo vshę
preſhlo. (k' deklizham) Pojdimo, deklizhi.

Baron, (ga nasaj saſuzhe.) Ta je bla
tvoja ſręzha , de je semla toku
méhka bla.

Matizh. To ſe vęj; ſizer —

Baron. Inu de ſi ſe lepu vkup vsęl ,
kader ſi ſkozhil —

Matizh. Sim mogel.

Jaka. (ga k' ſebi oberne.) V'tim zhaſsi
ſe je Tonzhek prut Lublani tiral.

Matizh. Sjalo ! ke bi ſe bil na te
vſędil, bi bil pak oſla isdaril.

Baron. (ga k' ſebi oberne.) Inu ti ſi
njegovu piſmu v' arshati imęl.


[Stran 147]
110

Matizh. To ſe vęj ! Kaj me neki
spraſhujejo, kader toku vedó? (k'
deklizham.) Pojdimo , pojdimo , deklizhi.

Jaka. (Tonzhka. k'njemu pervlezhe.)
Tukej je ena, katęra tebi pod noſs
povęj, de ſi en lashnik.

Matizh. Tonzhek! — (na ſtran.)
slodjov ſant !

Baron. Si ſe sbrihtal?

Matizh. Kaj menijo , nizh kej — al
Tonzhek —

Baron. Pravi, de je on ſkozhil.

Matizh. Sna biti, zhe ſam pravi. Jeſt
ſe sa volo tęga ne bom snjim
prepiral.

Baron. Tok ſta oba ſkozhila ?

Matizh. Sakaj pak ne ? — Oni ne
vedo , koku jé , kader enga zèpètèz
prime ; on more ſkozhit , de bi ne otel.
Inu kader ſo oni hudí , vaſha gnada,
tok more vſakatęri poſkozhit.

Baron. Oba na enkrat! —

Matizh. Kaj je vshę? ſej ſva vunder
shiva inu srava. Gręſte, al ne,
deklizhi ?

Baron. De te vſi ſhentej! al
komędjo igramo ?

Se ſliſhi en marſh, katęri smęram
blisiſhi pride.


[Stran 148]
111

Matizh. Vshę pridejo , jih ſliſhite.
Deklizhi, sdej le hitru; vſaka s'
ſvojo tovarſhizo , koker ſim vam vshę
povędal. Pojdi , Nęshka. (gredó
hitru; Jerza k' Tonzhku ſkozhi.)

SĘDMI NASTOP.
Tonzhek, Jęrza, Baron, Goſpá.

Jęrza.

Matizhek je rękel , vſaka s'
ſvojo tovarſhizo.

Tonzhek. (potuhnen.) Meni ſe nizh ne
lubi.

Jęrza. Veſsęl bodi!

Baron. Pobéri ſe!

Jęrza. Sej bo s' mano plęſsal , kaj ne,
vaſha Ghada !

Baron. Naj plęſhe, sa mojo plat, de
ſi nogę polomi!

Goſpá. Preblęzi ſe hitru, inu potler
pridi.

Jęrza in Tonzhek ſtezhéta.)

OSMI NASTOP.
Baron , Goſpá.

Goſpá. (s' veternizo slo maha.)


[Stran 149]
112

Baron. Inu ti mo rezheſh , spet priti ?

Goſpá. Kaj ga pak vshę deklętu ne
pervoſhiſh ? (ozhe jiti.)

Baron. Ne boſh tukej oſtala?

Goſpá. Sej vęjſh , de mi ni dobru.

Baron. Pozhakej en malu , saj sa volo
tvoje Nęshke ; ſzer bom męnil, de
ſi jęsna.

Goſpá. Sej vshę pridejo. To je pazh
enu nedolshnu veſselje ! — Vſędva
ſe tukej doli.

Baron. (na ſtran.) Neſlanarije !
(Baron inu gnadliva Goſpá ſe vſędeta)

DEVĘJTI NASTOP.
Baron, inu Goſpá ſedeozha.
Godzi en marſh naredę.
Budalo s' enim velikim puſhelzam.
Kmęteſhki ſantje, dva inu dva po verſti.
Potler Smeſhnava , Matizhek , sa njimi
Shushek:
Deklizhi , dvę inu dvę. Te sadne dvę
neſséta en kranzel, is belih, inu
rudezhih roshez spledén.
Sa njimi Nęshka.
Godzi ſe ſpredej na eno ſtran vſtopijo.
Ti drugi v' dvęh verſtah, deklizhi na
eno , ſantje ná to drugo plat.


[Stran 150]
113

DEŞSĘTI NASTOP.
Tonzhek preblęzhen, Jęrza, inu ti
popręjſhni.

Tonzhek, inu Jęrza pertezhéta, inu
ſe v' verſto ſtopita.
Kader je marſh dokonzhan, ſe sazhne
Petje. Tiſtikrat dve punzhke is
verſté ſtopita , kranzelz kje nejséta,
inu ga Barona daſta. Nęshka grę sa
njimi, inu nar pred sapoje :

Prut
Baronu.

Zhaſt, in' hvala
Vſelej dala
Njim ſe, Vaſha Gnada, bo.

Prut tim
drugim.

Ve deklizhi,
Vi ſantizhi,
Le sapojte sa mànó!

Vſi. Zhaſt, in' hvala &c. &c.

Dvę
deklizhi.

De ſo miloſt nam ſkasali,
In' nedolshnoſt poſhtuvali ,

Nęshka, Zhaſt, in' hvala &c. &c.

Vſi. Zhaſt, in' hvala &c. &c.

Dva
fanta.

De ſo ſtrili nam veſséle ,
Dopolnili naſhe shéle,

Nęshka. Zhaſt , in' hvala &c. &c.

Vſi- Zhaſt , in' hvala &c. &c.

Dve
dekli-
zhi.

Ve deklizhi,
Vi ſantizhi,
Le sapojte, le sa njó.


[Stran 151]
114

Vſi. Zhaſt, in' hvala &c. &c.

Dva
fan-
ta.

Vę deklizhi ,
Vi fantizhi,
Le sapojte , le sa njó.

Vſi. Zhaſt, in' hvala &c. &c.

Nęshka na kolęnih ; vtim zhaſsi ji
Baron kranzelz na glavo dęne.

Kader vshę pętje h' konzi grę
Nęshka Barona pozuka , mo pokashe en
zędelz, inu s' roko na glavo ſęshe.
Baron ſtury , koker de bi kranzel
popravil , zędelz vsáme , inu ga hitru
v' nęderje vtakne.

Pętje je vùn; Nęshka gori vſtane , ſe
perpogne inu grę na ſvoj kraj s'
unimi dvęma.

Baron naglu gori vſtáne , naprej
ſkozhi, zędelz vùn slęzhe , s' rokó
mahne , koker de bi ſe bil v' perſt
sbodil, ga ſtiſne, inu ſeſsá; poględa
zędelz, inu vidi, de je s' eno
jeglizo perpęt: tiſtikrat pravi:

Baron. Shęatane shenę, de nemorejo
bres jegliz zló nizh opravit:

Jeglizo na tla vershé, inu zędelz
kuſhne.

Matizhek, katęri vſe to vidi, pravi k'
Shusheku.) Ena mo je en zędelz
vtiſnila; je bil s' eno jeglo sapezhaten.
Hentej! dobru ſe je sbodil.


[Stran 152]
115

Baron bere zędelz nar pred od
snotrej, potler tudi od sunej , kir ſtoji,
de ima jeglizo nasaj poſlati; iſhe
na tlèh; jo pobére, inu v' rokavo
vtakne.

Matizh. Ti salubleni ludję ſo vunder
le norzi; sdej je zló jeglizo pobral.
Méni , Bog vęj, kaj ima nad jeglizo
od enga deklizha.

Nęshka, inu Goſpá ſi ena drugi
pomigujeta , inu na Barona kasheta.
Baron grę na ſvoj kraj, kir je pred ſedęl.

Matizh. (k' Shusheku.) Jeſt morem
vunder sazhęti, ſizer ſe obeden ne gane.
(Prime Nęshko sa róko, inu pravi
pruti Baronu:) Smęjmo , vaſha Gnada ?

Baron pokashe, de ſe ima le saſukat.
Matizhek ſtopi h' godzam, vershé en
dnar v' goſli, sapoje :

Je zvèdla 'na roshza med tèrnam lepó,
Al sbodil ſe j' eden , k' je ſęgal sa njó.

Se gode ena goręnſka: Matizhek inu
Nęshka plęſheta.

Tonzhek popade Jęrzo, vershé en dnar
v' goſli, inu sapoje :

Imám eno lubo, me lubi to vęjm;
Na tihim sdihujem , povędat ne ſmęjm.

(Plęſhe s' Jęrzo.)


[Stran 153]
116

Baron. (vſtane inu pravi.) Doſti bo ,
lubi moji ludję. Mojo Goſpó vshę
glava boly. Pojte pak k' shupanu,
pleſsajte tam, jęjte , inu pite na
mojo brado, kolker le vam polubi.

Jęrza. Pogazho tudi ?

Baron. Tudi, Jęrza ! (jo k' ſebi na ſtran
poklizhe, inu ji da jeglizo) To le
Jeglizo daj Nęshki, kader bo ſama;
me saſtopiſh ? Inu, de obéden ne
bo vidil —

Jęrza. Kaj pak bo s'njo ?

Baron. Le daj ji jo , inu rezi, pod to
vęlko lipo ji bom vshę to drugu
povedal.

Goſpá. (k' Nęshki.) Pridi s' manó , ſe
bova preblękle.

Baron, inu Goſpá gręſta po eni plati
doli; Nęshka sa Goſpó.

Godzi ſpet marſh naredę, inu gredo
po ti drugi plati ; vſi ti drugi sa
njimi, sunej Matizheka, inu Shu.
sheka.)

EDENAJSTI NASTOP.
Matizhek , Shushek.
Matizhek ozhe sa unimi jiti , pak ga
Shushek nasaj dershy.


[Stran 154]
117

Shush. Matizhek! eno beſsędzo. Imam
nekej na ſerzi, kar ti morem
povędat. Tvoja Nęshka je ena punzhka,
de pod ſonzam pára nima. Al to
ti povęjm , nikar ji pre vezh ne
vupaj. Baron — Baron —

Matizh. Ne bo Jo grudii. Sa to jim
jeſt dober ſtojim, ozhka.

Shush. Al jo grosnu sahaja — Jeſt vęjm,
kaj je meni narozhuval. To moręm
pak vunder rezhi, de ſim jo vſelej
ſtanovitno najdel.

Matizh. Tok bo ſhe sa naprej. Kader
je tręba eno shęnſko prekvantat,
ſo oní moſh sa to. Pak vedó , de
jeſt tudi niſim tih sadnih eden. Al
kar Nęshko sadęne , jim povęjm , de
mi je svęjſta; sbriſana pak, e comrne !

Shush. Me veſsely. Ti ſe vshę snaſh
shenit; imaſh enu lohku ſerzę. Si
ſe po shlahti vergel.

Matizh. Enu veliku ſerzę imám, inu
to je polnu savúpanja na mojo lubzo.
Zhe mi je namęnenu, de morem
vunder golſan biti , tok ſe bom
podal v' to sladko nadlógo — bom
miſlil: oshęnen ſim — ta ni bla
svęjſta , tok obéne vezh ni, inu ne bó.

Na-


[Stran 155]
118

(Nasaj poględa; kar vidi Jęrzo ,
katęra enga iſhe.)

DVANAJSTI NASTOP.
Matizhek, Shushek, Jęrza.

Matizh.

He, he , Jęrza ! ſi naj
poſluſhala ?

Jęrza. Oh, to pak ne; pravijo, de
ni lepú.

Matizh. Pak je v' zhaſsih dobru.

Jęrza. Jeſt ſim le enga iſkala.

Matizh. Eh ti! — kaj toku vshę snaſh ?
ſej dobru vęjſh, de ni tukej.

Jęrza. Kdu?

Matizh. Tonzhek.

Jęrza. Kaj marej njéga iſhem; ſej vęjm,
kje je. Jeſt bi le Nęshko rada.

Matizh. Kaj ji pak ozheſh, Jęrza?

Jęrza. Nizh takiga , nizh. Eno
jeglizo ji imám dati.

Matizh. (hitru inu glaſnu) Eno
jeglizo ! eno jeglizo! — kdu ti jo je
dal? Toku majhena, inu vshę ſe
podaſh na take ſlushb — (ſe vjáme,
inu potler bol tihu rezhe.) Ti vſe
prov narediſh, Jęrza; ti ſi pridna,
ſi moja —


[Stran 156]
119

Jęrza. Kaj ſe pak jesiſh nad manó?
— bom raji ſhla.

Matizh. (jo nasaj dershy.) Nikar, ſej
ni moja reſsniza. Kaj ne, Jęrza,
to jeglizo ſo ti gnadlivi Goſpod
dali , de jo imaſh Nęshki neſti ? S'to
jeglizo je blo enu piſmize
sapezhatenu, kaj ne? Vidiſh, de vſe vęjm.

Jęrza. Sakaj me pak praſhaſh , kader
vſe vęjſh ?

Matizh. (v' miſlih.) Koku ſo vshę
rekli, kader ſo ti jeglizo dali ?

Jęrza. Raven toku, koker ti praviſh:
Jęrza, daj to le jeglizo Nęshki,
inu rezi ji , de ji bom to drugu pod
to velko lipo povędal.

Matizh. Pod to vęlko —

Jęrza. Lipo. Potler ſo ſhe sraven
poſtavili: glej, de te obéden ne bo vidil.

Matizh. Jih moreſh bogat, Jęrza. To
je dobru, de te obeden ni vidil.
Le lepu jih bogej; povęj Nęshki,
koker ſo ti gnadlivi Goſpod rekli;
pak nizh drugiga ji ne ſmęjſh
povędat.

Jęrza. Sakaj bom pak kej drugiga
pravila ? Ti męniſh , de ſim en otrok.
(ſtézhe.)


[Stran 157]
120

TRINAJSTI NASTOP.
Matizhek, Shushek.

Matizh.

Ozhka !

Shush. Kaj je ?

Matizh. (s' teſhko ſapo.) To ni sa
preneſti !

Shush. Koga ?

Matizh. (rokę na perſih.) Kar mi je to
deklé povędalu, mi leshy na ſerzi ,
koker en goręzhi shark.

Shush. (ſe ſmęja.) Tvoje veliku ſerzę ,
polnu savupanja ! — Ena jegliza ga
je sbodla , pak je vshę vkup padlu.

Matizh. Reſs je, ozhka! — Al naj
ſpremiſlijo —

Shush. (rezhe sa njim, kar je pred
Matizhek rękel.) Zhe mi je namęnenu,
de morem vunder golfan biti, tok
ſe bom podal v' to ſladko nadlogo;
bom miſlil: oshęnen en ſim.

Matizh. Zhlovek govory, koker ſe
obzhuti. Al kar to mojo lubzo , katèra
s' jeglizami kupzhuje, am tizhe,
jim povęjm, de ſhe niſva toku
blisu vkup , de bi naresen ne mogla —
Tok pod lipo tedej , pod lipo —


[Stran 158]
121

Shush. To je lè ! — Enu prasnu
morebiti te je pak vshę smotilu. Kdu ti je
povędal , de ozhe raven tebe
golfati ? Al ſi vshę vſe prevdaril, de
jo k'malu toku, kje v' en dan,
obſodiſh ? Al vęjſh , de ſe bo tudi
gviſhnu pod lipo snajdla? sakaj? s'
kom? koku ? na kaj sa eno visho ?
kaj bo tam govorila , kaj bo dęlala ?
— Lubi moj ſin, jeſt ſim męnil,
de ſi bòi prevdáren.

Matizh. Imajo prov! ozhka ! prov,
inu ſhé trikrat prov! Al taka je le
naſha ſlaboſt: kader ſe zhlovek po
obzutkih ſpuſty, mo je bolſhi
potler. Imajo prov ! pred ſe more ena
rezh prevdarit, inu dobru preględat,
potler ſhe le obſodit. Sadoſti de
sdej vęjm , kję imata vkup priti.
Bog jih obari, ozhka. (grę.)

ŞHTIRINAJSTI NASTOP.
Skushek ſam.

Tudi tebe. Jeſt vupam, de ſe ne
bo prenaglil. Sdej morem nar pred
Nęshko iſkati, de ji vſe povęjm —
Meni bi blo shol, kè bi ſe ta sheni-


[Stran 159]
122

tu ras — tergala, prędem jo
savoslámo. (grę.)

PETI AKT.
En borſht, na konzi enga vèrta. Na
vſaki plati je ena utiza is vej.
Spredej ena klop is maha. Nozh.

PERVI NASTOP.
Jęrza ſama, dershy v' eni roki eno
pomoranzho, v' ti drugi eno
laterno s' Iuzhjo.

Vutizo na lęvi plati, je rękel;
tedej tukej noter — — kaj nęki miſli
Matizhek ? — To kar mi je sapovędal,
jeſt lohka opravim. Se imam ſkriti,
je rękel, inu kader bo sashvishgal ,
naglu s' Iuzhjo vùn ſtopit. Potler,
je rękel, mi bo ſhe tri
pomoranzhe dal. (Matizhka , katęrga
neposna, saględa, inu savriſka.) Ha !
(ſkozhi noter v' vtizo na lęvi plati.)


[Stran 160]
123

DRUGI NASTOP.
Matizhek , v' kmęteſhki ſukni inu
klobuku, Budalo , Gaſper , Godzi , inu
drugi ſantini s' baklami , katęre
ſhe niſo vshgane.

Matizh. (nar pervizh ſam, vidi Jęrzo)
Ta je Jęrza! je vshę noter,
(ogleduje tę druge, katęri po zhaſsi
pridejo , inu okoli tapajo; ter pravi
s' eno globoko ſhtimo.) Dober
vezhęr, moshję; ſte vkup?

Gaſhper. Smo vshę.

Matizh. Koliku je ura ?

Gaſhper. Edenajſt bo ; (ględa pruti
nebęſsam.) Mejſsez ſhe ni gori.

Budalo. Sh — ſhé ga ni.

Matizh. Tukej , v' ti vtizi, ſe bomo
ſkrili , zhe bo tręba; jeſt, Budalo,
inu ti, Gaſhper. Kję ſi?

Gaſhper. Tukej. I kaj pak bo?

Matizh. Boſh k' malu vidil. Enu
poſhténu deklé, inu en Goſpod imata en
ſ'hod pod to lipo. Jim bomo eno
zhaſt narędili.

Budalo. Ha, ha! vshę saſtopim, en p —
poſhténu deklé —

Gaſhper. Moj goſpodar imá hudizha v'
glavi.


[Stran 161]
124

Budalo. I — imá ga.

Matizh. Vi godzi, pojte tukej gori na
hribez ; ſkrite ſe sa germoljam.
Kader bote luzh vidili, jo pak
vręshite , koker ſim vam vshę povędal.
Inu vi s' baklami pridite , ſantini.
Sdej le pojte, le pojte. (grędo.)
(k' Gaſhperju.) Gaſhper, ti pak v'
utizo — boſh shupanovo Jęrzo
noter najdel — de jo ne bo ſtrah. (k'
Budalu.) Vi Budalo, pojte en malu
na ſtran; kader bote kej ludy
zhutil, mi pridite povędat. (grędo ,
Gaſhper v' utizo , Budalo na ſtran
v' borſht.)

TRĘKI NASTOP.
Matizhek ſam.

Oshenę, shenę ! kaj ſte vę sa ene
kazhe! — kok ſe ſukate, inu
svijate okoli naſs ; ſam męd, ſama
dobrota vam je na jesiki — inu
tiſtikrat — naſs nar bòl pizhite ! —
Bogi moshję! vſi rogę noſsité, vſi! —
raslozhek je ſam ta, de eni vedó, ti
drugi pak ne — — Skorej bi jih
bla meni tudi ſtavila: inu s'kom?


[Stran 162]
125

— s' Baronam i — Per moji duſhi,
ta mi je pre nevumen — Raji
ſlushbó popuſtim, raji gręm ſhe nezoj
med zigáne ! — s' Baronam! — al
je kej bolſhi , koker jeſt ? —
vsemi mo dnárje , shlahto , imę ,
potęgni mo doli to prasno odęjo , inu
poſtavi ga kjé, koker je zhlovek ſam
na ſebi, tok ne bo vręden, de bi
on meni ſlushil. Tihu ! — eden
pride — (grę na ſtran.)

ZHETERTI NASTOP.
Matizhek , Goſpa oblęzhena, koker
Nęshka, Nęshka oblęzhena, koker
Goſpá.

Nęshka.

Ręſs, ręſs; Matizhek bo
tudi priſhal; Shushek mi je rękel.

Goſpá. Pojdi kam ; to mi pak vshę ni
prov.

Nęshka Oni ſe tręſsejo vaſha Gnada;
kaj jih sębe ?

Goſpá. Mras mi je.

Nęshka. Sej mene ne poterbujejo; bom
en malu na ſtran ſtopila.

Goſpá. Nikar, je róſsa.

Nęshka. O ſej ſim navájena.


[Stran 163]
126

Matizh. Je róſsa!

(Nęshka na ſtran ſtopi, od Matizhka
zhęs.)

PĘTI NASTOP.
Matizhek, Tonzhek, Baron, Goſpá ,
Nęshka. (Matizhek inu Nęshka na
ſtrani.)

Tonzhek. (poje ſam per ſebi.)

De polna plemęna
Lubęsen ognęna
rasdjala me bo —

Goſpá. (na ſtran.) To je Tonzhek!

Tonzhek. (ſtoji.) Tihu , tukej ſe nekej
majé. Jeſt ſe morem le hitru v'
utizo ſpravit, kamer mi je Jęrza
rekla priti. — Ovbe , ena shęnſka
je —

Goſpá. (poſluſha.) De bi ga vunder!

Tonzhek. (jo ogleduje.) Meni ſe sdi,
de je Nęshka.

Goſpá. (na ſtran.) Ké bi moj moſh sdej
priſhal! — —

Baron. (ſe pokashe doli v' dno theatra)

Tonzekh. (ſe blisha, prime Goſpó sa
róko, katęra ſe brani.) Je vshę,
je vshę , moja lubesniva Nęshka!
Na tvoji méhki rozhizi, na tvojmu


[Stran 164]
127

sdihvánju te ſposnam — inu saſtojn
moje ſerzę ne bije toku hitru —

Goſpá. (tihu.) Prozh pojdi.

Tonzhek. Zhe te je vſmilenje prut
méni v' ta borſht perpelálu —

Goſpá. Pojdi, pravim; Matizhek bo
kmalu tukej.

Baron, (ſe blisha, inu pravi na ſtran.)
Nęshka jé , ſe mi sdi.

Tonzhek. (k' Goſpę.) Oh! Matizheka ſe
jeſt ne bojim; ſej vęjm, de njęga
ne zhakaſh.

Goſpá. Koga pak ?

Baron. (na ſtran.) Eden je per nję.

Tonzhek. Al te ni dones Baron
proſsil, de ſe imaſh tukej snajti ? — ſim
vshę ſliſhal , kader ſim sa ſtolam
zhepęl.

Baron. (jęsen , na ſtran.) Tukej je le
ſpet, ta neſręzhni paglovez.

Matizh. (na ſtran.) Pravijo, ſe ne ſmęj
poſluſhat!

Nęshka. (na ſtran.) Kok pak vshę
kvaſsi!

Goſpá. (k' Tonzhku.) Lepú te proſsim ,
puſti me.

Tonzhek. Kaj mi boſh pak dala sa
mojo pokorſhino.

Goſpá. Kaj ? — ti ozheſh —


[Stran 165]
128

Tonzhek. Kuſhni me nar pervizh
trikrat sa te, inu potler dvajſsetkrat sa
tvojo Goſpó.

Gospá. Ti ſe poſtopiſh? —

Tonzhek. Sakaj ne ? — Gnadlivi
Goſpod na mejſti Matizheka , jeſt pak
na męjſt Goſpoda. Golfan ni obéden
toku dalezh, koker Matizhek.

Matizhek. (na ſtran.) Aj ti tat !

Nęshka. (na ſtrani) Sadoſti , de je
ſhtudent.

Tonzhek. (ozhe Goſpó objęti.)

Baron. (ſe med nję vſtopi , ozhe
Goſpó kuſhnit, pak raven vjame
Tonzhka, de njéga kuſhne.)

Goſpá. (grę na ſtran.)

Matizh. (na ſtrani.) Lępo nevęjſto bi
bil jeſt dobil ! (poſluſha.)

Tonzh. (Barona sa ſukno ſhlata.) O
jęmine, to je Baron! (beshy, inu grę
v' utizo, kęr je Jęrza.)

SHĘSTI NASTOP.
Matizhek, Baron, Goſpá, Nęshka.

Matizh. (ſe blisha.) Sdej bom —

Baron. (męni , de k' Tonzhku govory.)
To je sa tvojo pokorſhino. (da
Matizheku eno sa uho.)


[Stran 166]
129

Matizh. Ha ! — (grę na ſtran, inu ſe
riba po lizi.) De te vunder ! — Ni
dobru , kader ſe pre vezh ſliſhi.

Nęshka. Ha, ha , ha, ha! (ſe glaſnu
ſmęja na ſtrani.)

Baron. (k' Goſpę, katęro sa Nęshko
dershy.) Tiga ſanta jeſt ne saſtopim!
jeſt mo dam eno sa uho , inu on ſe
ſmęja.

Matizh. (na ſtrani.) Mara on !

Baron. Tok sa volo njęga ne bom
mogel ſtopinze ſtriti — (k' Goſpę) Al sa
vſe to jeſt nizh nemaram ; sraven
tebe bom nezoj vſe posabil.

Goſpá. (ſe ſili govorit, koker Nęshka.)
Męnijo ?

Baron. (jo sa roko prime.) Ti ſe
tręſseſh ?

Goſpá. Me je ſtrah !

Baron. (jo ozhe na zhelu kuſhnit.)

Goſpá. Nikar pre naglu! kaj menijo ,
de ſim jeſt —

Matizh. (na ſtran.) Lepú, lepú!

Nęshka. (na ſtrani.) Sazhętek je dober.

Baron. (jo ſa roko prime.) To je
rozhiza ! mehka , koker en
pohek! moja shena ima leſsęno pruti
tvoji.


[Stran 167]
130

Goſpá. (na ſtran.) Sté ga vidili!

Baron. Inu ti le perſtizi. — (roko
kuſhne.)

Goſpá. Tok je tedej lubęsen —

Baron. Lubęsen — je ena ſabula tiga
ſerzá ; ręſsniza je vsſhitek, katęra me
k' tebi perpęle.

Goſpá. Tok njih Goſpó nizh vezh ne
lubijo?

Baron. Tiſtu raven ne; ſhe jo imám
rad. Al kader je eden tri lęjta
oshęnen , kaj męniſh, lubęsen toku
modra rata.

Goſpá. Kaj pak ozhjo od nję?

Baron. Kar v' tebi najdem!

Goſpá. Kaj vunder? —

Baron. Kaj jeſt vęjm! Nekej, kar na
ſe vlęzhe , kar vabi, kar ſe brani ,
kar odbija — i kaj vęjm ! — Tę shenę
męnijo, de je vſe ſturjénu, kader
naſs lubijo. Komej sazhnéjo lubit ,
tok naſs lubijo , inu naſs lubijo ,
dones koker vzhęrej, jutri koker
dones , inu toku vęzhnu naprej, de
ſmo mi ſromaki na enkrat ſiti inu
lazhni.

Goſpá. (na ſtran.) Kaj sa en navuk!

Baron. Sa ręſs , Nęshka , jeſt ſim vshę
ſam doſtikrat miſlil. Mi iſhemo eni
veſsélje , katęro bi per njih najti


[Stran 168]
131

imęli , per drugih, sa to kir ga ne
snajo vſakdan ponoviti.

Goſpá. {s' jęso.) Tok shenę bi vſe to
ſtriti imęle ?

Baron. Moshję pak nizh, męniſh? —
Pojdi naturo prenarédit, zhe
moreſh. Naſha dolshnoſt je, de
shenę dobimó , inu njih —

Gojpá. Njih dolshnoſt —

Baron. Je , naſs dershat. Raven to je,
kar one posabijo.

Goſpá. Jeſt ne bom posabila.

Baron. Jeſt tudi ne.

Matizh. (na ſtran.) Jeſt tudi ne.

Nęshka. (na ſtran.) Jeſt tudi ne.

Baron. (Goſpó sa roko prime.) Tukej en
Eho odgovarja; bòl tihu
govori.Tebi ni tręba na to miſlit; ti ſi toku
lępa, perjętna, perludna; le en malu
bòl tvoje glave bodi, tok boſh ta nar
lubesnivſhi med vſmí shenámi.
Nęshka, en Goſpod koker ſim jeſt,
ſvojo beſedo dershy, Tukej imaſh
dnarje, ſhe enkrat tolkain, koker
ſim ti oblubil. To veſsélje , katęru
sdej per tebi vshivam, mi vſe
obilnu plazha. Vsémi ſhe ta perſtan,
inu noſsi ga, sa snaminje, de me
iubiſh.


[Stran 169]
132

Goſpá. (ſe perkloni.) Nęshka vſe vsame.

Matízh. (na ſtrani.) Al more bol
neſramna biti!

Nęshka. (na ſtrani.) Dota je vshę v'
rokah !

Baron. (na ſtrani.) Vsęla je; sdej jo
vshę imam.

Goſpá. (poſluſha.) Nekej shùmy.

Baron. Eden pride; pojva ta zhaſs
noter v' utizo , de męmu odide.

Goſpá. Bres luzhi ?

Baron. (jo s' sabo vlęzhe.) Zhmu
nama je luzh ? ſej ne bova nizh brala.

Matizh. (na ſtrani) S'njim grę, per
moji duſhi! — oh jeſt ſim k'malu
miſlil. (ſe blisha.)

Baron. (ſe okoli oberne, inu praſha
glaſnu.) Kdu grę męmu?

Matizh. (glaſnu.) Jeſt !

Baron. (tihu k' Gospę.) Matizhek je! —
(prozh bęshy.)

Gospá. Bom k' malu sa njimi priſhla.
(ona grę v' utizo na dęſni plati,
inu Baron tęzhe v' borſht.)


[Stran 170]
133

SĘDMI NASTOP.
Matizhek, Nęshka.

Matizh. (ględa v' tèmi sa Goſpó,
katęro sa Nęshko dershy , inu sa
Baronam.) Tukej noter v' utizo ſta ſhla ;
sdej jih imam ! — Nevumni
moshję ! nekatéri druge ludy najęmajo ,
dé bi kej svędili, zhe jih shenę ne
golfajo ; vunder minejo zęle lęjta ,
de nizh ne svedó. Od méne bi ſe
vuzhili , od mene ! Jeſt ſim mojo
leshenizo k'malu to pervo nozh
ſhe pred poroko salęsil. (hitru gori
mu doli hodi.) Saj vęjm, per zhim
ſim — to je dobru , de ne maram
veliku sa njo.

Nęshka. (ſe pozhaſsi blisha, inu
pravi na ſtran.) Toku tedej miſliſh?
Zhakej , mi boſh pokoro dęlal.

Matizh. Sdej bom sashvishgal. (perſté
v' uſta vtakne, koker de bi otel
sashvigat.)

Nęshka. (ſe ſili, toku govorit, koker
Goſpá.) Kdu je?

Matizh. (s' jęso.) Kdu je? Eden,
kateri ſi voſhi, de bi ga bla ſmèrt
sadavila, prędem je rojen bil —

Nęshka. Ha! Matizhek je!


[Stran 171]
134

Matizh. (jo ogleduje, inu pravi hitru.)
Vaſha Gnada !

Nęshka. Tihu govori.

Matizh. Sam Bog jih je perpęlal! kaj
męnijo, kję je njih Goſpod ?

Nęshka. Maram jeſt s'ajn! — povej mi —

Matizh. (hitru.) Inu Nęshka , moja
nevęjſta , kaj menijo, kje jé?

Nęshka. Tok saj tihu govori.

Matizh. (hitru.) Moja lępa , svęjſta
sheniza ! — Tukej v' to utizo ſta ſe
saperla. Jeſt bom ludy poklizal ,
jim bom puſtil sagoſti, inu poſvętit.

Nęshka. (mo uſta satiſne, inu posabi,
govorit s' goſpęno ſhtimo.) Bodi
pameten !

Matizh. (na ſtran.) Shęntej, Nęshka je!

Nęshka.. (s' goſpęno ſhtimo.) Grosna
kriviza ſe ti gody, Matizhek.

Matizh. (na ſtrani.) Beſhtja ! vjęti me
ozhe!

Nęshka. Mi dva jim moreva povernit.

Matizh. Al zhutijo kakſhne shelę ?

Nęshka. Al jih zhutim? — ſej ſim
shenſka !

Matizh. Vaſha Gnada , ſamá ſva —
nozh je — kdu nam brani ? —

Nęshka. (na ſtrani) Kok ti jo bom
dala , sa uho !


[Stran 172]
135

Matizh. (na ſtrani.) To bi blo flętnu,
kè bi jeſt — — —

Nęshka. Pak me moreſh tudi en
mala lubit.

Matizh. Njih lubit, Angelzhek ! — AI
ſhe ne vedó , koku grosnu jih lubim?

Nęshka. (en malu jęsna.) Jeſt ne vęjm,
al bi ti verjęla.

Matizh. (ſe na tla vershé.) Oh vaſha
Gnada, jeſt gorim od lubęsni ! ſerzę
mi bo rasdjala, zhe me ne
vſliſhijo.

Nęshka. Al ſi pak tudi premiſlil ?

Matizh. Vſe vſe ſim premiſlil —

Nęshka. De lubęsen —

Matizh. Naj mi dajo njih rozhizo.

Nęshka. (s' ſvojo pravo ſhtimo, mu da
eno sa uho.) Tò jo imáſh.

Matizh. De te ſlode! ta je bla dobra!

Nęshka. Dobra ! inu ta! (mu ſhe eno da.)

Matizh. Uh ! kaj miſliſh , sa boshjo
volo !

Nęshka. (ga vdari ſkorej per vſaki
beſsędi.) Vaſha Gnada, jeſt gorim od
lubęsni. Serzę mi bo rasdjala , zhe
me ne vſliſhijo —

Matizh. (ſe ſmęja , inu vſtane.) O
veſsélje ! o miloſt ! o ſręzhen Matizhek !
Le tépi ga, le tépi ga ; inu kader
ga boſh toku ſtépla, de bo vùs


[Stran 173]
136

zhèrn , tok ſaj tvojga tepéniga
boshzhika lubi — O fręzhni zhlovek,
katęri je od shęnſkih rok tépen !

Nęshka. Sakaj ſi pak gnadlivo Goſpó
otel sapelat, perlisneniz ? — Skorej
bi ſe ti bla jeſt vdala — to ſe
saſtopi, na męjſti moje Goſpę —

Matizh. Kaj męniſh , de te niſim
posnal?

Nęshka. (ſe ſmęja.) Posnal ſi me? —
Zhakej , to ti bom vernila.

Matizh. Nar pred me tepeſh , inu
potler ſi ſhe jęsna na me. Nęshka,
to je pre vezh ! Ampak povej
meni , koku jeſt sdej tebe tukej najdem ?
Jeſt ſim męnil , de ſi s'njim v'
utizo ſhla.

Nęshka. Ti ſi en trapeſh ; je blo
enima drugimu naſtavlenu, pak ſi ſe ti
vjęl. Kaj ſim jeſt kriva, de ſe na
męjſti ene leſsize dve vjameta ?

Matizh. Kdu bo pak to drugo leſsizo
vjęl ?

Nęshka. Njegova shena.

Matizh. Njegova shena ?

Nęshka. Njegova shena.

Matizh. O Matizhek , Matizhek !
obęſsi ſe ! To ti ni noter padlu ! — O
ſhęntane shenę ! ſam ſlode vaſ
vuzhy. Tok ta je bla? —


[Stran 174]
137

Nęshka. Gnadliva Goſpa.

Matizh. Al ręſs ?

Nęshka. Boſh dobil! (pokashe s' rokó,
koker de bi mo otla sa uho dati.)

Matizh. O kaj ti le gladiſh— al
Baron , Baron — ta me je pred pozhil,
de ſim tri lune vidil.

Nęshka. Prevſętni zhlovek, ponishaj
ſe!

Matizh. (doli poklękne.) To je moja
dolshnoſt; na moje kolęna ſe
vershem , inu ſposnam , de ſim pruti
tebi en oſèl.

Nęshka (ſe ſmęja.) Bogi Baron ! kaj ſi
je persadęl —

Matizh. — De je ſvojo sheno dobil.
(smęram klezhy.)

OSMI NASTOP.
Baron pride is dna tiga theatra , inu
grę na ravnoſt pruti utizi, katęra mo
jé na dęſni plati. Matizhek,
Nęshka.

Baron. (ſam per ſebi.)

Ne pride sa
mano ; morebiti je noter oſtála.
Nęshka. (tihu k' Matizhku.) Baron
Nalétel.


[Stran 175]
138

Baron. (noter v' utizo.) Nęshka, ſi
noter ?

Matizh. (tihu.) Noter jo iſhe —

Nęshka. (tihu.) Ni jo ſposnal.

Matizh. Zhe ozheſh, bova ta ſhpaſs
naprej gnala, (ji roko kuſhne.)

Baron. (ſe okoli oberne, inu męni
Goſpó vidit.) Moja shena! en moſhki
per nję na kolęnih i — Ha! de bi
jeſt sdej mezh imęl! — (ſe blisha.)

Matizh. (gori vſtáne, inu govory s'
eno debęlo ſhtimo.) Ja , ſęrzhek moj,
nigdar , nigdar ne bo konz moje
lubesni!

Baron. (na ſtrani) Ha ! ta je bil
dones sjutrej per moji shéni ! (ſe na
zhélu vdari.)

Matizh. Pojva, v' to utizo: ſej vedó,
de ne morem zhakat.

Baron. (na ſtrani.) Vſi hudizhi !

Matizh. (jo pęle pruti utizi, inu
pravi tihu.) Ga ſliſhiſh, kok kone?
(glaſnu.) Tukej mi ne bo tręba ſkusi
okno ſkozhit , koker dones sjutrej.

Baron. (na ſtran.) Vſe, vſe pride na
dan !

Nęshka. (blisu utize na lęvi plati.)
Prędem noter gręva, morejo en malu
okoli poględat, zhe naj obéden ni
zhutil.


[Stran 176]
139

Baron. (glaſnu. Obéden.
(Nęshka ſtęzhe v' utizo, kęr je Jęrza,
Gaſhper, inu Tonzhek.)

DEVĘJTI NASTOP.
Baron , Matizhek.

Baron. (Matizheka prime.)

Matizh. (ſtury, koker de bi ſe bil
grosnu vſtraſhil.) Gnadlivi Goſpod !

Baron. (ga ſposna.) Ha , beſhtja , ſi
tukej ? (ga prime sa roko.)

DEŞSĘTI NASTOP.
Budalo , Baron , Matizhek:

Budalo.

Al me niſi k — klizal ?

Baron. Kdu je ?

Budalo. Jeſt , B — Budalo.

Baron, Raven prov. Dershite ga !

Budalo. K — koga ?

Baron. To beſhtjo !

Budalo. Jeſt — jeſt niſim sa to g — gori
vsęt

Baron. Dershite ga , al vaſs vbijem.

Budalo. (prime Barona.)


[Stran 177]
140

Baron. Oſèl! (ga od ſebe pahne.)

EDENAJSTI NASTOP.
Ti popręjſhni , Shushek , Smeſhnava.

Shush.

Meni ſe sdí, de je Baron.
Kaj neki vupije?

Baron. Kdu je ?

Shush. Vaſha gnada, jeſt, jeſt.

Baron. Shushek, Inu ta drugi?

Shush. Smeſhnáva.

Baron. Shushek, kję ſo ?

Shush. Tukej.

Baron. (ga sa roko prime, inu mo
poda Matizhkovo róko.) Naj primejo
tiga zhlovęka, inu naj ga terdnu
dershę. Smeſhnáva — (ga iſhe.)

Smeſhnava. Tukej —

Baron. (ga pęle k' utizi na lęvi plati.)
Oni naj ſtoję pred to utizo , inu naj
obénga vùn ne puſtę.

Budalo. Ha, ha — gnadlivi G —
Goſpod ſo !

Baron. Tihu , shvina ! — (k'
Matizhku, jęso nasaj dershy.) No,
Matizhek, mi boſh odgovoril?


[Stran 178]
141

Matizh. Bom mogel, vaſha Gnada.
Oni snajo vſim sapovędat, le ſami
ſebi nizh.

Baron, (s' nasaj dersháno jęso.) Sam
ſebi nizh!

Shush. (na ſtran.) Ima pazh prov.

Baron. Jęsizhnek ! — Le ſękaj , le
ſękaj jo, beſsędo — kaj je bla sa ena
shęnſka , katęro ſi v' to utizo pélal ?

Matizh. Kdaj ?

Baron. Sdej, raven sdej.

Matizh. Tiſtu pazh. Je bla — ena
shęnſka —

Baron. Ste ſliſhali, Goſpódje?

Smeſhnava. (ſe zhudi.) Sliſhali ſmo.

Baron. Inu, kaj sa ena shęnſka ?

Matizh. Ena, katęra me prov rada
imá.

Baron. (k' tim drugim.) Ste saſtopili?

Budalo. (ſe zhudí.) Hm! hm!

Baron. Al letá shęnſka ni vshę s' kom
drugim savęsana ? —

Matizh. En velik Goſpod je imęl en
zhaſs s' njo opravit, pak ſe je
navelizhal; sdej ji jeſt bol dopádem.

Baron. (hitru) Bòl do — — (ſe vjame,
inu nasaj dershy.) V' ti ręzhi on
pravizo govory; sakaj, Goſpodje, kar
to sadęne, je vshę ona ſama obſtala.

Budalo. O — obſtala? —


[Stran 179]
142

Baron. Pregręha je ozhitna ; sdej
more tudi gręshniza na dan priti. (grę
v' utizo.)

DVANAJSTI NASTOP.
Ti popręjſhni, sunej Barona.

Smeſhnava.

To je prov !

Shush. (k' Matizhku.) Kaj ſi ſturil,
Iubi moj ſin ?

Matizh. Enga norza!

TRINAJSTI NASTOP.
Ti popręjſhni, Baron, Tonzhek.

Baron. (govory v' utizi , inu enga vun
vlęzhe , katęrga ne posna.) Vſe je
saſtojn , saſtojn ſe braniſh ; tvoja ura
je priſhla! vùn, le vùn! (Tonzhka
vùn slęzhe.) Moja ſręzha je, de s'njo
otrok nimam ! — Jeſt bi jih sadavil.

Tonzhak Kaj mi ozhjo, sa boshjo
volo.

Matizh. Tonzhek!

Baron. Fant !

Shush. Ha, ha!


[Stran 180]
143

Baron. (vùs ſerdit.) Vshę ſpęt ta
preklęti ſant! (k' Tonzhku.) Kaj ſi
noter dęlal?

Tonzhek. (s' ſtraham.) Sim ſe ſkril ,
kir ſim ſe njih bal.

Baron. Budalo , pojte vi noter , inu
perpelite jo vùn.

Budalo. K — koga ?

Baron. Mojo shéno.

Budalo. Kaj njih G — Goſpó iſhejo?
(Budalo grę v' utizo.)

ŞHTIRINAJSTI NASTOP.
Ti popręjſhni , ſunej Budala.

Baron.

Bodo vidili, de ni ſam ſant
noter bil.

Tonzhek. Sej bi ſe tudi bal , ſam biti.

PETNAJSTI NASTOP.
Ti popręjſhni, Budalo, inu Gaſhper.

Budalo enga vùn vlęzhe , katęri ſe ſhe
ne vidi.) Naj le pridejo , vaſha
Gnada; ſej ſe vej , k — kdu je.


[Stran 181]
118

Gaſhper. Zhe je kej faleniga, naj
Matizheka primejo. Jeſt ſim nedolshen.

Matizh. Gaſhper !

Budalo. G — Gaſhper !

Baron. Al vaſs hudizh moti ?
(ozke v' utizo jiti.)

Shush. Naj mene puſtę , vaſha Gnada.
Ta rezh ni ſama na ſebi (grę noter.)

Budalo. Ta rezh je slo sm — męſhana.

ŞHESTNAJSTI NASTOP.
Ti popręjſhni, Jęrza. Shushek
Jęrzo vùn vlęzhe.

Shush.

Nizh naj ſe ne boję , vaſha
Gnada; jeſt jim dober ſtojim, de ſe
jim ne bo nizh hudiga sgodilu.

Jęrza. (pride s' luzhjo vùn, vſa
bojęzha.)

(Zhes en zhaſs ſe saſliſhijo godzi ,
inu ene luzhi smęram blisiſhi pridejo)
Matizh. Jęrza!

Baron. Peklęnſke poſháſti! kaj ſe
gody ? — Godzi — Ta ſvètlóba —


[Stran 182]
154

OŞSEMNAJSTI NASTOP.
Ti popręjſhni. Nęshka, veternizo
pred obrasam dershy.

Baron.

Ha, tukej je le! (jo popade
sa roko.) Goſpodje , po tim, kar ſte
ſliſhali , inu vidili, bote sdej
obſodili, kaj ena taka shéna saſlushi.

Nęshka. (doli poklękne, inu puſty glavo
doli viſsit.)

Baron. Vſe saſtojn!

Matizh. (doli poklękne na to drugo plat
Barona.)

Baron. Vſe saſtojn!

Shush. (doli poklękne pred Baronam.)

Baron. Vſe saſtojn!

(Vſi doli poklęknijo.)

Baron. Inu kè bi vaſs ſto blo !

DEVĘTNAJSTI NASTOP.
Ti popręjſhni. Goſpá pride is tę
druge utize , po tim ſantini s' goręzhimi
baklami , inu godzi.

Matizh. (migne godzam, de imajo
jęnat.)


[Stran 183]
146

Goſpa. (ſe vershé pred Baronam na
kolęna.) Saj jeſt bom ſproſsila !

Baron. (vidi Goſpó , inu Nęshko.) Ha !
kaj je to !

Budalo. Tukej ſo gnadliva G — Goſpá.

Baron. (ozhe Goſpó gori vsdignit.) Ti
ſi bla ? (milu, koker eden, katęri
proſsi.) Bom mogel sa odpuſhánje
proſsit ?

Goſpá. Na mojim męjſti bi bil ti rękel,
vſe saſtojn! vſe saſtojn! inu jeſt ti
vshę dones trękizh odpuſtim. (vſtane)

Nęshka. Jeſt tudi. (vſtane.)

Matizh. Jeſt tudi. (vſtane.)

(Vſi vſtanejo.)

Baron. Jeſt ſim vam otel ozhy sbriſsat,
inu vi ſte s' mano ravnali, koker
s' enim otrokam.

Gojpá. Al ti je shol?

Baron. (k' Nęshki.) Tvoje piſmize —

Nęshka. So gnadliva Goſpa diktirali.

Baron. Tok ſim nję odgovor dolshan.
(Goſpe roko kuſhne.)

Goſpá. Vſakimu to ſvoje! (da eno
moſhno dnarjov inu en perſtan Nęshki.)

Nęshka. Matizhek, poglej!

Matizh. Bravo! na męjſt ene dote
imam sdej tri.

Tonzhek. (doli poklękne.) Meni —
odpuſhanje!


[Stran 184]
147

Baron. (s' ſmęham k' Tonzhku.) Ti ſi
vshę dobil, kar ti ſliſhi. (pokashe s'
rokó, de mo je eno sa uho dal.)

Tonzhek. Jeſt ?

Matizh. Vaſha Gnada, na, moje liza:
toku sna goſpóda pravizo dęjliti.

Baron. (s' ſmęham.) Na tvoje liza ? —
Ha, ha, ha ! — kaj ti praviſh, shéna ?

Goſpa. Lubi moſh , vſakdánje lubęsni
ſi ſe navelizhal ; ſaj dones boſh
mogel ſposnati , de moja lubęsen pruti
tebi ni bla vſakdánja. Sa naprej
bom vędila tvoj navuk dopolniti.

Baron. (ji roko kuſhne.) Ta donaſhni
dan je sa me en dober navuk —
Luba moja, povęj mi, kaj ti je noter
padlu, de ſi ſe s' godzi, inu v'taki!
ſvętlobi perkasála ?

Goſpá. Jeſt — jeſt ſim jih tukej najdla.

Matizh. (k' Baronu.) Vaſha Gnada ,
oni ſo ſe otli na męjſti méne
oshénit. Sa to dobroto ſim jim jeſt
godze, inu tę perjatle najęl.

Baron. (k' Matizhku.) Tok ti morem
hvalęshen biti. Vi godzi, per
meni oſtanite ; dokler ſe Matizhek
shenil nè bo, mi ne hodite is grada.

Shush. Ene tri, al ſhtiri dni naj
pozhákajo , vaſha gnada, zhe ſmęjm
proſsit. Sim piſsal na gobovi grad po


[Stran 185]
148

mojo Smrękarzo ; Jeſt, inu moj ſin
ſe bova na enkrat shenila.

Baron. Tudi prov , tudi prov.

Matizh. Sdej jo imam, zhe en
zhlovek more kedej rezhi, de jo ima.
Juhe! — Nęshka, veſsęla bodi! kaj
ſe ſramujeſh, koker en kmęteſhka
Nevęjſta ?

(Godzi sagodejo.)

Matizhek poje.

Sdej sapojmo , sdej vukajmo!
Eden drugmu ogeh dajmo !

Jęsa , shaloſt , le na ſtran !
Dons je moj veſsęli dan.

Tonzhek poje.

Shaloſtna je duſha moja ,
Miſli moje ſo v' Lublani.

Jęrza poje k' Tonzhehu.

Tihu bodi, jeſt bom tvoja ,
Le oſtani , le oſtani!

Vſi. Sdej sapojmo, sdej vukajmo!

Moshję. (Eden drugmo

Shenę. (Ena drugi

ogen dajmo !

Jęsa, shaloſt &c. &c.

Nęshka poje k' Baronu.

Bręs samęre, vaſha Gnada!
Kar ſim ſtrila, niſim rada,


[Stran 186]
149

Pak ſim mogla — take ſmo!
Mę deklizhi, in' shenize
Sa moshá, in' sa petize
Toku lé ſe mujamo.

Goſpá poje.

Bres samęre , vſe ſmo take ,
Lępe, ſale korenake
Mę ſhtémamo , lubimo.
Zhe le vunder ni drugazhi ,
Kader ſe lubęsen ſpazhi,
Vam , moshaki, ſvęjſte ſmo.

Baron poje.

Povaſsuje vſaka rada,
Al je ſtara , al je mlada ,
Slaſti, zhe je moſh neſlan.
Poterpimo! kaj ſe ozhe ? —
Kader pak vshę ni mogozhe ,
Pak mahnimo tud' na ſtran!

Nęshka poje.

Le mahnimo ! — al sadęli ,
De bi slodja v' ſeb' imęli,
Nizh ne bodo , de vedó!
O moshję ! ſte pravi tizhi,
Al vaſs vunder mę deklizhi ,
Kader ozhmo, vjamemó.

Matizhek poje.

Je 'n ſantezh, k' rogę nam ſtavi,
Njęmu ſe Lubęsen pravi ,


[Stran 187]
150

Tiſti repetnize imá.
Vęjſh sakaj ? — sa to, de loshe
'S ene do te druge roshe
Sèm in' kje ferfulit sná.

Vſi. Sdej sapojmo, sdej vukajmo!

Moshję (Eden drugmu

Shenę. (Ena drugi

ogen dajmo !

Jęsa, shaloſt, le na ſtran !
Dons je moj veſsęli dan!

Linhart, Anton Tomaž. Datum: 2015-09-26
Besedilo je na razpolago pod dovoljenjem Creative Commons Priznanje avtorstva-Deljenje pod enakimi pogoji 4.0 mednarodna licenca.